Tennisbond KNLTB slaat slag in strijd om verkoop persoonsgegevens tegen toezichthouder

Het is als sportbond of andere organisatie niet per definitie verboden om gegevens van leden te verkopen aan bedrijven. Dit heeft het Europese Hof van Justitie bepaald in een zaak waar de Nederlandse tennisbond KNLTB en de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) centraal stonden. "Deze uitspraak kan grotere gevolgen hebben."

featured-image

De KNLTB kreeg in 2020 een boete van 525.000 euro van de AP "voor het onrechtmatig verstrekken van persoonsgegevens van KNLTB-leden aan twee sponsoren". De bond zou hier geld aan hebben verdiend.

Deze praktijk was volgens de AP in strijd met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). In de praktijk lijkt de Autoriteit Persoonsgegevens dus wat te streng. Volgens de Europese rechter mogen klantgegevens verkocht worden als er een gerechtvaardigd belang is.



En een commercieel belang kan in sommige gevallen ook een gerechtvaardigd belang zijn. "De verkoop van gegevens kan ook voordelen hebben voor leden", zegt een woordvoerder van het Europees hof, dat in Luxemburg gevestigd is. "Je mag niet automatisch zeggen dat er geen gerechtvaardigd belang is als er gegevens worden verkocht", zegt de woordvoerder die benadrukt dat er wel eisen worden gesteld aan bijvoorbeeld bonden.

Zo zitten er wel bijvoorbeeld voorwaarden aan de toestemming die leden moeten verlenen. De Europese uitspraak betekent niet dat de boete van meer dan een half miljoen euro voor de KNLTB meteen is kwijtgescholden. De rechtbank van Amsterdam buigt zich later opnieuw over de zaak.

Die moet daarbij wel rekening houden met het vonnis uit Luxemburg. De tennisbond mag dus nog steeds hopen op een financiële meevaller. "Het Europese Hof van Justitie kijkt aan de hand van deze casus naar de abstracte vragen over gerechtvaardigd belang.

Die uitspraak is bindend. Het is nu aan de nationale rechter om dieper in te gaan op individuele cases, zoals die van de KNLTB", legt de woordvoerder van het Hof uit. De rechtbank van Amsterdam laat in een reactie weten dat het nog niet bekend is wanneer de zaak weer behandeld wordt.

De bal bij deze zaak kwam aan het rollen nadat KNLTB-leden hadden geklaagd over de praktijken van 'hun' bond. Zo verkocht de KNLTB namen en adressen aan webshop Tennisdirect, zodat er bijvoorbeeld een kortingsflyer op de bus gedaan kon worden. Ook zouden er gegevens zijn gedeeld met de Nederlandse Loterij Organisatie, de grootste aanbieder van kansspelen en casinospelen in Nederland.

Hoeveel geld de bond ermee verdiend heeft, is niet bekend. De gevolgen van de Europese uitspraak kunnen volgens de woordvoerder van het Europees Hof dus verder reiken dan deze zaak. "Alle zaken waarbij bedrijven, bonden of organisaties in aanraking komen met de AVG.

" "De burger staat voorop" zegt de AP in een reactie op de KNLTB-uitspraak. "Vandaar onze principiële interpretatie van de wet, waarin organisaties bijvoorbeeld nooit zonder toestemming persoonsgegevens van mensen mogen verkopen, alleen omdat ze daar geld mee kunnen verdienen. Daar hebben wij ons voor ingezet en wat ons betreft is dat nog steeds hoe het zou moeten zijn, maar helaas is dat niet de juridische realiteit.

Dat is nu duidelijk. De uitspraak van het Hof is echter geen vrijbrief voor bedrijven en andere organisaties om zomaar zonder toestemming van alles te doen met persoonsgegevens, alleen omdat die daar geld mee kunnen verdienen", vervolgt de AP. De AP leed eerder een nederlaag tegen het inmiddels failliete VoetbalTV, een videoplatform voor amateurvoetbalclubs.

De autoriteit legde een boete van 575.000 euro op omdat het platform geen 'gerechtvaardigd belang' zou hebben gehad voor het verwerken van de gegevens. De rechter in Utrecht bepaalde in 2020 dat de waakhond dit standpunt onvoldoende heeft onderbouwd en de Raad van State, de hoogste Nederlandse rechter, zei in 2022 dat de autoriteit de boete 'op onjuiste gronden' heeft opgelegd.

.