1 month Ago
Een enkelband in plaats van een korte gevangenisstraf. Volgens strafrechtjurist en hoogleraar herstelrecht Jacques Claessen uit Maastricht is dat de oplossing om de druk op het gevangeniswezen te verminderen. En om te ervaren hoe het leven met een enkelband is, gaat Claessen zelf een week in huisarrest.
"Ik mag deze week niet eens in de tuin zitten. Dat valt me eigenlijk wel tegen", ontdekte Claessen maandagochtend toen hij aan de band werd gelegd. Het doel van het experiment is volgens de 44-jarige jurist om meer aandacht te krijgen voor de enkelband als hoofdstraf.
Claessen zit inmiddels ruim 21 jaar in het vak en vond het tijd voor een sabbatical. Een half jaar afstand van het vak. Genoeg tijd dus om een week thuis te zitten en te ondervinden hoe het leven met een enkelband is.
Korte straffen "Een enkelband is niet voor ieder delict de oplossing", voegt Claessen daar meteen aan toe. In Nederland zit 75 procent van alle gedetineerden een straf uit die niet langer is dan drie maanden. "Voor zo'n gevangenisstraf kun je ook werken met een enkelband.
Dus bij delicten als inbraak, mishandeling of het veroorzaken van een verkeersongeval", meent hij. "Maar dat moet wel per verdachte bekeken worden. Er zijn verschillende facetten waarmee een rechter rekening moet houden.
Is er vluchtgevaar? Is er kans op recidive? Dat moet wel meespelen in het besluit of iemand een enkelband als hoofdstraf kan krijgen of niet." Rechterlijke bevoegdheid In Nederland wordt een enkelband, in jargon ook wel een 'elektronische monitoring' genoemd, nog niet als straf opgelegd. Op dit moment wordt dit middel alleen nog gebruikt als verdachten onder voorwaarden in vrijheid worden gesteld, of bij schorsing van een voorlopige hechtenis.
"Nederland loopt wat dat betreft achter op andere landen in Europa. In veel landen zie je dat de rechter al bevoegd is om huisarrest met een enkelband als hoofdstraf op te leggen. Dat is het model waar we naar mijn idee ook in Nederland naar toe moeten", aldus Claessen.
Claessen stelt dat de enkelband de druk op het gevangeniswezen drastisch kan verlagen. "Het is niet zo dat de gevangenissen in Nederland vol zitten, maar er is gewoon te weinig personeel. Daarbij kost één dag 'binnen' 300 euro.
Dat is voor drie maanden 30.000 euro. Dat zijn bedragen die ook elders geïnvesteerd kunnen worden.
" Structuur Daarnaast voorziet de strafrechtjurist nog meer voordelen van de elektrische monitoring, vooral voor veroordeelden die hem als straf opgelegd zouden krijgen. "Met een enkelband kun je alle zaken die structuur geven aan je leven juist behouden", betoogt Claessen. "Als iemand een gevangenisstraf krijgt, raakt diegene vaak zijn baan kwijt, misschien zijn partner en zijn woning en stopt een studie.
Daarmee lopen schulden op. In de gevangenis lopen veroordeelden ook nog de kans om de serieuze criminaliteit ingezogen te worden. Als zo iemand weer vrij komt, ben je dus een stuk verder van huis.
Met een enkelband kan de veroordeelde thuis blijven, naar zijn werk blijven gaan of zijn studie blijven volgen. Zo blijf je actief in de maatschappij en behoudt diegene de structuur in z'n leven. Daarnaast is bewezen dat bij veroordeelden die al met een enkelband hebben moeten leven 50 procent minder recidive voorkomt.
" Straf? De vraag of zo'n enkelband daadwerkelijk een straf is kan Claessen begrijpen. "Maar ik zie het wel echt als een straf. Het heeft wel degelijk inbreuk op je vrijheid.
Ik heb namelijk maar twee uurtjes per dag 'vrij'. Tussen 08:00 en 20:00 uur moet ik thuis zijn of op mijn werk, in de weekenden heb ik van 17:00 tot 21:00 uur vrij. Daarnaast is er geen ruimte voor een spontaan koffietje op het terras of een wandeling in het bos", legt Claessen uit.
Maar je moet ook goed rekening houden met een nuttige invulling van de dag. Dus als diegene geen werk heeft moet er misschien gedacht worden aan vrijwilligerswerk, of taakstraf. Het moet een zinvolle thuisdetentie zijn, je kunt alle tijd namelijk gebruiken voor resocialisatie.
" Voorwaarden Het experiment wordt door zowel Claessen zelf als de reclassering serieus genomen. Zo is het de reclassering die hem voortdurend in de gaten houdt, en ook uitlegt dat er geen mogelijkheid is om onder de voorwaarden uit te komen. "Als Jacques de voorwaarden schendt gaat zijn enkelband trillen, en zoeken we contact.
Dus ja, we behandelen dit gewoon als iedere andere casus", aldus Martijn van Hoorn van de reclassering. De buren van Claessen zijn op de hoogte van het experiment. "Maar op mijn werk weet niemand het, dus ik heb heel benieuwd hoe de reacties zullen zijn als ik met enkelband verschijn.
" Deel dit artikel 💬 WhatsApp ons! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar [email protected] !.
