Werkzaamheden Julianakanaal: 8 vragen en antwoorden

De werkzaamheden aan het Julianakanaal beginnen maandag. Het kanaal tussen Berg aan de Maas en de sluis in Born gaat volledig dicht voor het scheepvaartverkeer. Die afsluiting gaat een half jaar duren.

Wat gaat er eigenlijk allemaal gebeuren? "Met de verruiming van het kanaal wordt de Maasroute geschikt voor schepen van 190 meter lang, 11,4 meter breed en 3,5 meter diep, de tweebaksduwvaart. Zo’n schip kan 240 vrachtwagens vervangen. Nu is het nog zo dat schepen maximaal drie meter diep mogen zijn", vertelt woordvoerder van Rijkswaterstaat Alexander Dekkers.



Acht vragen en antwoorden over de werkzaamheden: De aannemer begint maandag met de bouw van een waterdichte dam in het kanaal. "Zodat we een afgebakend deel krijgen tot aan de sluis in Born dat we later leeg kunnen laten lopen. De dam komt net ten zuiden van de brug bij Berg.

De dam wordt gerealiseerd vanaf het water, met een kraanschip", legt de woordvoerder uit. 1. Hoe maak je zo'n dam? "We beginnen met een kleilaag op de bodem.

Door de bodem af te dichten, voorkomen we dat er straks water onder de dam door kan stromen. Dit zorgt voor een stabiele situatie en voorkomt overmatig pompen." Op de kleilaag komt een waterdicht doek en een zinkstuk (een grote gevlochten mat van rijshout) dat met stenen op zijn plaats wordt gehouden.

"Daarna kunnen we beginnen met het opbouwen van de daadwerkelijke dam. Dat doen we met breukstenen. Deze worden via het water aangevoerd.

Breukstenen zijn natuurstenen met een onregelmatige vorm. Deze brengen we aan vanaf een kraanschip. Ze vormen de basis van de tijdelijke dam.

Doordat we deze stenen ook weer afdekken met een kleilaag en zinkstukken ontstaat een waterdichte kering. Dit werk neemt enkele weken in beslag", aldus Dekkers.' 2.

Waarom is deze dam nodig? Door de dam ontstaat volgens Rijkswaterstaat tot aan de sluis een soort badkuip met stilstaand water. "Het water ten zuiden van de dam moet wél in beweging blijven. Daarom hebben we een zogeheten hevelleiding aangelegd naar de Maas.

Die bestaat uit vier pijpen van ongeveer 80 centimeter doorsnede. Zonder stroming hopen algen en bacteriën zich op, wat niet alleen zorgt voor stank maar ook gevaar oplevert voor de gezondheid van mens en dier." Beweging is ook belangrijk voor verspreiding van genoeg zuurstof, wat essentieel is voor planten en dieren in het water.

"En het voorkomt dat bezinksel zich afzet op de bodem, zodat de vaarweg op diepte blijft", legt de woordvoerder uit. 3. Wat is de volgende stap? Het gedeelte tussen de tijdelijke dam en de sluis bij Born is vier kilometer lang en moet worden drooggelegd.

"Door de sluis iets open te zetten stroomt het water vanzelf uit het Julianakanaal richting het noorden. Dit gebeurt niet in één keer, maar stapsgewijs. Als je zomaar de sluisdeuren openzet, bestaat de kans dat er verderop in het kanaal schade ontstaat aan onder meer bruggen en kadeconstructies.

" Het laten leeglopen van het gedeelte van het kanaal begint begin september en zal ongeveer eind oktober klaar zijn. 4. Wat gaat er gebeuren met de vissen in het kanaal? De vissen worden gevangen en naar elders gebracht.

"Deze klus staat op de rol voor half september", zegt de woordvoerder. Het is niet de eerste keer dat er wordt gewerkt aan het kanaal. Het oorspronkelijke plan was om met een bouwkuip te werken, zodat beperkt scheepvaartverkeer mogelijk zou blijven.

