Vruchtbaarheidsarts had zelf moeite met zwanger worden en geeft nu tips voor verhogen vruchtbaarheid: ‘Niet geheel maakbaar’

Hormoontherapeut Kimiko Kleiman (46) zag als fertiliteitsarts menig koppel verschijnen wiens kinderwens nog niet vervuld werd. Maar ook haar eigen wens om moeder te worden, bleek niet zomaar geregeld en veranderde haar rol van arts naar patiënt. Ze schreef het boek Verbeter je Vruchtbaarheid en leert vrouwen (en mannen) hoe ze de kans op zwanger worden, kunnen vergroten.

En ze benadrukt dat we wellicht behoorlijk verwijderd zijn geraakt van onze natuur. 1 op de 6 volwassenen in Nederland heeft vruchtbaarheidsproblemen. Lukt het een koppel niet om na een jaar op de natuurlijke manier zwanger te raken, terwijl de vrouw wel een regelmatige cyclus heeft, kun je doorverwezen worden naar het ziekenhuis.



Blijkt er dan meer aan de hand te zijn? Dan kan een fertiliteitstraject, zoals IVF of hormoonbehandeling, plaatsvinden om de kans op zwangerschap te vergroten. Van dokter naar patiënt Kleiman werkte lange tijd op een vruchtbaarheidsafdeling als arts in het Amsterdamse AMC. En hoewel ze koppels begeleidt bij hun onvervulde kinderwens, krijgt zij in die periode zelf twee miskramen.

„Ik wist als geen ander dat de kans op een miskraam bestaat. Zelf zag ik natuurlijk een hoop mensen die dat meemaakten. Eigenlijk keek ik behoorlijk rationeel naar mijn eigen miskramen.

Ik was daar ook eerlijk over richting mijn patiënten. Er heerst namelijk nog steeds een taboe rond praten over een miskraam.” Wat achteraf gek is, is dat Kleiman eigenlijk altijd een voorgevoel had dat ze ooit een patiënt in haar eigen vakgebied zou worden.

Eerder schreef Metro ook over de Belgische radioloog Sofie De Vuysere, bij wie ook de rol van arts naar patiënt verschoof toen zij borstkanker kreeg. Fertiliteitsarts met bredere blik op vruchtbaarheid en kinderwens Na twee miskramen wordt dan op haar 34ste Kleimans zoon geboren. Maar als Kleiman en haar partner een tweede kindje willen krijgen, duurt dat nog drie jaar.

„Ik was toen weer patiënt. De keren daarvoor was ik vrij gemakkelijk zwanger geraakt, ook bij de miskramen, maar dit keer gebeurde er niks.” Kleiman belandt in een IVF-traject en krijgt een operatie aan haar baarmoeder.

„Maar ik dacht toen ook: ‘Wat kan ik zelf nog doen?'” De fertiliteitsarts legt uit dat je binnen de reguliere geneeskunde wat betreft vruchtbaarheid een aantal dingen kunt onderzoeken en testen. „Maar daar houdt het ook wel bij op. Bij mij was er in beide gevallen geen oorzaak voor het uitblijven van een doorgaande zwangerschap.

Waarom lukte het dan niet? Omdat ik zelf dokter en patiënt was, durfde ik breder te kijken. Meerdere factoren kunnen namelijk invloed hebben op de vruchtbaarheid.” Van fertiliteitsarts naar hormoontherapeut Volgens Kleiman gaat het bij vruchtbaarheid namelijk om het individu.

„Artsen kijken toch naar grote studies en zoeken naar een gemene deler. Omdat ik patiënt werd, ging het om mij als persoon. Je meet jezelf niet alleen aan de hand van wetenschappelijke studies, je probeert dingen als individu.

Daardoor kon ik anders naar mijn vak kijken. Ik wilde zoveel mogelijk zinvolle en effectieve manieren proberen en het idee krijgen dat ik er in ieder geval zoveel mogelijk aan had gedaan om mijn kinderwens te vervullen. Als dokter denk je toch anders.

Als fertiliteitsarts kijk je meer naar: ‘geen eisprong’, ‘traag zaad’ of een ‘afegsloten eileider’. Voor dat soort diagnoses was een protocol en daar handelde ik naar. Maar protocollen zijn niet afgestemd op het individu.

