Slachtoffers en nabestaanden mogen straks ook spreken bij tbs-zittingen: 'Zo gehoopt dat dit kan'

'Het is heftig, het blijft heftig. Iedere keer hoop je maar dat hij er in ieder geval nog twee jaar bij krijgt.' Manuela Pieterse heeft het over de moordenaar van haar dochter Ximena. Dinsdag wordt tijdens een tbs-zitting bepaald of en hoe zijn tbs verlengd wordt. Manuela mag tijdens die zitting nog niks zeggen, maar dat gaat veranderen. Vanaf 1 januari wordt het spreekrecht van slachtoffers en nabestaanden van ernstige misdrijven uitgebreid naar tbs-zittingen waar over eventuele of voorwaardelijke beëindiging gesproken wordt.

featured-image

DEN HAAG - 'Het is heftig, het blijft heftig. Iedere keer hoop je maar dat hij er in ieder geval nog twee jaar bij krijgt.' Manuela Pieterse heeft het over de moordenaar van haar dochter Ximena.

Dinsdag wordt tijdens een tbs-zitting bepaald of en hoe zijn tbs verlengd wordt. Manuela mag tijdens die zitting nog niks zeggen, maar dat gaat veranderen. Vanaf 1 januari wordt het spreekrecht van slachtoffers en nabestaanden van ernstige misdrijven uitgebreid naar tbs-zittingen waar over eventuele of voorwaardelijke beëindiging gesproken wordt.



Manuela Pieterse is dus nabestaande. Haar 15-jarige dochter Ximena werd in februari 2012 door Stanley A. vermoord .

De man stak het meisje uit Nootdorp twintig keer met een mes toen ze op zijn bed lag te slapen. Hij was Ximena midden in de nacht alleen op straat tegengekomen en had haar een slaapplek aangeboden bij hem thuis in de Haagse Goudenregenstraat. Tijdens het onderzoek naar de moord verklaarde A.

dat hij altijd al had willen weten hoe het voelde om iemand 'het leven uit' te steken. Naast een gevangenisstraf van zeven jaar kreeg hij dus ook tbs opgelegd . Zijn gevangenisstraf zit er al jaren op, maar de tbs-behandeling niet.

De moeder van Ximena had dinsdag tijdens de komende tbs-zitting al graag een verklaring gegeven. 'Het is geen wens geweest, maar ik heb altijd al gehoopt dat dit zou kunnen.' Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), dat niet op individuele strafzaken in kan gaan, is vanaf 1 januari verantwoordelijk voor de totale informatievoorziening richting slachtoffers en nabestaanden over straftrajecten.

Het ziet de uitbreiding van het spreekrecht als een stap in de verandering van het rechtssysteem in Nederland. 'Wij hebben van oorsprong in Nederland echt een daderproces', legt directeur Ilse Verkerk uit. 'Wat je eigenlijk de afgelopen 30 à 40 jaar hebt gezien, is dat stukje bij beetje het slachtoffer een eigenstandige positie krijgt in dat strafproces.

Dat wordt nooit helemaal gelijk, maar het wordt wel veel evenwichtiger.' Sinds 2005 bestaat het spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden van ernstige misdrijven in het Nederlandse rechtssysteem. Aanvankelijk mocht het alleen gaan over de gevolgen van het misdrijf, maar sinds 2016 is er 'onbelemmerd spreekrecht', zoals dat heet.

Dat wordt nu verder uitgebreid met het recht om te spreken tijdens de zogenoemde beëindigings-tbs-zittingen. 'Ik denk dat het een heel mooie toevoeging is dat mensen kunnen aangeven waar hun beschermingsbehoefte ligt, want daar gaat het om', legt Verkerk uit. 'Ze kunnen niet zeggen dat ze alsnog willen dat iemand levenslang krijgt, maar wel bijvoorbeeld dat iemand een locatieverbod krijgt voor de stad waar ze wonen.

Het gaat echt over persoonlijke bescherming.' De moeder van Ximena zou graag aan de rechtbank uitleggen waarom de moordenaar van haar dochter nooit meer in 'Den Haag en omstreken' zou mogen komen, hoewel ze daar zelf niet meer woont. 'Onze zoon woont nog steeds in Den Haag en ons hele sociale leven en dat van Ximena speelde daar ook af.

Alles is in Den Haag. Ik moet er niet aan denken dat een van haar vriendinnen hem op straat tegen zou komen of nog erger, onze zoon.' 'Ik denk dat het heel belangrijk is dat slachtoffers en nabestaanden worden gehoord en gezien en daarbij erkend wordt dat zij hier ook onderdeel zijn van dit hele proces', vindt CJIB-directeur Verkerk.

'Ik denk dat het ook gaat helpen voor de dader, omdat die dat dan nog eens hoort wat de impact van zijn daad was', gaat de directeur verder. 'En het gaat ook helpen voor de rechters en de officieren, omdat het toch anders is of je een verklaring van papier leest of dat je het persoonlijk hoort. Daar ben ik van overtuigd', voegt Verkerk toe.

.