Zonder LEZ-uitstel moeten ruim 100.000 voertuigen uit het verkeer

Als het over de verstrenging van de lage-emissiezone (LEZ) gaat, wordt vaak met cijfers gegoocheld. Data die we opvroegen tonen dat in juni nog 138.000 voertuigen in Brussel rondreden die er tegen 2025 uit moeten, goed voor een tiende van het totaal.

“Maar bij de vorige verstrenging waren de cijfers vergelijkbaar en toen lukte het zonder uitstel.” Het was u allicht niet ontgaan: de voorbije weken woedde een discussie over het uitstellen van de verstrenging van de lage-emissiezone in het Brussels gewest. Een meerderheid van de partijen in het Brussels parlement stelt voor om de volgende geplande verstrenging, die op 1 januari 2025 ingaat, met twee jaar uit te stellen.



De kans lijkt groot dat het uitstel (voor diesels euro 5 of benzine euro 2) er ook komt. Een cruciale vraag daarbij is hoeveel voertuigen nu precies zullen gebannen worden bij die verstrenging, die al besloten en bekend is sinds 2017. Daarbij circuleren verschillende cijfers.

Automobielfederatie Febiac heeft het bijvoorbeeld over 600.000 auto’s in heel België, terwijl elders cijfers van enkele tienduizenden circuleren. Het cijfer van 600.

000 houdt echter geen rekening met het feit dat het merendeel van die auto’s nooit in Brussel rijdt en dus ook geen hinder zal ondervinden door de verstrenging. Navraag bij de Brusselse milieuadministratie levert een accurater beeld op van het aantal voertuigen dat uit het verkeer zal moeten, mocht er geen uitstel komen van de verstrenging. Leefmilieu Brussel weet immers hoeveel auto’s in juni effectief door de Brusselse straten reden.

De cijfers zijn afkomstig van de honderden ANPR-camera’s die de LEZ controleren. Het totale aantal voertuigen (zowel personenwagens als bestelwagens, vrachtwagens, bussen en motorfietsen) dat in juni nog rondreed en dat in januari niet meer zal mogen, bedraagt welgeteld 138.642.

Dat is goed voor 9,7 procent van alle voertuigen die op dat moment in Brussel rondreden, bijna één op tien van het wagenpark dus. Voor alle duidelijkheid: het gaat over voertuigen die minstens een keer werden opgemerkt. De cijfers zeggen ook niets over de situatie aan het eind van dit jaar.

De curve van het aantal auto's dat nog rondrijdt maar er straks uit moet, daalt ook erg snel (zie grafiek verder in het artikel). Opmerkelijk: het grootste aandeel is daarbij niet voor voertuigen die ingeschreven zijn in Brussel, maar wel in Vlaanderen, goed voor meer dan 57.000 voertuigen die straks uit het verkeer moeten.

Het hoofdstedelijk gewest volgt met 42.000 voertuigen, Wallonië sluit af met 39.000 voertuigen.

De kans dat een voertuig in januari niet meer in Brussel zal mogen rijden is overigens wat groter binnen het Waalse voertuigenpark en het kleinst binnen de auto’s die in Vlaanderen zijn ingeschreven. Die laatsten voldoen met andere woorden vaker aan de normen, maar doordat het er zoveel zijn, maken ze toch nog de hoofdbrok uit van de wagens die eruit moeten bij de geplande verstrenging. Het leeuwendeel van de voertuigen die straks uit het (Brussels) verkeer zou moeten, zijn personenwagens, goed voor een totaal van 106.

136. Ook hier is het grootste aandeel opnieuw voor Vlaanderen (ruim 42.000 wagens), voor Wallonië (ruim 32.

000) en Brussel (ruim 31.000). De data van de milieuadministratie bevatten ook een tijdlijn (zie grafiek hieronder).

Die toont dat het aantal auto’s dat straks gebannen zou worden vergelijkbaar is met de situatie bij de vorige verstrenging in 2022, toen de euro 4-diesels eruit gingen. Ook toen reden er een half jaar voor de verstrenging bijvoorbeeld nog circa 40.000 in Brussel ingeschreven voertuigen rond die nog niet aangepast waren aan die strengere norm.

Voor het totale aantal voertuigen (inclusief exemplaren ingeschreven in de andere gewesten) ligt het cijfer deze keer wel wat hoger dan in 2022. “In 2022 is er een gedoogbeleid van zes maanden geweest,” legt Tim Cassiers van stadsbeweging Bral uit. “Mensen werden ondertussen aangemaand een andere oplossing te zoeken en dat deden ze ook.

Het toont dat het uitstel helemaal niet nodig is. Dat voorstel zorgt ook voor heel veel verwarring, terwijl de Brusselaars duidelijkheid nodig hebben.” Cassiers wijst op de steile duik van de curve van de voorbije maanden.

“Heel veel Brusselaars hebben hun vervuilende wagen al van de hand gedaan het afgelopen jaar, die mensen worden nu gewoon uitgelachen.” Belangenvereniging Touring vindt de 138.000 voertuigen dan weer een erg groot aantal.

"In 2022 waren het ook vuilere auto's die eruit gingen. De verhouding tussen de economische kost en het ecologische voordeel is vandaag anders.".