” Uiteindelijk bevalt Kleiman vlak voor haar 40ste van haar tweede kindje, een dochter. „Mijn weg daar naartoe maakte mij een andere dokter, met een andere visie.” Met haar kennis en achtergrond als arts, slaat Kleiman daarnaast de weg van hormoontherapeut in.

„Ik leerde veel bij, las boeken en vakliteratuur en ik volgde allerlei artsen die over dit onderwerp spraken. Toen ik niet meer in het ziekenhuis werkte, kreeg ik veel meer tijd om mijn kennis uit te breiden.” Verwijderd van onze natuur 1 op de 6 koppels ervaart dus vruchtbaarheidsproblemen.

Hoewel Kleiman zich niet per se op die cijfers focust, herkent zij ook een stijging. „De vruchtbaarheid is er, sinds ik achttien jaar geleden afstudeerde als arts, niet beter op geworden.” Maar hoe kan dat? „Ik heb stiekem het gevoel dat wij als mens zijn kwijtgeraakt dat we onderdeel zijn van de natuur.

Onze maatschappij staat 24/7 ‘aan’. Mensen ervaren chronische stress en onze voeding is niet meer zoals het ooit bedoeld was.” Voor dat laatste waarschuwde ook de Belgische huisarts Staf Hendrickx, tegenover Metro .

Hij vertelde dat onze huidige voedselindustrie, vol met ultrabewerkte voeding, ons ziek maakt. Als hormoontherapeut kijkt Kleiman naar een breder plaatje wat betreft het menselijk lichaam. „Hoe werkt de hormoonbalans? Wat is goed voor ons lijf? Hoe leefden onze voorouders in harmonie met de natuur? Wij zijn inmiddels ‘wandelende hoofden’ geworden en we hebben minder connectie met ons lijf.

Door alle omstandigheden zijn wij vooral met ons hoofd bezig, maar zwanger worden gebeurt in je lijf. Als je dan veel van je lichaam vraagt, het niet goed voedt, je er geen connectie mee hebt en maar blijft doorrennen, dan maken we het onszelf wel moeilijk. Ik zeg overigens niet dat je niet zwanger kunt worden met die leefomstandigheden.

Mijn laatste zwangerschap vond plaats toen ik een burn-out had en veel stress ervoer. Dat bewijst ook het tegendeel op mijn eigen huidige visie”, lacht Kleiman. „Maar ik blijf erbij: we zijn ons te veel aan het verwijderen van onze natuur.

” Vruchtbaarheid verbeteren Toch komt er de laatste tijd ook meer aandacht voor hormonen, de vrouwelijke cyclus en andere negatieve invloeden op de algehele vruchtbaarheid, voor zowel man als vrouw. „We krijgen het in de gaten. Ik denk dat we ergens onbewust voelen dat onze huidige manier van leven, niet zo bedoeld is.

” En voor alle vrouwen en mannen die een kinderwens hebben, maar het wellicht nog niet lukt: wat kun je zelf doen? „Ik vind dat dingen naast elkaar kunnen bestaan. Kunnen jij en je partner na een jaar niet zwanger raken? Dan adviseer ik om langs de dokter te gaan. Maar naast de reguliere weg, geloof ik dat er meer mogelijk is.

” Maar waar begin je? „Vrouwen mogen meer aandacht voor mogelijke cyclus-, menstruatieklachten of een hormonale disbalans hebben. Dit soort vrouwelijke klachten moeten we serieus nemen, zodat vrouwen op tijd aan de bel trekken. En ja, soms kan een dokter dat ook bagatelliseren, maar stap één is dat je zelf de klachten serieus neemt en daarnaar handelt.

” Ze vervolgt: „Maar het is ook belangrijk om je af te vragen: ‘Wat heeft mijn lijf nodig om gezond te zijn?’ Zoals voeding, slaap, ontspanning en beweging. Dat zijn factoren die van invloed zijn op je vruchtbaarheid. Het is belangrijk dat we beter opletten wat we in ons lichaam ervaren en wat we er allemaal in stoppen en op smeren.

