Wereldwijd protest tegen president Maduro van Venezuela: ‘Hij steelt de verkiezingsuitslag’

Van Australië tot Amsterdam, in verschillende steden in Spanje en Frankrijk, zelfs in Zuid-Korea en Taiwan en in tal van landen in Latijns-Amerika gingen zaterdag duizenden mensen de straat op om te protesteren tegen de verkiezingsuitslag in Venezuela. Eind juli waren daar verkiezingen. Zittend president Nicolas Maduro claimt de overwinning, terwijl uit resultaten in handen van de oppositie alles wijst op fraude.

De oproep om massaal te demonstreren kwam van de Venezolaanse oppositie die driekwart van de resultaten al eerder plaatste op een speciale website. Daaruit blijkt dat oppositiekandidaat Edmundo Gonzalez met 67 procent van de stemmen heeft gewonnen. Volgens de Nationale Kiesraad (CNE), die onder invloed van de regering staat, heeft Maduro met 52 procent gewonnen, maar de verkiezingsresultaten zijn tot nu toe niet openbaar gemaakt.



In driehonderd steden wereldwijd werd aan de oproep gehoor gegeven en gedemonstreerd. Ook in Nederland werd een protest georganiseerd in Amsterdam, waar pakweg honderd mensen aan meededen. In Venezuela zelf werd ook massaal gedemonstreerd, ondanks de al weken durende hevige repressie van de autoriteiten.

Daarbij werden ruim tweeduizend mensen gearresteerd en vielen meer dan twintig doden. „Ik ben hier om op te komen voor onze vrijheid. We hebben Maduro weggestemd en nu steelt hij de verkiezingsuitslag.

Het moet afgelopen zijn met deze dictatuur. We willen democratie!”, roept Mercedes Vargas-Frias via het scherm van haar mobieltje. Ze laat met haar camera zien hoe druk het is bij een demonstratie in Caracas.

Met moeite lukt het haar de Francisco de Miranda Avenue te bereiken vanuit de nabijgelegen wijk Petare, waar ze woont. De politieagenten vormen een kordon met legervoertuigen en controleposten om mensen tegen te houden. Vargas-Frias stuurt filmpjes waarop te zien is hoe mensen worden weggejaagd, terug de wijk in.

„Maar we zijn met een groep mensen via een andere route toch naar het verzamelpunt gegaan. We moeten onze stem laten horen, ondanks alle dreigementen en de risico’s die we lopen”, zegt ze buiten adem terwijl ze door de stoet loopt. Op de achtergrond klinkt het gejoel van duizenden mensen die zich hebben verzameld als karavaan van de oppositie.

„Vrijheid!”, wordt er geroepen en als de truck van de oppositie nadert, wordt het volkslied ingezet. Of de populaire oppositieleider María Corina Machado in het openbaar zou verschijnen was tot op het laatst spannend. Zij en de presidentskandidaat van de oppositie, Edmundo Gonzalez, worden bedreigd en zijn daarom ondergedoken.

Daarnaast is er tegen hen een strafrechtelijk onderzoek ingesteld en lopen ze het risico ieder moment gearresteerd te worden. Toch klimt Machado op zaterdagmiddag in spijkerbroek en zwarte sweater met capuchon op de truck. Mensen juichen haar toe en zwaaien met vlaggen.

„We moeten trots zijn, want nooit eerder zijn we zo massaal in opstand gekomen tegen de onderdrukking! We blijven demonstreren, ze krijgen ons niet van de straat!”, roept ze de menigte toe terwijl er bloemen naar haar worden gegooid. Veel mensen zwaaien tijdens het protest met uitgeprinte telbiljetten uit de stemmachines om te wijzen op de winst van de oppositie. Ondanks de grote opkomst was het minder druk dan bij voorgaande manifestaties.

Al vanaf de ochtend waren zo’n zesduizend agenten van de Bolivariaanse Nationale Garde – onderdeel van het leger van Venezuela – in verschillende wijken actief, samen met de oproerpolitie. Het hoofd van de politie, Miguel Dominguez, publiceerde een boodschap via sociale media waarin hij dreigde dat mensen „gratis en snel vervoer konden verwachten naar de gevangenis”. Rondom het paleis Miraflores was een protest georganiseerd van aanhangers van president Maduro, die ervan overtuigd zijn dat hij de verkiezingswinst terecht claimt.

De avond voor de protesten, maar ook na de protesten werden opnieuw mensen gearresteerd, onder wie activisten en oppositieleden. In verschillende Latijns-Amerikaanse landen waren de demonstraties druk bezocht. Al jaren kampt de regio met veel Venezolaanse vluchtelingen, naar schatting 7,5 miljoen mensen hebben het land de afgelopen jaren verlaten.

„We proberen contact te krijgen met familieleden in Venezuela, maar dat gaat moeizaam. Ik maak me grote zorgen. Natuurlijk moeten ze hun stem laten horen, maar ze kunnen worden opgepakt en lange gevangenisstraffen krijgen’’, zegt de in Brazilië woonachtige Gloria Rodriguez die demonstreerde in Rio de Janeiro.

De enorme repressie en de vermeende verkiezingsfraude in Venezuela baart Latijns-Amerikaanse landen grote zorgen. Landen als Mexico, Colombia en Brazilië proberen te bemiddelen. Deze drie linkse landen, die zich ondanks hun band met Maduro kritisch opstellen, hebben in een gezamenlijke verklaring Maduro opgeroepen om de resultaten per stemlokaal openbaar te maken.

De Braziliaanse president Lula da Silva speelt een sleutelrol. Sinds zijn aantreden in 2023 is Lula de drijvende kracht geweest achter het opnieuw toelaten van Maduro tot Latijns-Amerikaanse samenwerkingsverbanden en bijeenkomsten. Zo heeft Lula de autoritaire leider en daarmee Venezuela uit een jarenlang isolement gehaald.

Lula stelde afgelopen week twee mogelijkheden voor om uit de impasse te komen: of Maduro zou de macht delen met de oppositie in een soort overgangsregering, of er zouden na januari, als de officiële termijn van Maduro eindigt, nieuwe verkiezingen moeten komen onder toezicht van internationale waarnemers. Beide plannen werden onmiddellijk verworpen door Maduro die Lula ervan beschuldigde te willen tornen aan de soevereiniteit van zijn land..