14 hours Ago
Tachtig jaar geleden arriveerden de geallieerden in het verlaten gebied van de oostelijke Maasoever. In het spookdorp was geen enkele inwoner meer om de bevrijders te verwelkomen. Het laatste stukje Limburg is op 3 maart 1945 bevrijd: een handvol dorpen tussen Venlo en Bergen.
Na vijf jaar bezetting en zes maanden van verwoesting, leed en hevige gevechten was Limburg eindelijk verlost van de Duitse tirannie. Geen warm welkom Toen de geallieerden Bergen binnentrokken, hadden ze misschien een warm welkom verwacht. Maar niets was minder waar, want Bergen was geheel uitgestorven.
De Duitsers hadden zo'n 70.000 bewoners uit Noord-Limburg opdracht gegeven om het gebied zo snel mogelijk te verlaten. Eén van hen was de 91-jarige Ben Giesen.
Hij was elf jaar oud toen hij op 7 januari 1945 van de Duitsers te horen kreeg dat hij moest vertrekken. In het radioprogramma Cultuurcafé vertelt Giesen: "Binnen twee uur moesten we uit het dorp geëvacueerd zijn. Deden we dat niet dan werden we erschossen .
" De bevrijding van Limburg begon op 12 september 1944 toen Amerikaanse troepen vanuit België de grens overstaken. Zuid-Limburg werd redelijk snel bevrijd, maar eind september stopte de geallieerde opmars ten zuiden van Susteren. De aandacht van de geallieerden richtte zich op de Operatie Market Garden; een ambitieuze land- en luchtlandingsoperatie waarbij de bruggen bij Arnhem en Nijmegen veroverd moesten worden.
In het najaar van 1944 is het veroverde gebied in Brabant en Gelderland uitgebreid; na hevige gevechten is de Peel bevrijd. Maar de bewoners van de Limburgse oostelijke Maasoever moesten tot maart 1945 wachten op hun bevrijding. Tegen die tijd waren inmiddels al 70.
000 mensen verplicht geëvacueerd naar Noord-Nederland. Drie weken lopen Binnen twee uur had de vader van Ben Giesen een grote kar volgeladen met hun bezittingen. "Wij waren één van de gelukkige gezinnen met een kar", zegt Giesen.
"Heel veel mensen hadden dat niet. Dan werd een kinderwagen gepakt, een fiets of iets anders op wielen. Alle vervoersmiddelen werden gebruikt.
" In de vrieskou en door tien centimeter sneeuw moesten de inwoners hun dorp uit. Giesen liep wekenlang, samen met honderden dorpelingen, naar het noorden. Hij sliep de eerste nacht in een grote timmerfabriek in het Duitse Weeze.
"Het was een hele koude loods. We hebben op de grond geslapen, want er waren geen bedden. Er waren geen voorzieningen, iedereen moest zijn eigen hachje redden.
" Uiteindelijk kwam hij aan in Drenthe; een boerenfamilie ving hem op. Bergen lag in puin In de periode van de bevrijding van Limburg vielen talloze granaten in de straten van Bergen en de andere dorpen op de oostelijke Maasoever in Noord-Limburg. De Duitsers gebruikten hoge torens en kerken als observatiepunten om het omliggend gebied rondom de Maas in de gaten te houden.
Daardoor werden kerkgebouwen doelwit van de geallieerden. In Bergen werden huizen, de Sint Petruskerk, het gemeentehuis en de Romaanse toren meerdere keren getroffen door geallieerd geschut. De Duitsers verplichtten de inwoners om hun boeltje te pakken, ze kwamen na lange reizen terecht in het noorden van Nederland.
Spookdorpen De laatste Limburgse dorpen zijn pas begin maart bevrijd. De Engelse en Schotse militairen trokken Velden, Arcen, Well en Bergen binnen. Niemand stond langs de weg om de bevrijders te verwelkomen, de geëvacueerde bewoners zaten in Drenthe, Groningen en Friesland.
In mei keerden ze terug. Giesen herinnert het zich nog goed: "Als je rondkeek, wist je niet wat je zag. Het was een puinhoop.
Alle woningen waren beschadigd of helemaal vernield." Achtergebleven mijnen en munitie De Duitsers verlieten begin maart 1945 halsoverkop het laatste stukje Limburg. Maar in alle haast bleven er grote hoeveelheden Duitse munitie achter langs de wegen rondom Bergen en Well.
Ook plaatsten de Duitsers mijnen bij belangrijke wegen. Dit zorgde voor levensgevaarlijke situaties, met name voor kinderen. Ondanks waarschuwingen om losliggende mijnen of munitie niet aan te raken, verongelukten tientallen mensen door ongevallen met niet opgeruimde explosieven.
Operatie Veritable Naast Bergen zijn ook de omliggende dorpen Velden, Well, Arcen en Wellerlooi in het voorjaar van 1945 bevrijd door de Canadezen en Britten. De bevrijding van het laatste stukje van Limburg hoorde bij de operatie Veritable , een grote operatie tussen 8 februari en 11 maart 1945 om het gebied tussen de Roer en de Rijn te bevrijden. Meer dan 300.
000 geallieerde militairen waren betrokken bij het offensief. Luister hier de reportage over de bevrijding van Bergen terug Deel dit artikel 💬 WhatsApp ons! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar [email protected] !.