” Hormoonverstorende stoffen Vaker klinkt ook dat er nogal wat ‘hormoonverstoorders’ in onze maatschappij zijn. Dat beaamt ook Kleiman. „Niet-biologisch vlees waar hormonen en antibiotica in zitten of bestrijdingsmiddelen op fruit bijvoorbeeld.

Maar ook PFAS, de antiaanbaklagen in pannen of Benzenen, die in veel verzorgingsmiddelen en cosmetica zitten, zijn niet gunstig voor onze hormonen. En ook wassen, koken of braden met producten waar hormoonverstorende stoffen in zitten, heeft een negatief effect.” De hormoontherapeut grapt dat wij als mens niet allemaal mediterend in een hutje op de hei met een eigen moestuin kunnen leven.

„Dus moet je kijken wat wel haalbaar is. Het hangt namelijk niet allemaal af van één specifieke factor. Je kunt aan al die ‘knopjes’ een beetje draaien.

Het is vaak niet zo dat één knop het grote verschil gaat maken. Als je je ervan bewust bent, kun je zo nu en dan iets aanpassen. En nee, het is niet de bedoeling dat je daarin te strikt en obsessief wordt.

” Bij sommige vrouwen in haar praktijk herkent Kleiman dat obsessieve gedrag. „Dat vrouwen de neiging hebben om het allemaal goed of zelfs perfect te willen doen. Alles is maakbaar in deze tijd.

Maar een kinderwens niet. Toch proberen vrouwen daar controle over te krijgen, dat deed ik destijds ook. Maar die controledrang levert weer stress op en die stress is weer niet goed voor een mens.

Een beetje nuance kan dus geen kwaad.” Toch begrijpt Kleiman ook de controle en focus als het om een kinderwens gaat. „Voor veel mensen is een kinderwens een grote droom.

Simpelweg achterover leunen en denken: ‘Het komt wel’, is voor een hele hoop mensen heel moeilijk.” Kimiko Kleiman: ‘Kind niet manifesteren’ „Mijn visie is veranderd. Wij gaan niet over leven of dood, ook dokters niet.

We kunnen voorwaarden scheppen, de omstandigheden of factoren proberen te optimaliseren, maar niemand garandeert het. Naast dat je logische dingen kunt doen, zoals gezond leven en bijvoorbeeld bij de dokter langsgaan als je kinderwens niet vervuld wordt, kun je een kind niet manifesteren of op afroep laten komen. Je moet toch ergens vertrouwen op iets ongrijpbaars.

” En Kleiman beaamt dat dat best opvallende woorden zijn voor een gepromoveerde dokter. „Ik zie het in de praktijk. Vrouwen met briljante embryo’s, een stabiele hormoonbalans, die mediteren op de hei, maar toch geen kind krijgen.

Hoe maakbaar deze maatschappij ook is, dit kunnen we niet maken.” ‘Een kind komt wanneer het komt’ Kleiman vertelt dat haar ‘gepromoveerde doktersbrein’ twee ervaringen rondom haar kinderen niet kon redeneren. „Na mijn twee miskramen zei een onbekende man in de sauna tegen me: ‘Je weet heel goed waarom je niet zwanger bent.

Over drie maanden raak je zwanger’. Ik had hem nog nooit gezien en zag hem ook nooit meer, maar hij had gelijk. En vlak voordat ik aan het IVF-traject van mijn tweede kind begon, zag ik tijdens een meditatie een beeld waarin mijn man een meisje vasthield.

Toen dacht ik: ‘Het komt wel goed’, en dat bleek ook zo te zijn.” En hoewel Kleiman niet al te zweverig wil klinken en als arts nog steeds niet altijd begrijpt waarom bepaalde zaken zo lopen in het leven, is wellicht toch niet alles te plannen of te verklaren. „Een kind komt, wanneer het komt.

Ik gun iedereen met een kinderwens dat vertrouwen. Je kunt een kind niet afdwingen of het jezelf kwalijk nemen als het niet lukt. We kunnen het eigenlijk niet verkeerd doen.

” Wijsheden van 25-jarigen: door PCOS en overgewicht zou Tenicia niet zomaar zwanger raken, maar het lukte wél Postnatale depressie mogelijk al te zien aan hersenveranderingen tijdens zwangerschap Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar. Het beste van Metro in je inbox 🌐 Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties.