Voor experiment en lol moet je bij de jonge, onafhankelijke ontwerpers zijn

„Je wil vast weten of het zijn laatste collectie is, hè?” vraagt de pr-medewerker die NRC welkom heet in het voormalige woonhuis van Karl Lagerfeld, waar de nieuwe collectie van Loewe gepresenteerd wordt. Bij de ingang poseert Fifty Shades of Grey -acteur Jamie Dornan voor een metershoge pompoen van kunstenaar Anthea Hamilton die te zien was in een Loewe-campagne uit 2022. „Ik zeg het maar meteen: we weten het niet.

” Al maanden gaat het gerucht dat Jonathan Anderson, sinds 2013 creatief directeur bij het modehuis uit Madrid, gaat stoppen. Eén dag voor deze presentatie deelde hij op Instagram een video met een terugblik op de afgelopen twaalf jaar bij Loewe. Dat werd door het modepubliek in Parijs, waar modehuizen afgelopen week hun najaarscollecties presenteerden, opgevat als een bevestiging van zijn vertrek.



Dat zorgde voor een bedrukte stemming bij de presentatie van zijn juist zo vrolijke collectie (kleurrijke jassen geïnspireerd op het werk van textielkunstenaar Anni Albers, tassen gebaseerd op de schilderijen van haar man Josef Albers). Het Loewe van Jonathan Anderson was nogal geliefd. Hij weet vooruitstrevende collecties te ontwerpen die op die van niemand anders lijken en vaak lijnrecht indruisen tegen de heersende schoonheidsidealen (in de nieuwste collectie zitten veterschoenen met een verlengde neus waardoor de draagster minstens maat 45 lijkt te hebben), maar óók enorme commerciële successen zijn.

Het is een verademing tussen de vele brave, veilige collecties die zijn concurrenten de afgelopen seizoenen lieten zien. Op een enkeling na kampen grote modehuizen met teruglopende inkomsten, waardoor ze eindeloos op vroegere successen voortborduren en ongeïnspireerde logoproducten uitbrengen. Voor experiment, risico en lol moet je bij jonge, onafhankelijke ontwerpers zijn, bij wie nog geen ceo’s in de nek hijgen.

Bijvoorbeeld bij Duran Lantink, de Nederlander die in Parijs een van de beste collecties van de week liet zien. Het is jammer dat na afloop de laatste look – een mannelijk model met op en neer stuiterende voorbindborsten – viral ging, waardoor zijn kleren niet de aandacht kregen die ze verdienen. De opgeblazen silhouetten waar Lantink inmiddels om bekendstaat, heeft hij tot in de puntjes weten te verfijnen.

Een top met luipaardprint was zo opgerekt dat de halslijn tot de oren van het model reikte, een trenchcoat zo geconstrueerd dat-ie open bleef staan en de voering met slangenprint zichtbaar werd. De vele dierenprints waren het startpunt van de collectie, die Duranimal heet. Er was een gebreide trui met een ooievaar die verwees naar het wapen van zijn geboorteplaats Den Haag.

De modellen liepen langs office cubicles vol hoge stapels papieren, post-its en ‘I love Duran’-mokken. Vanuit die hokjes lieten leden van het operakoor van de Parijse universiteit Sorbonne live gezang horen. Het zou wel eens Lantinks laatste collectie onder eigen naam kunnen zijn, want hij schijnt de nieuwe creatief directeur van Jean Paul Gaultier te worden.

De kantoorsetting was vaker te zien in Parijs. ‘ Corporate core ’ wordt het genoemd op TikTok: het festisjeren van het kantoorleven. Bij onder meer Balenciaga en Stella McCartney leverde het mannenpakken, powerschouders en veel grijs op.

Nu steeds meer mensen thuis of in koffietenten zzp’en is de kantoortuin een bijzondere plek geworden, lijkt de gedachte erachter. Of misschien hebben de ontwerpers gewoon series als Severance en Industry gebinged. De derde collectie van Julie Kegels, een ander hoogtepunt deze week, past ook bij die trend.

De 26-jarige ontwerpster uit Antwerpen raakte geïnspireerd door een boek dat ze op een rommelmarkt in Los Angeles gevonden had: Executive Style: Achieving Success Through Good Taste and Design , vol interieurtips die je bedrijf tot een succes zouden maken. Op pantalons, rokken en cardigans plakte ze logootjes met de tekst ‘J.K.

Finance Inc.’. En ze liet mode en interieur samensmelten: van het leer van een oude bank maakte ze een rok, leren kussens werden oversized handtassen en een fraai mantelpak gaf ze een print van hout.

Een conceptuele collectie die uitblonk in inventiviteit, eigenzinnigheid én draagbaarheid. Kegels is onderdeel van wat gerust een Belgische renaissance genoemd kan worden. Sinds de Antwerp Six – zes jonge ontwerpers, onder wie Dries Van Noten en Ann Demeulemeester, die eind jaren tachtig samen optrokken en wereldberoemd werden – zijn er niet meer zoveel succesvolle Belgen in de modewereld geweest.

Naast Kegels zijn er nog twee jonge vrouwelijke ontwerpers die onder hun eigen naam shows geven. Marie Adam-Leenaerdt hangt met haar slimme, ronduit coole en vaak multifunctionele kledingstukken al in de mooiste warenhuizen ter wereld. Meryll Rogge, die jaren bij Dries Van Noten werkte, stond voor het eerst op het officiële schema van de Franse modeweek.

