Scheidend bestuurder Bureau Jeugdzorg: 'Jeugdzorg dreigt belang van kind uit het oog te verliezen'

Volgens scheidend bestuurder van Bureau Jeugdzorg Nico Plitscher heeft Limburg een eigen aanpak nodig. "Want de nationale koers doet onze kwetsbare jeugdigen en volwassen geen recht."

featured-image

Volgens scheidend bestuurder van Bureau Jeugdzorg Nico Plitscher heeft Limburg een eigen aanpak nodig. "Want de nationale koers doet onze kwetsbare jeugdigen en volwassen geen recht." Dat zegt hij in een interview met L1.

Daarin blikt hij terug en geeft een niet mis te verstane boodschap mee aan zijn opvolger en de overheid. Op 15 november gaat bestuurder Nico Plitscher van Bureau Jeugdzorg Limburg en Veilig Thuis Noord- en Midden-Limburg met pensioen. Limburg kiest een eigen koers "Landelijk heeft men het over crisis in de beschermingsketen", zegt Plitscher.



In onze provincie is dat volgens hem anders. "Limburg heeft behoefte aan maatwerk in de jeugdzorg, zeker gezien de unieke uitdagingen. Bureau Jeugdzorg Limburg - en ook Veilig Thuis - kennen landelijke problemen zoals lange wachtlijsten en hoge ziekteverzuimpercentages niet.

" Volgens Plitscher zijn de jeugdbeschermingsactiviteiten cruciaal. "We fungeren als de intensive care binnen de jeugdzorg", aldus oud-bestuurder. Hij benadrukt dat het rechtssysteem slechts in uitzonderlijke gevallen ingrijpt en dat slechts één op de 70 jeugdigen te maken krijgt met een door de rechter opgelegde maatregel.

Gebrekkige landelijke koers Plitscher is onverbloemd in zijn kritiek op het huidige jeugdzorgbeleid. Volgens hem worden te veel beslissingen genomen op basis van eenzijdige verhalen over misstanden en zonder degelijk onderzoek. Het recente besluit om gesloten jeugdzorg af te bouwen noemt hij een slecht doordachte paniekreactie op een zwartboek vol anekdotes zonder wetenschappelijke onderbouwing.

"Kinderen die baat hadden bij gesloten jeugdzorg worden nu genegeerd. De stem van deze jongeren wordt structureel buitenspel gezet door politiek en bestuur die blindelings hun oren laten hangen naar de zwartste verhalen", zegt Plitscher. Hij pleit dan ook voor het behoud van gesloten jeugdzorg als cruciale vangnetfunctie.

"Veel jongeren die hier zaten, hadden nergens anders terecht gekund en bloeiden hier juist op. Het is een illusie om te denken dat je zonder gesloten instellingen kunt." Een moeizame start met gemeenten Plitscher benadrukt dat de overgang van de jeugdzorg naar gemeenten in 2015 verre van vlekkeloos is verlopen.

"Het heeft ons na de stelselherziening in 2015, jaren gekost om gemeenten ervan te overtuigen dat fatsoenlijke tarieven essentieel zijn voor hoogwaardige jeugdbescherming", zegt hij. Pas na jarenlange moeizame gesprekken is er wederzijds vertrouwen ontstaan en zijn gemeenten mee gaan bewegen. "Toen hebben ze hun verantwoordelijkheid voor de jeugdbescherming genomen.

" Met de hogere landelijke tarieven in 2023, zijn de jeugdbeschermingsorganisaties in financieel rustiger vaarwater terecht gekomen. Wel zet hij vraagtekens bij het prijsbeleid aangaande jeugdzorgaanbieders, waarin de drang naar ‘goedkope zorg’ leidend lijkt. "Kwaliteit heeft een prijs, en zorgaanbieders die hun nek uitsteken door zwaardere zorg te blijven bieden, zoals Xonar, dreigen hierdoor om te vallen", zegt hij.

"Goedkopere zorg betekent vaak slechtere zorg, en dat is niet wat de meest kwetsbare Limburgse kinderen verdienen." Veilig Thuis: de balans tussen dader en slachtoffer Hoewel het goed is dat de aandacht voor het slachtoffer van geweld in afhankelijkheidsrelaties voorop staat, pleit Plitscher ervoor daders niet alleen als enkelvoudige boosdoeners weg te zetten. "Daders hebben vaak complexe levensverhalen, en zonder hun situatie te begrijpen lossen we het probleem alleen aan het oppervlak op", aldus Plitscher.

De heersende opvatting dat daders simpelweg opgesloten moeten worden, schiet volgens hem tekort. "Wie enkel repressief denkt, mist de kans op echte doorbraken. Trauma is oververtegenwoordigd bij daders, en toch betekent dat niet dat iedereen met trauma een dader is.

Laten we het probleem in de kern aanpakken." Een kritische blik op overheidsbemoeienis Plitscher stelt zich ook openlijk vragen bij de rol van de overheid in gezinsbescherming. Hij vindt dat de nadruk te veel ligt op het verenigen van ouder en kind in strijd tegen jeugdzorg en betwijfelt of gezinsbescherming zelfs wel past binnen onze rechtsstaat.

"In plaats van kindgericht werken, draait de discussie om afhankelijkheid van gezinnen van de hulpverlening. Maar wij zijn er voor het kind, punt." Volgens Plitscher ligt de echte oplossing in het bieden van langdurige steunstructuren.

Wijkteams of gespecialiseerde organisaties die niet enkel acute hulp bieden, maar ook bij terugval beschikbaar zijn, kunnen volgens hem werkelijk helpen om blijvende veranderingen door te voeren. Advies aan zijn opvolger Plitscher richt zich tot zijn opvolger met een duidelijke boodschap: "Geniet van wat je aantreft. De kinderen die wij helpen met een maatregel zijn die bescherming waard.

We zijn selectief, en de rechter legt alleen maatregelen op als het kind echt risico loopt. Sommige kinderen gun je dan ook een maatregel." Aantal jongeren met jeugdbescherming in Limburg daalt verder, jeugdreclassering stijgt opnieuw In Limburg is er een verdere daling te zien in het aantal jongeren tot 18 jaar dat onder jeugdbescherming staat, terwijl het aantal jongeren tussen 12 en 23 jaar in de jeugdreclassering juist weer toeneemt.

Deze trend sluit aan bij landelijke cijfers van het CBS over de eerste helft van 2024. Een jeugdbeschermingsmaatregel wordt opgelegd wanneer de rechter bepaalt dat de veiligheid of ontwikkeling van een kind gevaar loopt. In Limburg gaat het vaak om een ondertoezichtstelling, waarbij de ouders het gezag behouden maar onder begeleiding staan van een jeugdbeschermer.

Daarnaast zijn er ook jongeren volledig onder voogdij gesteld, waarbij het gezag door een voogd wordt uitgevoerd. Daarentegen stijgt het aantal jongeren dat in Limburg jeugdreclassering krijgt. Deze vorm van begeleiding is bedoeld om herhaling van strafbaar gedrag te voorkomen bij jongeren die eerder met politie of leerplichtambtenaar in aanraking zijn gekomen.

De toename van jongeren in jeugdreclassering vraagt om extra aandacht, zodat ook hier preventie een positieve rol kan blijven spelen. Deel dit artikel 💬 WhatsApp ons! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar [email protected] !.