Van 100 naar 2000 boterhammen per dag: Johan ‘de Boterhammenman’ begint weer aan een nieuw schooljaar

De scholen beginnen weer en dus gaat ook Johan ‘de Boterhammenman’ weer aan de slag. Zijn stichting Niet Graag Een Lege Maag brengt al 5 jaar elke dag boterhammen naar scholen, voor kinderen die vanuit huis geen eten meekrijgen. "Je moet altijd uitgaan van het standpunt van het kind. Die heeft honger, daar moet gewoon voor gezorgd worden."

featured-image

ARMOEDE Van 100 naar 2000 boterhammen per dag: Johan ‘de Boterhammenman’ begint weer aan een nieuw schooljaar Meike Schipper Vandaag, 19:31 • 6 minuten leestijd De stichting van Johan, Niet Graag Een Lege Maag, bestaat nu vijf jaar. © Rijnmond De scholen beginnen weer en dus gaat ook Johan ‘de Boterhammenman’ weer aan de slag. Zijn stichting Niet Graag Een Lege Maag brengt al 5 jaar elke dag boterhammen naar scholen, voor kinderen die vanuit huis geen eten meekrijgen.

"Je moet altijd uitgaan van het standpunt van het kind. Die heeft honger, daar moet gewoon voor gezorgd worden." Het ruikt er nu nog naar schoonmaakmiddel, vanaf maandag zal de broodgeur weer overheersen.



De gebakjes om het 5-jarig jubileum te vieren staan al op tafel, terwijl de vrijwilligers de ruimte in Rotterdam-Zuidwijk binnendruppelen. Vier pallets met potten jam en hazelnootpasta nemen een groot deel van de keuken in beslag. Zodra de taart op is, gaan de vrijwilligers hard aan het werk.

De potten worden in kratten gezet, die opgestapeld in de voorraadkast komen te staan. De koelkasten zijn gevuld met kaas en worst. Zondag gaat Johan nog fruit en sla halen.

Het brood wordt maandagochtend vers bezorgd, en dan gaan ze écht van start. “De sfeer zit er weer goed in. Maandagochtend vroeg zal ik wat minder gezellig zijn", zegt Johan lachend.

‘Het is geëxplodeerd’ “Als ik hier binnenkom ben ik nog steeds heel trots, op de spullen, de mensen, en dat ik doorgezet heb." Johan kijkt tevreden om zich heen. In vijf jaar tijd is er veel veranderd.

Het Huis van de Wijk Irene in Bloemhof is verruild voor deze ruimte in Zuidwijk, die hij van Stichting De Verre Bergen mag gebruiken. “We zijn hierheen verhuisd, en toen is het echt geëxplodeerd. Dan is er ineens heel veel mogelijk, ook in je hoofd.

” De potten jam worden uitgepakt in aanloop naar het nieuwe schooljaar. © Rijnmond Omdat de ruimte veel groter is, kunnen er nu elke ochtend 5 tot 10 vrijwilligers de handen uit de mouwen steken. De stichting brengt dagelijks boterhammen naar achttien Rotterdamse scholen.

“We begonnen met 100 boterhammen, 200 boterhammen. Nu zitten we gemiddeld aan 2000 boterhammen per dag.” Johan moet nu alweer scholen afwijzen omdat ze niet genoeg geld en ruimte hebben.

Hij spaart voor een elektrische bus, zodat de vrijwilligers niet meer met hun eigen auto hoeven te rijden. “Daar ben ik al best lang mee bezig, maar het lukt me niet. Ja, daar lig ik echt wakker van.

” Feestje voor de kinderen Is er ook iets hetzelfde gebleven in die vijf jaar? Johan moet er goed over nadenken. “Het beleg!” roept hij dan. Als voormalig kok hecht Johan veel waarde aan goed eten.

Het moet niet alleen voedzaam zijn, maar de kinderen ook een geliefd gevoel geven. En dat was al zo vanaf de allereerste dag. “Als een kind dat pakketje openmaakt, dan moet het een feestje zijn.

” Vanaf volgende week stappen ze over op iets goedkoper brood. “Ik doe ook te luxe eigenlijk, met het brood en beleg. Maar ik wil gewoon hetzelfde broodtrommeltje geven als wat ik mijn eigen kinderen gaf.

” Hij vertelt dat een kindje een keer hand in hand met de juf naar hem toe kwam lopen. “Toen zei ze: u bent toch de boterhammenman? Ik wil heel graag een keer rosbief en pindakaas met jam.” Hij lacht.

“Dat is natuurlijk duur. Maar weet je, dan regel je dat gewoon.” Tussen het werken door wordt er veel gelachen.