Daarnaast zijn er een hoop succesvolle Belgen die niet onder hun eigen naam werken. Pieter Mullier bijvoorbeeld, creatief directeur bij Alaïa (samen met The Row het meest gedragen modemerk onder bezoekers van de fashion week), Glenn Martens is net aangesteld bij het van oorsprong Belgische Maison Margiela en in het najaar laat de Frans-Belgische Matthieu Blazy zijn eerste collectie zien als hoofdontwerper van Chanel. Opvallend is dat deze generatie niet meer vanzelfsprekend van de beroemde Antwerpse modeacademie komt.

Matthieu Blazy, Marie Adam-Leenaerdt en Julian Klausner studeerden aan kunstacademie La Cambre in Brussel. Naar de show van Klausner, de opvolger van Dries Van Noten, die vorig jaar na 38 jaar met pensioen ging, werd misschien wel het meest uitgekeken in Parijs. Zijn debuutcollectie ontwierp hij met de showlocatie in gedachten: operagebouw Palais Garnier, met plafonds vol gouden ornamenten, glimmende kroonluchters en gordijndraperieën.

Dat leidde tot maximalistische ontwerpen van rijke stoffen als fluweel, satijn en jacquard, uitgevoerd in edelsteentinten. Erg geslaagd waren de speelse kledingstukken gemaakt van gordijnkwasten in verschillende maten en kleuren. De collectie had absoluut het vertrouwde Dries-gevoel, al miste het moderne randje dat Van Noten zelf aanbracht door zijn romantischer ontwerpen te combineren met bijvoorbeeld een spijkerbroek, sweater of bomberjack.

Nu grote Amerikaanse bedrijven als Meta en Amazon hun diversiteitsprogramma’s afbouwen, lijkt ook de modewereld weer als vanouds niks te geven om het laten zien van verschillend soorten vrouwenlichamen. Ontwerpers zijn massaal terug bij hun favoriete kledingmaat: 32, of hooguit 34. Zou het iets te maken hebben met de populariteit van Ozempic? Of is de Trumpiaanse aversie tegen ‘politiek correcte’ keuzes naar de modewereld overgeslagen? Er zijn meer verworvenheden verloren gegaan.

Na een decennium met weinig bont op de catwalk barstte het er dit seizoen van. Veel was nep, maar toch voelde het als een stap terug in de tijd, juist nu er al zo weinig progressiefs gebeurt in de mode. Het oogt gedateerd en nepbont is gemaakt van synthetische vezels die voortkomen uit chemische processen en amper biologisch afbreekbaar zijn.

De collectie van Chloé, waar ontwerper Chemena Kamali al drie seizoenen bohémienne seventiesvrouwen de catwalk op stuurt, zat tjokvol (nep)bont. Ook de roze ruchesjurk waarmee hiphop-ster Doechii – op blote voeten – op de eerste rij zat was versierd met nepbontpluimen. Want dat is niet veranderd: de alomtegenwoordigheid van supersterren.

Sinds Doechii vorige maand haar Grammy voor het beste rapalbum kwam ophalen in vier verschillende, avant-gardistische Thom Browne-outfits heeft de modewereld haar omarmd. Ze zat tijdens de modeweek ook bij Schiaparelli, Tom Ford en Acne Studios. Ook de show van Dior was, zoals altijd, met celebrities overladen.

Voor de deur van de speciaal opgetuigde tent in stadspark de Tuilerieën stonden honderden fans hun idolen (veelal Koreaanse popsterren) toe te juichen. Creatief directeur Maria Grazia Chiuri ontwierp, geïnspireerd door Orlando van Virginia Woolf, een collectie met historische referenties naar een veelvoud aan tijdperken: fluwelen capes, korsetten met ritsen, blouses vol ruches, jasjes met koninklijk (nep)hermelijn, avondjurken met molensteenkragen. Ook over Chiuri wordt volop gespeculeerd: ze schijnt binnenkort vervangen te worden door Jonathan Anderson, van Loewe.

Als dat onzin blijkt, zijn er alsnog ongelooflijk veel wissels in aantocht: bij grote, invloedrijke modehuizen als Chanel, Gucci, Dior Men, Jil Sander, Bottega Veneta, Céline en Maison Margiela gaan de komende tijd nieuwe ontwerpers debuteren. Over pakweg een jaar zal het modelandschap er dus heel anders uitzien. Een ontwerper die nooit in zijn 31-jarige carrière een brave collectie heeft getoond is de Amerikaan Rick Owens.

Bij hem weet je wat je krijgt: lange, dramatische silhouetten, capes, plateaulaarzen, veel zwart en leer. Maar door jonge ontwerpers aan zijn collecties te laten meewerken, blijven ze fris. Dit keer werkten er vijf mee, onder wie Tanja Vidic, die complexe, lange jurken breide, en Matisse Di Maggio, die tops maakte van honderden smalle reepjes rubber.

Als soundtrack koos Owens het nummer dat 23 jaar geleden bij zijn eerste show in New York ook door de zaal schalde: Mass Production van Iggy Pop. Een nummer dat Owens doet verlangen naar „ the weird and wonderful ”. Iets waar de modewereld op het moment wel wat meer van kan gebruiken.

.