Wetenschap

Kop in het zand over opslag nucleair afval: Nederland draalt, Finland is goed voorbereid

Finland opent volgend jaar de eerste geologische opslagfaciliteit voor hoogwaardig kernafval. Het bouwwerk moet 100.000 ...

NASA-video toont de volgende helikopter die over Mars kan vliegen

by Mark Kaufman

Op een buitenaardse wereld zonder landingsbanen kan dit vaartuig een pionier van onschatbare waarde wordenNASA's Marshel...

Verbeterde foutencorrectie brengt nuttige quantumcomputer dichterbij

Quantumcomputers kunnen razendsnel zijn, maar ze zijn ook heel foutgevoelig. Dat foutenpercentage kan aanzienlijk omlaag...

EU-advies: doe technologie die het zonlicht kan dimmen voorlopig in de ban

Door bijvoorbeeld weerkaatsende deeltjes in de stratosfeer te spuiten, is het klimaat te beïnvloeden. Maar dat is risk...

VN: driekwart landoppervlak aarde is de afgelopen 30 jaar droger geworden

Dat blijkt uit een maandag verschenen rapport van het VN-orgaan dat verwoestijning tegengaat. De instantie spreekt van e...

‘Hoe innovatiever de behandeling, hoe hoger het prijskaartje van het kankermedicijn’

Gezondheidseconoom Renaud Heine promoveerde op de toegang tot dure kankermedicijnen. „We zijn hier goed in het bewaken...

Advies: Universiteit Tilburg moet banden met Israël opschorten

Een commissie die de academische banden met Israëlische instellingen heeft bekeken, vindt dat de Universiteit Tilburg ...

De Atlantische Oceaan kon vorig jaar zo warm worden doordat er minder lage bewolking was

Door de warme oceaan viel er extreem veel regen in Nederland. Hoe kon dat gebeuren? En wat heeft de Amazone daarmee te m...

Operaties oefenen op een plastinaat

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis...

Een wetenschap zonder proefdieren zal voor mensen én dieren ook nadelen hebben

Het vervangen van dierproeven door alternatieven zal zorgen voor nieuwe morele dilemma’s. Volgende week praat de Tweed...

Om echt minder dierproeven te doen, is meer vertrouwen nodig in de alternatieven

Proeven op dieren zijn soms wettelijk verplicht. Maar de weerstand tegen proefdiergebruik groeit. Kan het zonder?...

Meer weerstand? Liever niet!

Weerstandsverhogende supplementen werken niet, schrijft Martijn Katan. En dat is maar goed ook....

Bij muizen beïnvloedt de menstruatiecyclus hoe goed chemo aanslaat bij kanker

Bestaat er een verband tussen de menstruatiecyclus en de effectiviteit van medicijnen? „Vrouwen voelen continu dat hun...

Welke ziekte zorgt voor een dodelijke uitbraak in Congo? Het zou malaria kunnen zijn

In de Democratische Republiek Congo zijn door een onbekende ziekte tientallen mensen gestorven. Deskundigen zijn onderwe...

Het alfabet begon niet met ABC

Ieder kind kent het alfabet en ook de herkomst ervan leek altijd zo simpel. Maar kleicilinders in Syrië zorgen nu voor...

Hoe maken mollen hun molshopen en gangenstelsels?

Volwassen mollen komen zelden bovengronds. Ze kunnen goed tegen een zuurstofarme omgeving....

Van een club die Elon Musk als lid heeft wil ik geen ‘fellow’ meer zijn, zegt een Britse psycholoog

De prestigieuze Royal Society heeft al 150 jaar niemand geroyeerd. Ook Elon Musk is lid, ondanks bezwaren van diverse �...

Wie samenwoont met een vrouw heeft een langere werkweek dan wie samenwoont met een man

Een Nederlands onderzoek onder mensen die zowel met een man als met een vrouw hebben samengewoond, is het meest gelezen ...

Ozempic in het basispakket: hoe zou dat in Nederland uitpakken?