© Rijnmond Een kind heeft nergens om gevraagd Johan praat met veel liefde in zijn stem over kinderen in armoede. “Een kind is zo puur, zo zuiver. Hij heeft nergens om gevraagd.

Hij heeft niet gevraagd om ouders die arm zijn of rijk zijn, of junkie of alcoholist, of weet ik veel wat. Je moet altijd uitgaan van het standpunt van het kind. Die heeft honger, daar moet gewoon voor gezorgd worden.

” Dat hij altijd de belangen van het kind voor op zet, stuit weleens op weerstand. Hij is wars van politieke spelletjes en bureaucratisch geneuzel. “Dat vind ik zo zonde van mijn tijd.

Dat kind heeft honger. Dat is het belangrijkste, iets wat we als eerste moeten oplossen. En daarna kunnen we praten over koetjes en kalfjes, wat jij wil.

” Warme maaltijden Vijf jaar boterhammen smeren heeft zijn blik op armoede veranderd. “Er zouden in heel Nederland op alle scholen warme maaltijden moeten zijn. Zoals in het buitenland.

Wij zijn zo'n rijk land, we klagen allemaal, maar we geven het geld aan verkeerde dingen uit.” Hij wordt fel als hij erover praat. “In mijn ogen", voegt hij er dan aan toe.

Met zijn stichting probeert hij een klein verschil te maken. “Wij zijn een pleister, wij lossen het probleem niet op. Ook in de gezinnen lossen wij de problemen echt niet op.

Maar voor het bloeden heb je toch een pleister nodig, daar begin je mee. Ik ben juist trots en blij dat wij dat zijn.” Is dat niet enorm frustrerend? “Ja, maar aan frustratie heb ik niks.

Tuurlijk heb ik het wel. Maar dan stop ik dat weer weg. Ik wil gewoon mijn mouwen opstropen en doen.

” Johan is dankbaar voor de band die hij met de vrijwilligers heeft opgebouwd. © Rijnmond 100 miljoen Johan ziet wel dat er steeds meer aandacht voor het probleem is. In 2023 heeft het kabinet 100 miljoen vrijgemaakt voor gratis maaltijden op scholen voor kinderen die in armoede leven.

Scholen kunnen een stichting zoals Niet Graag Een Lege Maag inschakelen, maar ze kunnen er ook voor kiezen om de ouders in armoede een boodschappenkaart te geven van 11 euro per kind per week. “Daar ben ik het hélemaal niet mee eens", zegt Johan stellig. Is het niet goed om ouders ook autonomie te geven? “Denk je nou echt dat die 11 euro helemaal naar dat kind gaat? Dat klinkt heel hard, hè? Maar het gaat niet om die ouders op dat moment, het gaat om dat kind.

” “Je geeft dus geld aan ouders, die het nodig hebben”, zegt hij daarna begripvol, “maar het is ook bewezen dat best veel ouders verkeerde keuzes maken.” Ouders die in armoede leven hebben volgens hem begeleiding nodig. “Aan mijn manier van werken zitten ook haken en ogen, dat begrijp ik ook wel.

Maar als je twee kwaden hebt, dan kun je het beste recht op je doel afgaan. Focus op de kinderen.” 'Geen tijd voor’ Die focus op kinderen gaat zelfs voor zijn eigen gezondheid, vertelt Johan.

Zijn vrijwilligers houden hem letterlijk op de been. “Ik kan af en toe niet begrijpen dat ik nog loop. Maar dit geeft zoveel energie en liefde.

Ik hou echt van mijn vrijwilligers. We hebben echt een band opgebouwd. Dat geeft zoveel terug.

Dan maar een beetje pijn.” Een noodzakelijke operatie stelt hij steeds uit. “Ik heb geen tijd voor dat soort dingen.

” Afgelopen jaar kreeg hij plotseling een hartinfarct. “Toen lag ik in het ziekenhuis natuurlijk, en ging ik ‘s avonds iedereen bellen, appen. Hoe moet ik dit nou regelen? Toen is het een week zonder mij helemaal goed gegaan.

” Johan is trots op de ruimte die hij heeft met grote roestvrijstalen tafels om boterhammen op te smeren. © Rijnmond Niet zielig Zijn ogen glinsteren terwijl over de vrijwilligers praat. “Dit is zoiets moois, zo fijn om te doen, het geeft zoveel inspiratie en ja, vooral liefde.

” Even later zegt hij: “Mensen moeten mij niet zielig vinden, hoor.” Het is kenmerkend voor zijn passie en doorzettingsvermogen. “Toen ik ging opschalen zeiden best veel mensen: ‘Johan, dit ga je niet redden.

’ Maar dan doe ik juist een paar stapjes extra. Ik ga jullie eens even een Rotterdams poepie laten ruiken.”.