Zoveel levert de Rotterdamse haven ons economisch op

ECONOMIE Zoveel levert de Rotterdamse haven ons economisch op Pieta Verhoeven Vandaag, 10:08 • 4 minuten leestijd Martijn Streng © Rijnmond De kraanmachinist die op de Maasvlakte werkt heeft een baan dankzij de Rotterdamse haven. Maar geldt dat ook voor de cateraar die weleens lunch rondbrengt in de havens? Wie je wel en niet meetelt, maakt uit. Want hoeveel levert de haven ons economisch gezien nou echt op? De Rotterdamse haven brengt een hoop indrukwekkende cijfers met zich mee.

Per jaar varen er zo’n 28 duizend zeeschepen de havens binnen en maar liefst 90 duizend binnenvaartschepen. Het havengebied beslaat meer dan 40 kilometer. Er wordt jaarlijks meer dan 439 miljoen ton goederen overgeslagen.



Natuurlijk bestaan die cijfers ook als het gaat om economische impact van de haven. Al verschillen die nog wel eens: soms wordt er gesproken van 92 duizend banen en soms zelfs van 500 duizend. Het ligt er maar net aan hoe je meet.

Maar hoe kan je überhaupt meten hoe belangrijk een haven is voor de economie? Als je je verdiept in de Rotterdamse haven, kom je er al snel achter dat de cijfers uiteenlopen en de materie complex is. In drie artikelen leggen wij je uit hoe het eigenlijk zit met de CO2-uitstoot, gezondheidsschade en economie. Dit artikel gaat in op de economische waarde van de Rotterdamse haven.

LEES OOK Waarom de haven schadelijk kan zijn voor je gezondheid Een verschil van 8 miljard “Dat kan op verschillende manieren”, legt Martijn Streng uit. Streng is als senior adviseur haveneconomie verbonden aan de Erasmus Universiteit. Hij publiceert ieder jaar met collega’s de Havenmonitor, waarin de economische waarde van verschillende havens - waaronder de Rotterdamse - wordt berekend.

In de monitor worden vier componenten gebruikt om de waarde in te schatten: werkgelegenheid, toegevoegde waarde, omzet en bedrijfsvestigingen. De toegevoegde waarde is het verschil tussen de waarde van een product als het binnenkomt en het product na bewerking. Een veelvoorkomend voorbeeld in de Rotterdamse haven is (onbewerkte) olie, die in de raffinaderijen tot bijvoorbeeld benzine of plastic wordt bewerkt.

Als een vat olie dus voor bijvoorbeeld 100 euro binnenkomt en als plastic product met een waarde van 250 euro de havens verlaat, is de toegevoegde waarde 150 euro. Het Botlekgebied In de Havenmonitor wordt zowel de directe als indirecte toegevoegde waarde berekend. De directe toegevoegde waarde van de haven is ruim 22 miljard euro in 2022.

Als je daar de indirecte toegevoegde waarde bij optelt, zoals het Havenbedrijf op haar website doet, kom je uit op ruim 30 miljard euro. Dat is een flink verschil van ongeveer 8 miljard euro. Hoeveel de haven in cijfers waard is, ligt dus aan de definities en de berekening die je gebruikt.

LEES OOK Zo zit het écht met de CO2-uitstoot door de Rotterdamse haven (en die is waarschijnlijk hoger dan je denkt) Tienduizenden banen Volgens de cijfers van de Havenmonitor zorgt de haven in Rotterdam voor bijna 92 duizend directe banen in Rotterdam. “Ter vergelijking: bij het Erasmus MC, een andere grote werkgever in de stad, werken ongeveer 15 duizend mensen. De haven zorgt dus voor veel arbeidsplaatsen.

Toch is de haven niet meer dé grote werkgever van Rotterdam, omdat de stad zich sterk heeft ontwikkeld. Vroeger was het: o ja, er is ook nog een stad bij de haven. Dat is nu veel meer in balans.

” De kraanmachinist die op de Maasvlakte containers van het schip op de wal takelt, heeft duidelijk werk dankzij de haven. Maar geldt dat ook voor de cateraar die weleens lunch brengt naar havenmedewerkers? Of voor de softwareontwikkelaar die ervoor zorgt dat alles technisch goed loopt? “Of je dat soort indirecte werknemers ook meetelt, heeft invloed op hoe groot de impact van de haven is”, legt Streng uit. Een half miljoen arbeidsplaatsen? Het Havenbedrijf - de vennootschap die de havens beheert en exploiteert - hanteert ongeveer 193 duizend arbeidsplaatsen voor de regio Rijnmond.

Het bedrijf heeft ook een berekening voor heel Nederland gemaakt: volgens het Havenbedrijf levert de Rotterdamse haven het land meer dan 500 duizend arbeidsplaatsen op. “Dat is heel ruim berekend”, zegt Streng. “Dat getal is gebaseerd op een andere studie van ons, waar alle activiteiten die bijvoorbeeld de export faciliteren ook onder vallen.

Bovendien is dit getal inclusief Moerdijk en de Drechtsteden, het havengebied naast de Rotterdamse haven.” Een half miljoen Nederlanders die werk hebben dankzij de haven, dat lijkt heel veel. “Als je het héél ruim berekent, kan je wellicht tot 10 procent van de Nederlandse werkgelegenheid toedichten aan de haven.

Als je alleen de directe werkgelegenheid neemt, zit je misschien op 1 of 2 procent.” Zonder havens geen Rotterdam Naast een economische waarde heeft de Rotterdamse haven ook een onmeetbare waarde, legt Jan Rotmans uit, hoogleraar en wetenschapper die gespecialiseerd is in klimaatverandering, duurzaamheid en (energie-)transities. “De haven is onderdeel van de identiteit van de Rotterdamse regio.

De haven heeft Rotterdam groot gemaakt. Toen de haven aan het einde van de negentiende eeuw ontstond, nam de bevolking explosief toe. Daarvoor was Rotterdam een dorp.

Dat is niet in geld of waarde uit te drukken. Zonder haven is er geen Rotterdam en zonder Rotterdam is er geen haven. Ze zijn historisch met elkaar vergroeid.

”.