Wordt gemeente bespioneerd via Chinese auto's?

DEN HAAG - De elektrische auto's die de gemeente gebruikt voor speciaal vervoer, hoeven geen risico op spionage te vormen. De Haagse VVD stelde vorige week vragen over de auto's, omdat deze uit China komen. China-expert Fred Sengers neemt de angst niet zo nauw.

'Je moet goed blijven kijken wat de daadwerkelijke risico's zijn.' Wie een nieuwe auto koopt, kan rekenen op verschillende snufjes die het rijden makkelijker maken. 'Ze zitten vol met sensoren, camera's en microfoons', zegt Sengers .



'Die zorgen ervoor dat mensen bijvoorbeeld in de goede rijbaan blijven rijden en handsfree kunnen bellen.' Maar al deze sensoren brengen ook privacy-risico's met zich mee. Want alle beelden en geluidsfragmenten kunnen ook worden opgeslagen.

De Haagse VVD maakt zich daarom zorgen over de AV070 auto's; taxi's van de gemeente, maar van het Chinese merk BYD. Dat de auto's uit China komen, is voor de VVD reden voor kritiek. 'China is een land met een agressief, offensief cyberprogramma tegen Nederland', zei fractievoorzitter Lotte van Basten Batenburg tegen De Telegraaf .

'Het college moet niet naïef zijn en Hagenaars voor spionage en sabotage behoeden.' Maar volgens Sengers is de dreiging niet zo ernstig. 'Het gaat bijvoorbeeld om achteruitkijkcamera's', zegt hij.

'Die staan alleen aan als je achteruit rijdt. Hebben mensen daar wat aan?' Hij vervolgt: 'Hier in Den Haag worden de auto's gebruikt voor mensen die slecht ter been zijn, hoe interessant is dat voor de Chinese inlichtingendienst?' De beelden die de auto's opnemen zijn, zelf in ambassadestad Den Haag, ook niet heel nieuwswaardig. 'Als een Chinese spion beelden van de Amerikaanse ambassade wil, kan die ook gewoon ernaartoe fietsen', aldus de expert.

Dat de camera's en microfoons iets op kunnen nemen en dat met de Chinese overheid kunnen delen, hoeft volgens Sengers niet te betekenen dat het ook wordt gebruikt. 'Het is een fantoomdreiging', zegt hij. 'Je moet goed blijven kijken wat de werkelijke risico's zijn.

Anders zie je door de bomen het bos niet meer en dan weet je niet meer goed wat je moet beveiligen.' Sengers snapt de zorgen, maar denkt dat deze eerder bij gespecialiseerde diensten thuishoort. 'Spionage is gericht op kennis, vooral technische kennis', aldus Sengers.

'Hier in Den Haag hebben we TNO en bedrijven die defensieonderzoek doen. Er kan sprake zijn van politieke spionage. De invloed van China wordt groter en ze willen weten wat er voor hun van belang is.

' Om een goed beeld te krijgen van de risico's, moet je volgens de China-expert werken met een stoplichtmodel. 'Een groot deel valt in een groen kwadrant, daarbij zijn de risico's van spionage heel klein', zegt Sengers. Als jij als normale Nederlander bijvoorbeeld een Chinese telefoon hebt, is dat geen probleem.

Het oranje gebied bestaat uit zaken die net iets gevoeliger zijn, maar ook in te dekken zijn. 'In de haven van Rotterdam gebruiken we bijvoorbeeld Chinese scanners', aldus de kenner. 'De douane gebruikt ze gekoppeld aan intranet en niet aan internet.

Die risico's zijn dan beheersbaar gemaakt.' 'Dan is er het rode kwadrant, dit is zo interessant voor spionagediensten dat je geen risico’s wil lopen. Daarom wil je dat de minister-president geen Chinese auto, telefoon of laptop heeft.

' Sengers: 'Hoe verder je van de centrale overheid afkomt, des te minder interessant het wordt voor de Chinese overheid. Een wethouder uit Westland is al minder interessant dan een wethouder uit Den Haag. En die is weer minder interessant dan een minister.

' Volgens Sengers zijn de vragen voornamelijk voor de eigen achterban. 'Het is komkommernieuws om in zomerperiode het stevige geluid van de VVD te laten horen. Je zou uit veiligheidsoogpunt kunnen zeggen better safe than sorry , maar dat biedt geen garantie dat we niet worden bespioneerd.

' Toch ziet hij wel heil in een onderzoek naar elektrische auto's. 'Ik ben ervoor dat er goed gedegen onderzoek komt naar elektrische voertuigen, niet alleen Chinese', zegt hij. 'Wat kunnen die auto’s nu eigenlijk.

Kunnen die afluisteren en meekijken? Op grond van zo'n onderzoek moet dan een gedegen afweging worden gemaakt.'.