Soldaat van Oranje 2.0 rauwer en diepgaander: dit zijn de verschillen

VALKENBURG - Wat verander je aan een succesvolle musical die al miljoenen bezoekers trok? Je zou zeggen: 'Never change a winning team.' Toch was het na bijna veertien jaar tijd om de succesmusical Soldaat van Oranje op te frissen. In de vernieuwde versie is het waargebeurde verhaal over de Leidse student Erik Hazelhoff Roelfzema scherper en duidelijker neergezet.

Wat zijn nou die veranderingen in de nieuwe versie? In het algemeen stellen de producenten van Soldaat van Oranje dat de veranderingen zijn ingegeven omdat de technologie de afgelopen veertien jaar niet heeft stilgezeten. Met de projecties van filmbeelden en de visuals is nu veel meer mogelijk. Sommige karakters uit de voorstelling hebben meer diepgang gekregen.



Op de achtergrond speelde mee dat in de originele versie bepaalde acties minimaal werden uitgelegd omdat men van algemene kennis uitging. Voor jongeren zijn de verhalen over de Tweede Wereldoorlog minder vanzelfsprekend. Om de trouwe bezoekers gerust te stellen, de spektakelmomenten van de musical zijn gebleven.

Het publiek zit nog steeds op een draaiende tribune, je ziet Erik Hazelhoff op een motor voorbij scheuren en aan het einde heeft het vliegtuig Dakota PH-ALR nog steeds een belangrijke rol. Het 'spektakelgehalte' van de musical is door gebruik van nieuwe techniek en projecties hoog. Het bombardement van Rotterdam wordt visueel prachtig in beeld gebracht terwijl Erik en zijn vrienden op 14 mei 1940 vanaf het strand de historische binnenstad zien branden.

Vijf jaar later is Erik piloot en vlieg je met hem mee in de ronddraaiende cockpit wanneer hij boven Berlijn zijn vernietigende vracht op de Duitse hoofdstad dropt. De aanhoudende populariteit van Soldaat van Oranje zit onder andere in het feit dat veel bezoekers meerdere keren de voorstelling zien. Er is zelfs een bezoekster die de voorstelling al zeker 70 keer zag .

Mensen gaan en vinden het dan een verhaal om met ouders of kleinkinderen naar toe te gaan. De aantrekkingskracht is dat het op die manier een generatie-voorstelling is. Die trouwe bezoekers zullen de verschillen zien van deze Soldaat 2.

0 . Een meeslepend verhaal waarin wat karakters aangescherpt zijn en iets meer duiding. De rol van koningin Wilhelmina is veranderd, stelt Edwin de Vries.

Hij is de schrijver van het toneelstuk. 'Koningin Wilhelmina was een koddig figuur geworden.' Haar nummer over thee is geschrapt.

In plaatst daarvan spreekt de majesteit een emotionele monoloog. De koningin draagt haar persoonlijk secretaris François van 't Sant op haar dood te schieten, mochten de nazi's Londen veroveren. Waarom deze verandering? 'Het afgelopen decennium is er meer bekend geworden over die oorlogsperiode van koningin Wilhelmina in Londen.

' Koning Willem Alexander heeft bijvoorbeeld zijn excuses aangeboden voor het feit dat zijn overgrootmoeder in Londen te weinig aandacht heeft gehad voor het lot van de Nederlandse joden. 'Dat nemen we mee in de voorstelling ook', zegt De Vries. In de voorstelling verwijt Hazelhoff de koningin dat ze te weinig heeft gedaan voor de Joodse Nederlanders.

Koninklijk achterkleinkind prins Pieter-Christiaan was ook bij de première. Wat vond hij van de vernieuwde rol van overgrootmoeder koningin Wilhelmina, en de verontschuldigingen van koning Willem-Alexander die erin is verwerkt? Hij vertelt aan Omroep West: 'Ja, dat viel natuurlijk wel op. Het was voor mij een verrassing, maar ik begrijp dat ze het hebben gedaan.

En goed, de koning heeft er zelf inderdaad uitspraak over gedaan. Ik begrijp dat ze dat hier terug laten komen. Het is gewoon een actueel onderwerp.

Dus dat was wel een dingetje, maar het past wel in deze voorstelling', vertelt prins Pieter-Christiaan. De wegen van Erik en zijn jeugdvriend Anton, zoon van twee NSB'ers scheiden na het uitbreken van de oorlog. Anton gaat bij de SS en zijn vriendin Ada volgt hem en wordt zijn secretaresse.

Toch geeft ze uiteindelijk informatie aan het verzet door. 'In de oude versie was die omslag van Ada te snel', legt regisseur Theu Boermans uit. 'Ada heeft in de voorstelling een moment van verdieping.

Ze schrikt zich helemaal dood van de martelpraktijken', verduidelijkt de regisseur. Wanneer ze ziet dat haar vriendin Charlotte in handen valt van de beulen van de SS, krijgt ze wroeging over wat er gebeurt. Ze heeft in de nieuwe versie een eigen lied Nooit Meer Terug.

Ada, vertolkt door Dorien van Gent, zingt dit hartverscheurend als ze zich realiseert dat het volgen van haar SS-vriendje Anton de foute keuze is. 'In de rol van Ada zit nog een diepere laag', zegt producent Robin de Levita. 'Ada vertegenwoordigt de schuld van het Nederlandse volk in de Tweede Wereldoorlog.

Dat is iets wat vaak onderbelicht is.' Het rauwere van de vernieuwde voorstelling voel je in de verhoor-en martelscènes. Wanneer Anton (Yoran de Bont) zijn oude maat Erik (Joep Paddenburg) verhoort en hem probeert te overtuigen van de superioriteit van het Duitse volk, heeft hij het boek Mein Kampf van Hitler in zijn handen.

Charlotte, gespeeld door Diana van Die, wordt na verraad opgepakt, bruut verhoord en afgevoerd. In de nieuwe versie zie je haar in de trein stappen die haar naar haar definitieve eindbestemming voert: concentratiekamp Buchenwald. De rol van Erik Hazelhoff Roelfzema is traditioneel een heldenrol.

De onverschrokken Leidse student die niet tegen onrecht kan, zich door niemand iets laat vertellen en in verzet komt tegen de Duitse bezetter. Acteur Joep Paddenburg zet Erik terughoudender neer. 'De uitdaging in deze rol is dat we het verhaal allemaal kennen.

Erik was een held was en een mannelijke man. Ik wilde heel graag meer de stappen laten zien hoe hij echt gegroeid van jonge zorgeloze student naar een volwassen man. Hij heeft zoveel moeten doorstaan.

' Die verandering in de rol van Erik zie je in de keuze om het directe nummer Vrij met mij te laten vallen en te vervangen door het intieme lied: Een klein beetje nacht . Het is de laatste avond die Charlotte en Erik samen hebben. De volgende dag vlucht Erik om vanuit Engeland de Duitsers te bestrijden als Soldaat van Oranje.

.