Een kwart van alle 20.000 gevangenen in ons land zijn mensen die in 'vervangende hechtenis' zitten. Daar zitten ze meestal omdat ze een geldboete niet hebben betaald of niet zijn komen opdagen voor een taakstraf.
Ze houden cellen bezet die ook gebruikt kunnen worden voor criminelen die langer gestraft zijn, maar door het cellentekort vrij rondlopen. Dat is de Kamer een doorn in het oog. Daarom wil een meerderheid de rechter de mogelijkheid geven iemand die zijn boete niet heeft betaald een taakstraf te geven in plaats van die persoon een kortdurende gevangenisstraf op te leggen.
Joost Sneller (D66): "Wat we op dit moment zien is dat door de rechter veroordeelde criminelen vrij rondlopen en dat mensen die hun boete niet kunnen betalen de gevangenis ingaan. Daar moeten we een einde aan maken." Volgens zijn VVD-collega Ulysse Ellian is naar de gevangenis voor het niet betalen van een boete een te zware straf.
"Dat is in ieder geval zo bij geldboetes. Je kan beter zeggen, je hebt je boete niet betaald, ga er dan maar voor werken." Songul Mutluer (GroenLinks/PvdA) wijst op de maatschappelijke nadelen van mensen kort in de gevangenis stoppen: "Verlies van banen, opbouw van schulden.
Bij een taakstraf heb je dat niet. Straffen is goed, maar het moet wel effectief zijn. En bij niet betalen van boetes is een taakstraf beter dan de cel.
Daarom moet de rechter de mogelijkheid krijgen dat op te leggen." "Een taakstraf is voor mensen een veel beter alternatief dan een gevangenisstraf terwijl het wel een serieuze straf is", zegt Sneller. Hoe lang mensen dan een taakstraf moeten doen, mag de rechter bepalen.
"Het gaat minimaal om 1 dag, maximaal is de taakstraf nu 240 uur." In het jeugdstrafrecht bestaat al de mogelijkheid om een taakstraf op te leggen ter vervanging van een geldboete. De positieve ervaringen hiermee tonen volgens Sneller aan dat een vervangende taakstraf 'een effectief alternatief' kan zijn.
Ook PVV-staatssecretaris Ingrid Coenradie van Justitie en Veiligheid is blij met deze wetswijziging: "Onze gevangeniscellen zitten overvol. Dit plan kan voor verlichting zorgen bij de krapte die we hebben in de celcapaciteit en wij hebben echt alle ruimte nodig die we extra vrij kunnen maken." JA21-Kamerlid Joost Eerdmans ziet niets in de wetswijziging.
Volgens hem is het van groot belang dat de dreiging van celstraf bij het niet betalen van een boete blijft bestaan: "Omdat we geen cellen hebben, worden mensen lager gestraft of vrijgelaten. Dat is een heel kwalijke zaak. Vroeger kwam je de gevangenis niet uit, nu kom je er niet in.
" Hij wijst er verder op dat deze wetswijziging heel pijnlijk is voor de grootste regeringspartij PVV. "Het is tegengesteld aan hun verkiezingsprogramma. Zij willen strenger straffer.
Het wordt lichter. Dat is niet wat het meest rechtste kabinet ooit zou moeten doen." Ook coalitiepartij BBB ziet niets in het voorstel.
Volgens het BBB-Kamerlid Marieke Wijen-Nas betekent het veel extra werk voor de reclassering die daarvoor veel moet optuigen. Reclassering Nederland is echter wel blij met dit initiatief vanuit de Tweede Kamer. Volgens directeur Johan Bac is het beter dat mensen door een taakstraf aan het werk worden gezet en zo iets terugdoen voor de samenleving.
"Ook is een cel veel duurder dan een taakstraf." Bac denkt dat de reclassering de extra toestroom van mensen die door het plan een taakstraf krijgen, goed aan zal kunnen. 'Jos' heeft een taakstraf en wil niet met zijn echte naam genoemd worden.
Hij denkt dat de taakstraf een prima alternatief is voor een paar dagen cel: "Het is namelijk wel echt een straf, maar je kan toch betrokken blijven bij je gezin." Jaarlijks worden er zo'n 30.000 taakstraffen opgelegd.
Waarom we eigenlijk een taakstraf geven, leggen we uit in deze video:.
Politiek
Tweede Kamer: geen cel maar taakstraf voor mensen die boete niet betalen
Mensen die een boete krijgen maar die niet betalen moeten niet meer de cel in, maar een taakstraf krijgen. Dat wil de Tweede Kamer. Een wetswijziging van de Tweede Kamerleden Sneller (D66), Ellian (VVD), Six Dijkstra (NSC) en Boswijk (CDA) krijgt steun van een Kamermeerderheid.