Miljoenen Amerikanen krijgen binnenkort misschien hun afslankmedicijnen vergoed. Zou dat ook in Nederland zinvol zijn, i...

Obesitasmedicijnen in het basispakket: hoe zou dat in Nederland uitpakken?

Miljoenen Amerikanen krijgen binnenkort misschien hun afslankmedicijnen vergoed. Zou dat ook in Nederland zinvol zijn, i...

Een goed leven voor het dier, hoe regel je dat in een lab? De dierethicus denkt daarover na

Mag je proefdieren gebruiken in een laboratorium? „Dat je dieren niet simpelweg tot een instrument of ‘ding’ mag m...

Peter Singer stond aan de basis van de dierenrechtenbeweging. Een halve eeuw later is hij nog even strijdbaar

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: het filosofische startsein van de dierenrech...

Was Venus hetzelfde als Aarde? Dit zeggen wetenschappers

by Mark Kaufman

“Venus is altijd een raadselachtige planeet geweest"Zelfs robots zijn niet veilig op Venus. De langstlevende van de 10...

Archeoloog Colin Renfrew liep graag voorop bij nieuwe ontwikkelingen

De hoogleraar uit Cambridge was geïnteresseerd in de gedachtenwereld van de prehistorische mens – en in moderne kuns...

De muizen van het Nederlands Kanker Instituut hebben een MRI-scanner die op hun formaat is toegesneden

In het Nederlands Kanker Instituut leven zo’n 14.000 muizen. De proefdieren krijgen er dezelfde behandeling als de men...

Webb-telescoop ziet door de waas van een verbluffend sterrenstelsel

by Elisha Sauers

'Een pseudo-laboratorium voor astronomen om sterren te bestuderen'Toen de Hubble ruimtetelescoop 20 jaar geleden een fot...

Die sneeuwluipaard die dat uitgeputte steenbokje een duw geeft, waarna het hotsend en botsend het ravijn instort, is dat moord?

Herbert Prins maakte lange reizen door de ruigste gebieden. Hij bestudeerde brandganzen en ontsnapte aan ijsberen en str...

Winston Churchill wordt op zijn 150ste verjaardag gevierd én verguisd

Winston Churchill wordt op zijn 150ste verjaardag gevierd én verguisd...

Zilverwit kalium kan een enorme knal geven

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

NASA test een nieuw futuristisch vliegtuig die 30 procent minder brandstof zal gebruiken

by Mark Kaufman

Is dit de toekomst van commerciële vliegtuigen?NASA denkt niet alleen na over een futuristisch vliegtuig op Mars. Het ...

Van runderkop naar A: hoe in duizend jaar ons alfabet ontstond

Het alfabet kreeg zijn moderne vorm nadat de Oude Grieken er klinkers aan toevoegden. De oorsprong dateert echter van ee...

‘Zwarte gaten zijn de meest krankzinnige hemellichamen die je kan hebben’

De natuurkunde voorspelt deeltjes die niet te detecteren zijn. Giovanni M. Tomaselli onderzocht hoe observaties van zwar...

Jouw klimaatprobleem is het mijne niet

Hoosbuien, overstromingen, orkanen en droogte: dát het klimaat verandert, daar zijn de meeste mensen het wel over eens...

‘Van kunstmatige intelligentie ga je beter presteren (maar je valt er wel door in slaap)’

Iedereen moet zo snel mogelijk aan de slag met kunstmatige intelligentie, zegt Ethan Mollick, die doceert aan een Amerik...

Wetenschappers kijken naar ruimteobject dat energiestralen de ruimte in blaast

by Mark Kaufman

Is dat nou een gitaar?!Een snel ronddraaiend, zeer dicht object schiet een “vlamachtige” straal de ruimte in. Het is...

‘Onderweg-zijn is geen noodzakelijk kwaad, maar een manier waarop je de wereld leert ontdekken’

Filosoof Dirk-Jan Laan is graag onderweg. Zijn proefschrift gaat daarom over ‘de weg’, in letterlijke zin. „Het li...

