Wetenschap

Keizerspinguïn Gus zwom 3.500 km naar Australië

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een verdwaalde keizerspinguïn....

Bij grote fabrieken in koude streken vallen soms pluimvormige sneeuwbuien

De uitstoot van fabrieken zorgt voor ijsvorming in zeer koude wolken. Daar zijn specifieke deeltjes voor nodig....

Een wiskundige als gids op een reis door de wereld van het spel

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: te weinig wiskunde in een heerlijk geschreve...

Het heldere cadmiumgeel is verworden tot een schilferig wit

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

Hebben mannelijke kangoeroes ook een buidel?

Bij de zoogdiergroep waartoe de mens behoort, zijn de mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken in aanleg hetzelfde....

‘Werk van een week in het hoogveen kost nu een seconde, dankzij drones’

De gezondheid van hoogveen bepalen is arbeidsintensief, maar belangrijk voor natuurbescherming. Jasper Steenvoorden laat...

Nieuw middel: minder trek in eten, meer verbranden, zonder misselijk te worden

Sommige mensen worden erg misselijk van obesitasmedicijnen. Een nieuw middel dat vetverbranding stimuleert, heeft die bi...

NRC-redacteur Gemma Venhuizen wint Amerikaanse prijs voor persoonlijk wetenschapsverhaal

De jury van de Amerikaanse academie van wetenschappen roemt de stijl van het artikel over een ingrijpende hartoperatie a...

Ligt onsterfelijkheid binnen handbereik?

Een hand vol supplementen slikken of toch dat slokje ambrozijn? Al sinds mensenheugenis zoeken mensen naar manieren om d...

Antisemitisme is een racistisch begrip waarover al twee eeuwen geruzied wordt

Over wat antisemitisme is en wat niet, verschillen de meningen. Maar een afkeer van Joden is altijd de kern. Hoe zit dat...

Wetenschapper injecteert virussen in haat eigen borstkanker, en geneest

Viroloog Beata Halassy wilde niet wéér een zware chemo ondergaan, toen haar kanker terugkeerde. Ze besloot de tumor ...

In een luchtdichte ruimte 36 uur lang gassen uitstoten die vrijkomen bij de afbraak van eiwitten en vezels

In de fermentatiekamer van het Maastricht UMC+ kunnen gasten ongegeneerd boeren en scheten laten. Op deze manier doen we...

De reusachtige meerval oogt als een sprookjeswezen. Wat spookt deze roofvis uit in het ecosysteem van de Maas?

Vormt de Europese meerval een bedreiging voor andere beschermde vissoorten? Zenderonderzoek en analyse van de maaginhoud...

Toch maar wel demonstreren deze donderdag

In het door de geschiedenis getekende Berlijn is Peter Kuipers Munneke bezorgd geraakt over de toekomst van de universit...

Eén gen is essentieel voor de uitschudreflex van een natte hond

De reflex om een natte vacht droog te schudden bij honden en andere dieren is terug te voeren op een speciaal soort aanr...

Onzekerheid over of de ‘anderhalve graad’ opwarming al is bereikt

Wetenschappers discussiëren over hoeveel opwarming er al is veroorzaakt door de mens. Het leidt tot verwarring....

Vroege astma benadeelt geheugenontwikkeling

Kinderen die al jong astma krijgen presteren slechter bij geheugentestjes. Onderzoekers willen nu op zoek naar de oorzak...

Quantumtechnologie gaat de wereld veranderen, maar mensen ‘voelen zich er niet mee verbonden’

Quantumtechnologie zal invloed krijgen op ieders leven, verwacht Julia Cramer. Maar dan „moet de maatschappij klaar zi...

Hoe voelt het om een robot te mishandelen? ‘Mensen geloven graag dat ze ook pijn voelen’

Marieke Wieringa onderzocht reacties op het mishandelen van sociale robots. Mensen schrijven zulke robots sneller bewust...

Iedereen kijkt door zijn eigen lens naar klimaatverandering. Deze vijf wereldbeelden bepalen de discussie

Waarom lijken sommige mensen nauwelijks bezorgd te zijn over de gevolgen van klimaatverandering? Echt ontkennen komt nie...

