Schrijven met de hand belangrijker dan ooit, dit is waarom het goed is voor je brein

We swipen, typen en praten tegen onze apparaten, maar schrijven met de hand? Dat verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. Neurowetenschappers waarschuwen: als we onze handen minder gebruiken, verliezen onze hersenen belangrijke verbindingen. Schrijven, tekenen en kleuren met de hand helpt ons beter te leren, creatiever te denken en zelfs onze hersenen gezond te houden .

Use it or lose it Neurowetenschapper Audrey van der Meer, verbonden aan de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie, legt het uit als een simpele regel: wat je niet gebruikt, raak je kwijt. Hersennetwerken die niet worden geactiveerd, verdwijnen om plaats te maken voor andere verbindingen. Dit is vergelijkbaar met spieren die afnemen als je ze niet traint.



„Je merkt het bijvoorbeeld aan je eigen handschrift”, zegt Van der Meer. „Als je weinig met de hand schrijft, wordt je handschrift slordiger. Dat zou goed te maken kunnen hebben met het feit dat het betrokken hersennetwerk te weinig wordt gebruikt.

” Wat gebeurt er als we stoppen met schrijven met de hand? Tegenwoordig leren veel kinderen lezen en schrijven op een tablet. Met als gevolg dat ze moeite hebben om gespiegelde letters als ‘b’ en ‘d’ uit elkaar te houden. Ze hebben simpelweg nooit gevoeld hoe die letters met de hand worden gevormd.

Wanneer je typt, is elke letter een simpele druk op een toets, altijd dezelfde beweging. Maar als je met de hand schrijft, voel je de subtiele verschillen tussen letters. Dit helpt je brein om ze beter te herkennen.

„Bij typen is er maar een klein deel van je brein actief”, legt Van der Meer uit. „Maar als je met de hand schrijft, gebeurt er veel meer: je gebruikt je fijne motoriek, je lichaamscoördinatie en meerdere zintuigen. Je ziet de letters verschijnen, je hoort de pen over het papier gaan.

Je hersenen moeten al die informatie tegelijkertijd verwerken en dat zorgt ervoor dat je brein in een staat komt waarin het makkelijker is om te leren en te onthouden.” Schrijven versus AI Met de opkomst van kunstmatige intelligentie maken we ons steeds minder druk over zaken onthouden of opschrijven. Maar Van der Meer legt uit: „Als je AI gebruikt, train je AI.

Als je pen en papier gebruikt, train je je hersenen.” Digitaal werken heeft zijn voordelen, maar het is niet altijd de beste keuze. „Tijdens een hoorcollege onthoud je veel meer als je met de hand notities maakt”, zegt Van der Meer.

„Wie typt, kan zo snel meeschrijven dat er geen actieve verwerking in de hersenen plaatsvindt. De woorden komen via je oren binnen en verdwijnen via je vingers weer naar je laptop, zonder dat je hersenen ermee aan de slag gaan. Bij schrijven met de hand moet je nadenken over wat je opschrijft en hoe je de informatie relateert aan wat je al weet.

” De ideale balans tussen handschrift en digitale hulpmiddelen verschilt per persoon, maar een handige vuistregel is om per taak te bepalen wat het beste werkt. Voor grote opdrachten, zoals een essay, is een computer natuurlijk praktischer. Maar voor kleine taken, zoals een boodschappenlijstje of een snelle notitie, is het juist slim om pen en papier te gebruiken.

Zo blijven we hersengebieden stimuleren die we zo hard nodig hebben. ‘Scholen moeten handschrift terugbrengen’ In Noorwegen leren kinderen vanaf groep 3 alles op een tablet. „Het schrijven raakt in de vergetelheid”, zegt Van der Meer.

„Wij hebben de Noorse regering geadviseerd om kinderen vanaf die leeftijd weer met de hand te laten schrijven. Dat hoeft niet ten koste te gaan van digitale vaardigheden, maar er moet wel tijd voor worden vrijgemaakt.” Ook in Nederland worden op veel (middelbare) scholen tablets of laptops gebruikt.

Amerika loopt in dit opzicht voor: twintig deelstaten hebben vorig jaar schoonschrift opnieuw ingevoerd in het basisonderwijs. En dat is niet alleen goed voor het schrijven zelf. „Kinderen moeten verschillende handschriften kunnen lezen.

Dat is essentieel voor de geletterdheid.” Niet alleen schrijven, maar ook tekenen en kleuren zijn belangrijk voor de hersenen. „In Noorwegen klagen onderwijzers dat kleuters steeds minder fijne motorische vaardigheden hebben”, zegt Van der Meer.

„Ze kleuren en tekenen minder, waardoor ze moeite hebben met het vasthouden van een pen of potlood terwijl een kind van die leeftijd met de juiste begeleiding eigenlijk al wat zou kunnen schrijven.” Lange termijn gevolgen Als we handschrift en tekenen volledig vervangen door digitale middelen, kunnen de gevolgen groot zijn. „In het ergste geval kunnen onze hersenen zelfs krimpen”, zegt Van der Meer.

„De netwerken die we gebruiken voor handmatige taken zijn heel belangrijk. Als we die niet meer activeren, verdwijnen ze en dan heb je effectief een brein dat kleiner wordt.” Daarom is het belangrijk om onze hersenen regelmatig in een actieve staat te brengen, door met de hand te schrijven, tekenen of zelfs gewoon simpele aantekeningen te maken.

„Dat opent als het ware de hersenen”, zegt Van der Meer. „Ze kunnen beter werken, leren en onthouden.” Balans Is het dan tijd om de computer volledig aan de kant te schuiven? Nee, zegt Van der Meer.

„We worden soms verweten dat we terug willen naar het stenen tijdperk, maar dat is natuurlijk niet zo. Digitale hulpmiddelen zijn nu eenmaal onze realiteit, maar we moeten ze verstandig gebruiken. Pak vooral waar het kan wat vaker pen en papier erbij en onthoud: onze hersenen zijn gebouwd om te bewegen, voelen en creëren.

” Trimbos-Instituut slaat alarm: ‘Jongeren onderschatten gevaren van vapen’ Welke voedingsmiddelen verlagen de kans op hart- en vaatziekten? Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar. Het beste van Metro in je inbox 🌐 Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties.