Tent kwijt, onder schot gehouden en achtervolgd door de politie: hoe Juriaan de wereld rond fietst voor goed doel

MENTALE GEZONDHEID Tent kwijt, onder schot gehouden en achtervolgd door de politie: hoe Juriaan de wereld rond fietst voor goed doel Meike Schipper Vandaag, 09:06 • 7 minuten leestijd Juriaan onderweg langs de Meteora in Griekenland. © Privéfoto Na jaren therapie heeft wiskundeleraar Juriaan van der Graaf zijn mentale problemen achter zich gelaten en is hij op de fiets gestapt. In vijf maanden tijd fietste hij in z’n eentje over afgelegen bergruggen en door conflictgebieden, raakte hij zijn tent kwijt en werd hij achtervolgd door de politie.

Met zijn fietsavontuur zamelt hij geld in voor Movember, gericht op de mentale gezondheid van mannen. Als Juriaan op zijn fiets de grens van Tajikistan naar Kyrgyzstan wil oversteken, wordt hij plotseling onder schot gehouden door een grensbewaker. “Ik had zijn collega op aanraden van een aantal Russen omgekocht met een pakje sigaretten.



Maar dat vond de tweede meneer niet zo leuk, die wilde ook graag sigaretten. Toen had ik ineens een kalasjnikov op mijn borst.” “Dat was niet een van mijn beste momenten", concludeert Juriaan nuchter.

Het is wel tekenend voor de heftige omstandigheden en onveilige landen waar hij doorheen fietst. Hij is nu vijf maanden onderweg en is inmiddels in Kathmandu aangekomen, de hoofdstad van Nepal. Maar zijn avontuurlijke reis zit er nog lang niet op; hij wil in totaal 30 duizend kilometer fietsen, waarmee hij nog zeker een jaar bezig is.

Movember Ondertussen zamelt hij geld in voor de liefdadigheidsorganisatie Movember, bekend van de beweging om gedurende november je snor te laten staan om het bewustzijn rondom mannengezondheid te vergroten. Mannen in Nederland leven gemiddeld drie jaar korter dan vrouwen, veelal door vermijdbare oorzaken. Daarnaast stappen ze minder snel naar een arts bij fysieke of mentale gezondheidsklachten, zo blijkt uit onderzoek.

Jaarlijks lanceert de stichting op 1 november haar wereldwijde campagne, waarbij mannen worden opgeroepen hun snor te laten groeien. Juriaan wilde meer doen dan dat en hoopt met zijn fietstocht minimaal 25 duizend euro op te halen. “Het ligt dicht bij mijn hart, omdat ik denk dat ik veel minder last had gehad van al mijn trauma's als er een cultuur was geweest waarin het voor mannen makkelijker is om daarover te praten.

” De fietstocht gaat door totaal afgelegen en uitgestorven gebieden, zoals hier in ...

© Privéfoto Mishandeling en verwaarlozing Zo'n vier jaar geleden barstte in zijn leven de bom, toen zijn relatie uit ging. Zijn ingewikkelde jeugd met mishandeling en verwaarlozing, had hij tot die tijd onderdrukt. “Dat kwam allemaal boven en toen ben ik me gaan beseffen dat ik er ontzettend veel moeite mee had.

Ik kon gewoon niet functioneren in een relatie. Dat heeft mij ontzettend veel pijn gedaan, en ook de personen met wie ik in relaties heb gezeten.” Juriaan vertelt dat hij enorm depressief was en last had van suïcidale gedachten.

“Als ik daarover probeerde te praten met vrienden, dan maak je daar als mannen onder elkaar gewoon domme grapjes erover. Dat is hoe mannen wordt aangeleerd om hiermee om te gaan. Maar dat lost niks op.

” Hij ging naar meerdere psychologen, volgde traumatherapie en probeerde alternatieve behandelmethodes met psychedelica. “Het heeft me enorm geholpen, maar het is gewoon heel veel. Dus het fietsen is mijn volgende stap, om er nog beter bovenop te komen.

” Achtervolgd door de politie Na een fietstocht naar Kopenhagen en Athene wilde hij het nog grootser aanpakken. “Ik probeer zoveel mogelijk in een rechte lijn naar het oosten te fietsen, maar ik merk dat het erg ingewikkeld is met oorlogen, dichte grenzen en visums die je niet overal zomaar kan krijgen. Ik dacht met mijn naïeve hoofd dat ik gewoon overal heen zou kunnen", lacht hij.

Dat viel vies tegen. Na zijn problemen aan de grens van Kyrgyzstan, was hij ook in China niet erg welkom. “Overal politie die je stalkt, die alles in de gaten houdt wat je doet.

