Zie je een plak salami op het fietspad liggen? Grote kans dat Helmut het daar heeft neergelegd

KUNST Zie je een plak salami op het fietspad liggen? Grote kans dat Helmut het daar heeft neergelegd Pieta Verhoeven Vandaag, 11:08 • 5 minuten leestijd Salami in het fietspad en frikandellen in de stoep © Helmut Smits Als ergens een stuk stoeptegel ontbreekt, ziet Helmut Smits meteen wat voor supermarktartikel het ontstane gat kan opvullen: een pak frikandellen. De – vrij absurdistische – kunst van Smits ontstaat vaak als hij zich door Rotterdam beweegt. Want, zegt Smits, de meeste kunstwerken bestaan al, het is alleen de truc om ze te vinden.

Als Helmut Smits door Rotterdam loopt, ziet hij heel andere dingen dan de meeste mensen. Neem nou een willekeurig gebouw op schuine, betonnen poten, vlak bij Little C. Bijna iedereen loopt er achteloos langs, misschien valt het een enkeling hoogstens op dat er een mooie V-vorm tussen de twee steunpilaren te zien is.



Maar niemand verzint hetzelfde als Smits. Hij ziet de ruimte tussen de pilaren en denkt: daar past vast een brie in. Alsof het zo bedoeld is Niet dat hij toevallig een brie bij zich heeft.

Nee, daarvoor vouwt hij eerst een A4’tje of gewoon een foldertje in elkaar om de ruimte tussen de pilaren te kunnen meten. Dan op naar de Jumbo. En ja hoor, het eerste stuk kaas dat hij vindt, komt overeen met de grootte van het gevouwen papiertje.

Terug naar de pilaar, waar de brie zo perfect tussen de twee betonnen kolossen past, dat het lijkt alsof de architect het zo bedoeld heeft. Een cracker tussen de stoeptegels © Helmut Smits Salami op het fietspad Smits is geen traditioneel beeldend kunstenaar, hij is een kunstenaar met een timmermansoog. Een plak salami blijkt perfect in een gat in het fietspad te passen, een ontbrekend stuk stoeptegel vervangt hij met een pak frikandellen.

Smits is niet iemand die schildert of beeldhouwt, hij is gefocust op ideeën. Zo heeft hij een machine gemaakt die Coca-Cola filtert naar schoon drinkwater, en is hij bedenker van het 1 Meter Feest. Je verjaardag kan je elk jaar vieren, maar je wordt maar één keer één meter lang, is het idee.

Toen zijn zoon deze lengte bereikte, organiseerde hij een kinderfeestje waar de taart ook precies 100 centimeter lang was. Het idee werd over de hele wereld opgepakt en tot in Japan werden er 1 Meter-feesten gevierd. Helmuts zoon met één meter taart tijdens het 1 Meter Feest © Lotte Stekelenburg Een bak vol paraplu’s Smits’ ideeënmachine komt op geheel eigen wijze op gang.

De ideeën komen tot hem als hij - zoals hij het zelf zegt - gaat buitenspelen. Praktisch gezien betekent het dat hij de straat opgaat en om zich heen kijkt. Dat gaat op een langzaam tempo.

Ook fietsen doet hij traag, want “alleen dan kan je goed rond blijven kijken”. Wat hij tijdens zo’n tochtje ziet, verschilt altijd. Het kan een etende man zijn op een bankje achter een fontein, waardoor het net lijkt alsof hij plast.

Of twee putdekseltjes onder twee regenpijpen die lijken op een paar schoenen. Maar ook een blaadje in precies dezelfde tint geel als een niet-parkerenstreep. Op straat maakt Smits niet veel zelf, hij is liever op zoek naar “dingen die er al zijn.

” Daar maakt hij een foto van, die hij vervolgens deelt met z’n duizenden volgers op Instagram. Ik fiets en wandel traag, want alleen dan kan je goed blijven rondkijken. Helmut Smits Tijdens een wandeling met Rijnmond op de Kop van Zuid is niet veel te vinden.

Vooruit, een bak vol witte paraplu’s bij de Cruise Terminal is een foto waard. “Maar dat is alleen esthetisch mooi, er zit geen concept achter.” Even verder kijken dus.

Maar tijdens deze wandeling is weinig te zien wat zowel mooi als conceptueel is. Geeft niet, want voor “één goed idee moet je eerst twintig slechte ideeën verzinnen.” Worst door de deur Gelukkig staat zijn timmermansoog altijd open.

Een tijdje geleden was Smits bijvoorbeeld in de supermarkt met zijn vrouw. In de koelvakken waar het vlees lag, viel zijn oog op de leverworsten. Of beter gezegd: de ronde opening om de glazen deuren van de vleeskoeling open te maken.

Ja hoor. Zo’n worst past dus op de millimeter precies door die opening heen. Daar moet je dan wel een filmpje van maken, als kunstenaar.

Ook al voelt het extreem ongemakkelijk om een worst door een deur te duwen als je eigenlijk gewoon met je vrouw boodschappen aan het doen bent. Iets geks in de openbare ruimte Het meeste werk van Smits is autonoom, maar hij maakt ook dingen voor bijvoorbeeld musea en merken als Burberry en Peugeot. “Maar alleen als ik volledige vrijheid krijg.

Als zo’n merk me voorschrijft wat ik moet gaan doen, heb ik er geen zin in en doe ik het niet.” Meestal werkt hij dan ook alleen, maar sinds een paar jaar doet er af en toe een stagiair mee. Dat is fijn, want autonoom werken kan best eenzaam zijn, en als je iets geks in de openbare ruimte doet, is het ook fijn om met z’n tweeën te zijn.

Soms word je namelijk aangesproken. “Ik fotografeerde ooit een rood-wit paaltje bij een rood-witte auto. Blijkbaar zag ik er verdacht uit, want er kwam meteen een agent op me af om te vragen wat ik aan het doen was.

” Gelukkig snappen anderen wel meteen dat Smits bezig is met iets leuks als hij op straat gespot wordt. Applaus op straat “Twee jaar geleden zag ik het blauwe busje van m’n buurman tijdens een herfstdag geparkeerd staan. De gele blaadjes die al van de boom gevallen waren, kon ik met een beetje dauw opplakken op de bus", vertelt hij een ander verhaal.

“De zon begon al te schijnen en door de warmte vielen de blaadjes naar beneden, dus toen m’n stagiair aan kwam fietsen was ik blij dat we het samen konden doen. Autobestuurders staken hun duimen omhoog. Dat was al leuk, maar toen de bus eenmaal volgeplakt was met blaadjes, kwam er een schoolklas voorbij en kregen we een applaus.

” Het busje vol blaadjes © Helmut Smits “Michelangelo zei ooit dat het beeld al in het marmer zit, en hij alleen stukken weghakt om het te vinden,” zegt Smits. “Dat is enigszins vergelijkbaar met hoe ik werk. In alles om ons heen zit een kunstwerk.

Het is alleen de truc om het te vinden.”.