Theatergezelschap ITA in financieel zwaar weer

Het Amsterdamse theatergezelschap ITA zit in financiële problemen. Uit de meest recente jaarrekening – gepubliceerd in april 2024 – blijkt dat het internationaal toonaangevende gezelschap meer dan 3 miljoen euro verlies leed in 2023. De beschikbare financiële middelen hebben een „sterke daling” laten zien, aldus de directie in het jaarverslag: van de 5,6 miljoen euro die begin 2023 op de rekeningen staat, is aan het eind van het jaar nog een krappe 650.

000 euro aan liquide middelen over. De financiële problemen hebben in 2023 geleid tot het annuleren van voorstellingen en tournees. Ook „voor de komende jaren”, zo schrijven directie en raad van toezicht in het jaarverslag, „zal ITA scherpe keuzes maken in alle facetten van de organisatie om het hoofd boven water te houden”.



Ze noemen als oorzaak voor de tekorten: de hoge inflatie, verminderde sponsorinkomsten, achterblijvende indexering van subsidies en minder opbrengsten vanwege geannuleerde tournees en voorstellingen. Of en hoeveel ontslagen er in de toekomst gaan vallen en welke voorstellingen in seizoen 2024/2025 geannuleerd worden, wil de directie niet zeggen. ITA stelt in een reactie „alles” te hebben „verteld wat er te vertellen valt” en zich „op de toekomst” te willen richten.

Bij vergelijkbare organisaties als het Nationale Theater in Den Haag en Theater Rotterdam (ook ontstaan uit een fusie van ensemble en schouwburg) zijn de verliezen niet zo hoog. Theater Rotterdam meldt over 2023 een tekort van ruim 440.000 euro.

Het Nationale Theater (HNT) in Den Haag sloot het laatste boekjaar af met een positief saldo van ruim 630.000 euro. ITA heeft met uitzondering van de twee corona-jaren 2020 en 2021, toen het gezelschap dankzij de extra steun vanuit het ministerie van OCW uit de rode cijfers bleef, vaker te maken gehad met verliezen, maar nog nooit was het tekort zo hoog.

In 2022 had ITA een tekort van ruim 670.000 euro, in 2019 werd ruim 520.000 euro verlies geleden.

Terwijl vorig jaar een verlies van van ruim 3 miljoen euro werd geleden, kwam de Raad voor Cultuur en de Amsterdamse Kunstraad in juni en juli dit jaar met het advies de subsidie met 1,8 miljoen euro te korten. Volgens voorzitter Kristal Baele van de Raad voor Cultuur heeft ITA zijn plannen voor het Kunstenplan 2025-2028 „summier” uitgewerkt. Ook heeft ITA, ondanks „tussentijdse monitoring” door de Raad voor Cultuur, volgens Baele weinig gedaan om de sociale veiligheid te vergroten en werkdruk te verkleinen.

De begroting van ITA bedraagt over 2024 bijna 26,5 miljoen euro. Meer dan 20 miljoen daarvan komt uit subsidies. OCW betaalt dit jaar nog 3,8 miljoen euro, de gemeente Amsterdam 16,2 miljoen euro.

.