Worstelen, kietelen, duwen en trekken... chimpansees gaan spelen als er spanningen zijn

Volwassen chimpansees vergroten het onderlinge vertrouwen met spelgedrag. „Spel dient als een kanaal om positieve emot...

In een Amersfoorts antiquariaat lag een 19de-eeuwse schat op de grond: botanische tekeningen van een vergeten illustratrice

Bij toeval ontdekte een Amersfoortse boekenverzamelaar unieke steendrukken van bloemen, vruchten en gebladerte. Ze bleke...

Ons dna staat vol met oude informatie die we toch niet graag weggooien, zegt sterbioloog Richard Dawkins

Voorafgaand aan een optreden in een uitverkocht theater Carré sprak bioloog Richard Dawkins (83) met NRC. Over junk-dn...

Over de bobbels en gaten op de maan valt goed nieuws te melden

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: veel klassieke ...

Waarom mannen zichzelf overschatten in de liefde

Vrouwen geven signalen die geen doel treffen, schrijft Mariska Kret. Dat kan nare gevolgen hebben....

Het landschap van alle menselijke cellen in kaart

Met de beschrijving van alle cellen in een mensenlichaam zullen wetenschappers ook allerlei ziekten beter begrijpen, zo ...

Waardoor klinkt een klavecimbel zo anders dan een piano?

Piano’s en klavecimbels zijn snaarinstrumenten met een toetsaanslag. Maar hun klank is totaal anders....

Gaat vernuftige techniek de recycling redden?

Van bacteriën die plastics opeten tot magnetische vloeistof die elektronica-afval scheidt: in onderzoek lijkt de techn...

Malaria te lijf gaan met een nieuw vaccin op basis van een kreupel gemaakte parasiet

Begin 2022 stapt een groep jonge, gezonde vrijwilligers ’s ochtends vroeg in Leiden in een bus die hen naar het muggen...

Een vogelschedeltje van 80 miljoen jaar oud is verrassend goed bewaard gebleven

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een fossiel dat nieuw inzicht geeft in...

In Nieuw-Guinea moesten de protestantse zendelingen door handarbeid in hun eigen onderhoud voorzien

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: de missionarissen in het Nieuw-Guinea van de...

Toxisch voer voor de vogels in de tuin – de Vogelbescherming past het assortiment aan

Het was schrikken voor vogelliefhebbers: in veel vogelvoer zijn pesticiden aangetroffen....

Met zijn metaaldetector deed een amateurarcheoloog uit Lelystad een unieke Vikingvondst in de Friese klei

Ruim duizend jaar geleden heersten de Vikingen in Friesland. Een uniek onderdeel van een zwaard getuigt daarvan. „Goed...

Het fluitende gejodel van de dunbekwulp is voor altijd verstomd – de vogel is uitgestorven

Vogelaars bleven hoopvol, maar nu is het bijna zeker dat de dunbekwulp is uitgestorven. De laatste waarneming dateert ui...

Afvalwaterlozing in rivieren zorgt voor uitstoot broeikasgassen

Afvalwater bevat voedingsstoffen voor algen. Als die sterven, worden ze omgezet in onder meer methaan....

‘Geschiedenisles begint bij mij altijd met een verhaal’, zegt de legoleraar

De figuurtjes van Lego-onderdelen die Daniël Ponsen maakte en voor zijn geschiedenislessen gebruikte, waren enorm popu...

De Voyager-missie vond iets onverklaarbaars op Uranus. Na tientallen jaren is het nu eindelijk opgelost

by Mark Kaufman

Decennialang was de waarneming een mysterie, maar nu niet meerNASA's Voyager-missie zond ongekende en onverklaarbare bee...

Twintig jaar geleden geloofde bijna niemand dat het afweersysteem kanker zou kunnen opruimen, maar John Haanen bleef eraan werken

Afweercellen uit het lichaam van een patiënt kunnen uitgezaaide tumoren opruimen. „Bijna niemand dacht dat het zou w...