Wetenschappers hebben zojuist een onvoorstelbaar object in de ruimte gevonden: Dit is hoe

by Mark Kaufman

En het is niet alleenNASA zegt het het beste: “Neutronensterren zijn raar! Ze zijn buitengewoon compact. Alleen al een...

Nieuwe fusiefaculteit leidt tot ‘religiestress’ aan de van oorsprong gereformeerde VU

Een reorganisatie aan de VU leidt tot stress bij sociale wetenschappers, die in één faculteit komen met de theologen...

Het leven is soms verrekte lastig, zegt hoogleraar Levi van Dam, maar het is niet zo dat steeds meer jongeren ermee worstelen

Het percentage jongeren met mentale problemen is al jaren stabiel. Eén op de drie worstelt met het leven, „alleen pr...

Tot 1850 gingen er nog reepjes nepgoud op de speculaaspoppen

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: niemand weet wa...

Medicijnen tegen migraine zouden ook de pijn bij endometriose kunnen verlichten

Bij veel vrouwen werken de huidige behandelingen niet tegen de chronische ontstekingsziekte endometriose. Nieuw onderzoe...

Moeten we bang zijn voor kweekvlees?

Kweekvlees, in het lab gemaakt uit dierlijke stamcellen, komt steeds dichter bij het bord. Sinds dit jaar mag het in Ned...

Het Aziatische boeddhisme mediteerde een stuk minder dan het westerse

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: een beknopte en heldere uitleg van het boedd...

De male gaze en het ‘geheim’ van de vrouwenstem

De stem van vrouwen heeft dikwijls de doorslag gegeven bij verkiezingen. Maar het is een misvatting te denken dat vrouwe...

Ratten gaan de strijd aan met de illegale handel in flora en fauna

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: Het gebruik van ratten als detectiemid...

Acht Europese quantumcomputers om serieus mee te spelen – ook Nederland krijgt er een

De veelbelovende toepassingen van quantumcomputers zijn nog toekomstmuziek. Met Europees geld komt er binnenkort ook een...

Nu vlees uit het lab bijna beschikbaar is, wordt er ook weerstand tegen gekweekt

Kweekvlees komt eraan, de start-ups zijn er bijna klaar voor, zeggen ze. Maar is de consument dat ook? Hoe veilig is het...

Mannetjesmuggen die doof gemaakt zijn zullen zich niet meer voortplanten

De gelekoortsmug maakt elk jaar honderden miljoenen mensen ziek. Is het insect te bestrijden door de mannetjes doof te m...

Walvissen vinden op volle zee gaat beter met slimme drones dan met het blote oog

Het grootste deel van hun tijd brengen walvissen onder water door. Dat maakt ze lastig te vinden voor wetenschappers die...

Bevriend raken met kriebeldieren tijdens een wandeling over De Groote Peel met schrijver Nikki Dekker

Nog maar een jaar geleden liep Nikki Dekker voor het eerst over De Groote Peel. Nu heeft ze er een boek over geschreven....

Biodiversiteitstop in Cali eindigt in een impasse: wie gaat betalen?

In Colombia zouden concrete afspraken gemaakt worden over de bescherming van biodiversiteit. Maar veel landen stelden zi...

Beatrice de Graaf: ‘Als je vertelt dat je wordt bedreigd, wordt dat ook nog tegen je gebruikt’

Historicus Beatrice de Graaf komt vaak in de media als het om veiligheid en terrorisme gaat. „Je moet het kwaad blijve...

Papegaaien delen een basisrecept voor de kleurenpracht van hun veren

Alleen papegaaien maken zelf een pigment voor bonte veren. Een nieuwe studie heeft in detail blootgelegd hoe dat werkt....

In 1953 eindigde de Britse rantsoenering van suiker. Wie daarna verwekt werd is nu minder gezond

Beperkte suikerinname aan het allereerste begin van het leven beschermt mensen op latere leeftijd tegen diabetes en hoge...

Er was een tijd dat een wetenschapper ook aan tovenarij kon doen

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: plekken die aan de wieg van de moderne weten...

De sterren aan de hemel hebben verschillende kleuren. Hoe kan dat?

