Wat we weten over Hayat Tahrir al-Sham, de rebellengroep die het regime van Assad omverwierp

Aan het 24-jarige bewind van Bashar al Assad kwam zondag een einde, toen . Kort nadat opstandelingen de stad “vrij” hadden verklaard, liet het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken weten dat Assad was afgetreden en het land had verlaten. Het Russische staatsnieuws bracht even later naar buiten dat Assad inmiddels in Moskou was aangekomen, waar hij asiel zou krijgen.

De ineenstorting van de regering van Assad is veroorzaakt doordat een samenwerkingsverband van oppositiekrachten onder leiding van Hayat Tahrir al-Sham een verrassingsoffensief lanceerde. In enkele dagen tijd namen zij de controle over in grote steden zoals Aleppo, Hama en Homs. Syriërs over de hele wereld vierden het einde van het bewind van Assad, dat bekendstond om zijn brute onderdrukking.



Het gewelddadige optreden van Assad toen burgers op vreedzame wijze tegen de regering protesteerden in 2011 – als onderdeel van de Arabische Lente – leidde er tot een burgeroorlog. Duizenden mensen sneuvelden en miljoenen werden op de vlucht gejaagd, met als gevolg dat buurlanden als Turkije en Libanon onder druk kwamen te staan. Wereldleiders toonden zich afgelopen weekend voorzichtig optimistisch naar aanleiding van het nieuws over de val van Assad, al blijft onzeker door wat voor soort regering en leider hij zal worden vervangen.

Wat gaat er schuil achter Syrische rebellengroep HTS? Een belangrijke speler is vrijwel zeker HTS. Deze groepering wordt geleid door Syriër Abu Mohammed al-Jolani, die in Irak vocht tegen de Amerikaanse bezetting - en dat samen deed met een tak van Al Qaeda. Toen Jolani terugkeerde naar zijn thuisland Syrië, begon hij tegen de troepen van Assad te vechten.

Hij deed dit samen met Jabhat Al-Nusra, een aftakking van datzelfde Al Qaeda die in 2012 werd opgericht. Wel verbrak Jolani de banden met Al Qaeda in 2016. Hij vormde een nieuwe groepering, die het jaar erop werd omgedoopt tot HTS.

Jolani schildert zichzelf sindsdien af als een meer gematigde leider, in de hoop om internationaal geaccepteerd te worden. Toch noemen zowel de Verenigde Staten als de Verenigde Naties HTS nog altijd een terroristische organisatie. Jolani is het daar niet mee eens.

Het terrorisme-etiket noemde hij in een een “politiek etiket zonder waarheid of geloofwaardigheid”. "Tijdens onze 10-jarige reis in deze revolutie vormden we geen enkele bedreiging voor de westerse of Europese samenleving"", zei Jolani. "Geen bedreiging voor de veiligheid, geen economische bedreiging, niets.

Daarom is deze aanduiding gepolitiseerd.” HTS had de afgelopen jaren de controle over de provincie Idlib in Syrië. Volgens analisten werkte de groep daar aan het consolideren van zijn macht, waarbij het een ander imago nastreefde.

Het uiteindelijke doel was ook al de afgelopen jaren het omverwerpen van het regime van Assad. Het was in Adlib dat Jolani een eigen regering oprichtte, die kon fungeren als uithangbord voor wat hij als leider zou kunnen betekenen in een groter gebied. Alhoewel de situatie in Idlib volgens Jolani niet ideaal was, was er volgens hem “een zelfbewust model dat in staat was om de zaken van een heel land te regelen onder een islamitische heerschappij”.

Al twijfelen sommigen eraan of HTS zijn banden met Al Qaeda volledig heeft verbroken, de groep bracht de afgelopen dagen een boodschap naar buiten van inclusiviteit en eenheid. HTS riep op tot een vreedzame machtsoverdracht en stelde religieuze en etnische minderheden in Syrië gerust. “In het toekomstige Syrië .

.. is diversiteit onze kracht, niet een zwakte,” zo zei HTS in een verklaring richting de Koerdische minderheid in Aleppo.

Rebellen nog altijd 'behoorlijk hardline' Ook al is HTS veranderd, de groep is toch nog altijd “behoorlijk hardline”, zo zegt de Zweedse Midden-Oosten-analist Aron Lund tegen . “Het is PR, maar het feit dat ze dit überhaupt doen toont aan dat ze niet meer zo star zijn als vroeger,” zegt Lund, wijzend op videobeelden waarop te zien is hoe Jolani strijders verbiedt om huizen binnen te gaan en oproept burgers te beschermen. “Het ouderwetse Al Qaeda of Islamitische Staat zou dat nooit hebben gedaan.

” HTS is slechts één onderdeel van een ideologisch behoorlijk verdeelde oppositie. Het valt dus nog te bezien of deze coalitie de macht vreedzaam kan delen en dus hun controle over het land kan uitbreiden. “Zo niet, dan zal de territoriale fragmentatie binnen Syrië en de mogelijke opkomst van regionale krijgsheren en leengoederen snel toenemen,” zegt Midden-Oosten-expert Jonathan Panikoff van de Atlantic Council tegen Business Insider.

ZIE OOK:.