” In Pakistan had hij het meer naar zijn zin, maar ook daar had hij continu politieagenten om zich heen. “Ik kon daar de deur niet uit zonder twee agenten die je overal volgen. Die waren hartstikke vriendelijk overigens.

Ik heb ze honderd keer gevraagd waarom ze me volgden, maar ze bleven zeggen: ‘We moeten bij je blijven, je bent onze verantwoordelijkheid’. Ik kon slecht inschatten of ik nou echt in gevaar was of niet.” Op de grond slapen De lange tocht is soms flink afzien.

De eerste vier maanden van zijn reis heeft Juriaan vooral wild gekampeerd, totdat hij in Tajikistan op 4000 meter hoogte zijn tentje kwijtraakte. “Ik moest steeds 140 kilometer fietsen om naar het volgende dorpje te komen. En tussen die dorpen is er helemaal niks.

Dus als je dat niet haalt, dan lig je 's nachts op de grond met –15 graden. Dat was super stressvol.” Een nieuwe tent kon hij niet vinden en dus slaapt hij sindsdien in hostels of bij mensen thuis.

“Een slaapplek betekent nu heel iets anders voor mij. Vroeger vond ik het belangrijk dat ik dan een mooie hotelkamer had met luxe en comfort. Nu is het enige wat ik nodig heb een bed, zelfs een douche is niet echt meer essentieel.

” Juriaan sliep in een tentje, totdat hij die kwijtraakte. © Privéfoto Overwinningen De zwaarste ontberingen zorgen ook voor het grootste gevoel van overwinning, vertelt Juriaan. “Eens in de zoveel dagen heb je iets heftigs achter de rug.

Een moeilijk stuk gefietst waar alles tegen zat, dat alles kapotging, of je bent ziek geweest. En daarna krijg je gewoon een enorm sterk gevoel van overwinning. Dan denk ik: ‘Hoppa, dat hebben we ook weer geregeld'.

Alsof ik steeds gekkere dingen aan kan. Ik voel me er mentaal heel sterk door.” Die heftige en soms gevaarlijke belevenissen zijn ook wel een aanslag op zijn mentale gezondheid.

“Maar het feit dat ik die aanslag op mijn mentale gezondheid keer op keer weet te overwinnen, dat is het mooie eraan.” Als je al zoveel hebt meegemaakt in je leven, waarom zou je jezelf dan ook nog eens blootstellen aan zulke heftige ervaringen? “Ik maak het mezelf bewust heel moeilijk. Ik denk juist dat alles wat lastig is en energie kost, heel veel gaat opleveren als je het gewoon aangaat en overwint.

Op het moment dat er iets fout gaat, geloof ik in mezelf. Dat ik het op dat moment op kan lossen.” Eenzaamheid Zo'n lange fietstocht in je eentje maken, kan best eenzaam zijn, maar ook dat ziet Juriaan als een uitdaging.

“Eenzaamheid is iets waar ik veel moeite mee heb gehad in de afgelopen jaren. Ook al heb ik veel vrienden om me heen in Nederland, dan voelde ik me toch vaak alleen en onbegrepen. Dus nu ga ik ook bewust die uitdaging aan.

Dan ga ik me gewoon eens echt alleen voelen en echt alleen zijn. En kijken hoe ik eruit kom." De eenzaamheid zoekt Juriaan bewust op.

© Privéfoto Mentale problemen Is het opzoeken van fysieke uitdaging in je eentje, zonder hulp van anderen, niet juist een typisch 'mannelijke’ manier van omgaan met mentale problemen? Juriaan lacht. “Ja, zo zie ik het wel, maar ik denk niet dat het verkeerd is. Niet over je problemen praten en domme, stoere grapjes maken, dat is super onbehulpzaam.

Maar het fysieke opzoeken, sporten, dat is denk ik een gezonde mannelijke manier. Zorgen voor je lijf helpt ook met zorgen voor je hoofd.” Toch denkt niet iedereen in zijn omgeving er zo over.

“Sommige vriendschappen liggen echt aan diggelen omdat ik dit ben gaan doen. Zij waren ervan overtuigd dat dit vluchtgedrag is en dat ik eigenlijk gewoon in Nederland bij de psycholoog moet zitten. En daar waren ze ontzettend boos over.

” Daardoor begon Juriaan zelf ook te twijfelen, maar hij bleef bij zijn besluit. “Ik ben lang in therapie geweest en het heeft me geholpen, maar het was voor mij niet genoeg. En ik ben er zelf erachter gekomen dat dit voor mij effectief is.

Ik zeg niet dat iedereen een rondje om de wereld moet fietsen, maar het is iets wat voor mij past.” Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op www.113.

nl of telefonisch op 113 of 0800-0113..