Sterren schijnen doordat in hun binnenste lichtere atoomkernen samensmelten tot zwaardere....

De inrichting van het landschap bij Valencia heeft de gevolgen van het noodweer versterkt

Het noodweer in Spanje De regenval die de regio Valencia trof, was „een record”. Hoe is het noodweer ontstaan? En ho...

Uranium is de krachtige bron van een effectieve kettingreactie

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

Ruimtepakken zijn eigenlijk nauwsluitende ruimteschepen, met een luiertje erin voor noodgevallen

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: levensgrote foto’s van ruimtepakken....

Gezond leven, duur sterven

Wie gezond leeft wordt oud genoeg om de alzheimerleeftijd te bereiken. Dat is een dure ziekte, schrijft Martijn Katan. M...

Het oudste kikkervisje ter wereld (161 miljoen jaar) zouden we nu reusachtig noemen

Net als de huidige soorten hadden ook de vroegere kikkervisjes al kieuwen....

Wat als deze waterbom honderd kilometer dichterbij was gevallen?

Extreme regenval komt in een opwarmend klimaat vaker voor. Dat kan tot grote schade leiden, zoals in 2021. Deltares verp...

Zeespiegelstijging leidde tot agressieve eilandvogels

De uitgestorven rodriguessolitaire vertoonde agressief gedrag, terwijl de meeste eilandvogels juist tam werden. Eilandkr...

Welke taal verschilt het meest van het Nederlands? (En vier andere antwoorden uit een unieke grammaticadatabank)

Voor het eerst kunnen taalkundigen op wiskundige wijze talen van over de hele wereld met elkaar vergelijken....

Activisten van Extinction Rebellion zetten tanden in ‘morbide’ Naturalis, wat zorgt voor ‘angstige’ kinderen

Een „macabere” actie van Extinction Rebellion ging volgens Naturalis „veel te ver”. De actiegroep is niet meer w...

‘De apathie die kan optreden bij de ziekte van Parkinson is een apart syndroom’

Een behandeling met diepe hersenstimulatie kan parkinsonpatiënten apathisch maken, zag psychiater Thomas Zoon. „We s...

Ruim één op de drie boomsoorten dreigt uit te sterven

Wereldwijd dreigt 38 procent van de boomsoorten uit te sterven, blijkt uit onderzoek van duizend boomexperts....

Hartstilstand: iedere minuut vertraging is zes procent minder kans op overleving

Heel precies is berekend hoe veel kans op overleving sneller ingrijpen met een AED biedt bij hartstilstand. Nederland do...

‘Put-man’ uit Noors kasteel bevestigt historiciteit van verhaal uit middeleeuwse sage

Een Noorse sage komt weer tot leven dankzij archeologische opgravingen in een kasteelput....

Een diepzee-expeditie voor de Chileense kust maakt verbluffende beelden

by Mark Kaufman

Een buitenaardse wereldEen diepzeerobot verkent afgelegen onderzeese ravijnen. En de biodiversiteit is waanzinnig. Tijde...

Medicijn semaglutide heeft gunstig effect op de nieren bij patiënten met ernstig overgewicht

Mensen met obesitas lopen risico op chronisch nierfalen. Semaglutide (merknaam Ozempic) beschermt ertegen....

‘Minder zout in het brood levert meer op voor de samenleving dan de behandeling van een groep nierpatiënten’

Jochen Mierau | econoom Overheden doen te weinig aan preventie, stelt hoogleraar Jochen Mierau. Het „wordt gezien als ...

Super-AI als verdienmodel: de sombere tegenhanger van OpenAI is opeens zeer optimistisch

...

Microscopisch klein beerdiertje weerstaat straling dankzij een gen dat uit een bacterie afkomstig is

Beerdiertjes kunnen goed tegen straling. Chinese biologen hebben voor één soort ontrafeld hoe dat mechanisme werkt....

Vierduizend jaar geleden begon de bronzen revolutie

Rond 2000 voor Christus begon in Nederland een periode van revolutionaire ontwikkelingen: de bronstijd. Op reis langs ke...

De vreemde bobbel in het getij van Hoek van Holland heeft een naam: agger

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: als het eb is i...