3 days Ago
In Johannesburg is de internationaal gelauwerde choreografe Dada Masilo overleden na een kort ziekbed. Met haar moderne bewerkingen van Le sacre du printemps en Hamlet was ze ook te gast in De Singel in Antwerpen. Dada Masilo groeide op in Soweto, de township bij Johannesburg.
Op 11-jarige leeftijd liep ze voor het eerst in de kijker van de danswereld, toen ze in 1996 werd uitgenodigd om te dansen voor de Nederlandse koningin Beatrix. Masilo studeerde vanaf 2004 ook enkele jaren aan Parts, de dansschool in Brussel die werd opgericht door Anne Teresa De Keersmaeker. Daarna keerde ze terug naar Zuid-Afrika, om daar haar carrière als choreografe te starten.
“Als ik in Europa zou zijn gebleven, dan had ik nooit het soort werk kunnen creëren dat ik maak, omdat het er zo veilig is en iedereen kalm is”, zei ze in een interview met de Zuid-Afrikaanse danscritica Mary Corrigall in het boek Parts, 20 years, 50 portraits uit 2016. “Ik wil werk maken met een hoek af.” Toenmalig adjunct-directeur van Parts Theo Van Rompay begreep haar keuze: “Ze wilde de nieuwe democratische samenleving in Zuid-Afrika bottom-up mee helpen uitbouwen.
Dat was voor haar veel belangrijker dan een ongetwijfeld erg succesvolle carrière uit te bouwen in Europa.” Die internationaal succesvolle carrière kwam er toch, want Masilo werd met haar werk de laatste jaren uitgenodigd in de grootste theaters en op festivals wereldwijd, van New York tot Londen en Avignon. Ze verdiepte zich in ballet en de klassieke Europese danstraditie, die ze in haar voorstellingen verrijkte met Afrikaanse dansstijlen.
Zo creëerde ze nieuwe versies van Carmen , Giselle , Het zwanenmeer , Le sacre du printemps en Romeo & Juliet , vol verwijzingen naar de structurele ongelijkheid, de machtspolitiek en het patriarchaat in de Zuid-Afrikaanse samenleving. In haar voorstellingen keerden thema’s als gender(on)gelijkheid, androgynie, het stigma rond hiv en aids, huiselijk geweld en gearrangeerde huwelijken geregeld terug. Masilo danste het liefst zelf mee in haar producties, want eerder dan als choreograaf zag ze zichzelf als danseres.
Volgens Van Rompay “contrasteerde haar scherpe en krachtige podiumpersoonlijkheid met de uiterst fragiele, timide en bescheiden vrouw in de foyer achteraf”. Dat was na de opvoeringen van Hamlet in oktober in De Singel. Het was de tweede keer dat ze in het Antwerpse kunstencentrum te gast was, na The sacrifice begin 2023.
In het programmaboekje van De Singel vertelde Masilo dat ze graag dansen uit verschillende culturen samenbrengt. “Die ontmoetingen tussen soms ogenschijnlijk tegengestelde culturen, stellen me in staat om dingen te creëren met een heel wisselende dynamiek. Het helpt me om mezelf niet in één choreografisch hokje te stoppen.
” Dat deed ze ook niet op muzikaal vlak, door de originele partituren te mengen met westerse en Afrikaanse muziek van 20ste-eeuwse componisten. Ze werkte ook graag samen met andere kunstenaars, zoals de Zuid-Afrikaanse multidisciplinaire artiest William Kentridge. Het werk van Masilo viel geregeld in de prijzen.
Met Swan lake werd ze in 2016 genomineerd voor een prestigieuze Bessie Award in New York. Twee jaar later werd ze in Nederland bekroond met de Prins Claus New Generation Award. Begin deze maand werd ze in Johannesburg erkend als een van de 44 artistieke iconen van de stad en kreeg ze een ster in de muur van het Soweto Theatre.
Het was voor Masilo naar eigen zeggen de belangrijkste erkenning van haar carrière ‘thuis’. Op het moment van haar onverwachte overlijden werkte ze aan een nieuw autobiografisch solostuk over het verlies van dierbaren..