Die bouwkuip met stalen platen bleek vorig jaar niet sterk genoeg. Om toch veilig te kunnen werken is eerder dit jaar besloten om het kanaal helemaal te sluiten en het deel te laten leeglopen waar het kanaal wordt verbreed. "Als het kanaal eenmaal droog staat wordt de gehavende bouwkuip verwijderd.

Deze is zo’n 700 meter lang en bestaat uit panelen. Deze zijn eerder in de bodem getrild en moeten ook weer worden losgetrild. Daarna kan het verdiepen en verbreden beginnen", legt Dekkers uit.

5. Wat is er allemaal nodig? De kosten van de werkzaamheden van het hele project blijken veel hoger dan geraamd. Er is 179 miljoen euro extra nodig, waarmee de totale kosten op bijna een miljard euro uitkomen.

En of het bij die overschrijding blijft, is nog de vraag. Het is dus wel een megaklus te noemen. Zo’n 120 machines, dumpers, kranen en graafmachines gaan aan het werk.

"We maken een transportweg op de bodem zodat we de aan- en afvoer van materialen zoveel mogelijk zonder hinder voor de omgeving kunnen doen. Die weg is negen meter breed. We rijden dus ongestoord over onze eigen tijdelijke werkweg in het kanaal.

Er komt ook een speciale transportband die vanuit het kanaal over de Obbichterweg heen gaat om zand en grind af te voeren dat we weggraven van de kanaalbodem. Zo kan de Obbichterweg open blijven voor de mensen in de regio en gaat het zand en grind ongemerkt boven hen langs", vertelt de woordvoerder. 6.

Wat gaan wij merken van de werkzaamheden? Volgens Rijkswaterstaat kunnen omwonenden geluidshinder ervaren, onder andere door het uittrillen van de damwand en het laden en lossen van grote stenen. "De scheepvaart zou het liefst zien dat het werk 24/7 doorgaat, zodat de stremming eerder voorbij is. Rijkswaterstaat kiest er echter voor om in principe alleen tussen 7:00 en 19:00 uur te werken, om omwonenden te ontzien.

Na 19:00 uur zullen er misschien nog wat werkzaamheden plaatsvinden, maar die geven geen overlast. Denk aan het tanken en onderhouden van de machines in het drooggelegde kanaal", aldus Dekkers. 7.

Wat is de overlast voor de scheepvaart? De scheepvaart moet nu via Antwerpen varen om de haven van Stein te bereiken. Bij de Oosterweelverbinding (Antwerpen) zal het extra druk worden omdat daar werkzaamheden zijn. "Ook bij de Kreekraksluizen in Zeeland, onderdeel van de route, is onderhoud en kan de wachttijd oplopen.

Om de scheepvaart tegemoet te komen kunnen er ontheffingen worden aangevraagd om toch te varen met grote schepen (klasse 5B) tussen Ternaaien en Stein. Voordeel hiervan is dat de transporteurs en bedrijven hun schepen efficiënter kunnen inzetten. Daarnaast is het ook goed voor vermindering van de belasting van de omvaarroutes.

" 8. Hoe laat je het kanaal weer vollopen? Als de werkzaamheden gereed zijn, wordt het water weer gecontroleerd ingelaten bij de sluis Born met grote pompinstallaties. De sluis kan niet worden opengezet, want het water aan de andere kant is te laag.

"Daarna wordt de dam met kranen weer afgebroken. Bij het afbreken van de dam hanteren we de omgekeerde volgorde van de bouw. Dat neemt dus ook weer een aantal weken in beslag.

Het staat nog niet vast wat er gaat gebeuren met de breukstenen van de dam. Het kan zijn dat we deze opslaan in een depot om zelf nog eens in te zetten of dat we ze afvoeren naar de leverancier voor hergebruik", legt de woordvoerder van Rijkswaterstaat uit. Rijkswaterstaat laat weten dat de werkzaamheden duren tot april 2025.

Deel dit artikel 💬 WhatsApp ons! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar [email protected] !.