Rotterdamse haven heeft transport van waterstof op orde, nu de rest van Europa nog

ENERGIETRANSITIE Rotterdamse haven heeft transport van waterstof op orde, nu de rest van Europa nog Annelies Romers & Marion Keete Vandaag, 09:58 • 3 minuten leestijd De aanleg van het waterstofnetwerk in Rotterdam © Hynetwork Rotterdam wil dé waterstofhaven van Europa worden, als spil in de energietransitie. Het lokale pijpenstelsel voor transport wordt spoedig in gebruik genomen, maar de verbinding naar de rest van het land loopt jaren vertraging op. "Het wordt echt te laat voor het halen van de klimaatdoelen" In november vorig jaar gaf koning Willem-Alexander het startsein voor een landelijk ondergronds waterstofnetwerk.

Het project omvat een ambitieus plan van 12 honderd kilometer aan leidingen in Nederland en Duitsland, bedoeld om waterstof te transporteren op een manier die vergelijkbaar is met hoe aardgas ooit heel ons land bereikte. Koning Willem-Alexander en oud-minister Rob Jetten geven startsein voor aanleg van waterstofnetwerk in oktober 2023 © Bron: Gasunie/ Alyssa van Heyst Rotterdam waterstofknooppunt Waterstof kan net zo gangbaar worden als aardgas, maar dan als schone energiebron zonder CO2-uitstoot. De eerste stap is om de industrie – goed voor ruim 40 procent van de energiebehoefte en ruim een kwart van de CO2-uitstoot – over te laten stappen op waterstof.



Daarna kan het ook steeds meer gebruikt worden als brandstof voor vrachtwagens, schepen en vliegtuigen. Een landelijk waterstofnetwerk met Rotterdam als knooppunt is daarbij cruciaal. Vanuit de haven moet waterstof ondergronds worden vervoerd naar industriegebieden in Nederland en Duitsland.

In Rotterdam zelf verloopt de aanleg voorspoedig. Als de eerste groene waterstoffabriek volgend jaar operationeel wordt, is ook het eerste stuk van dertig kilometer pijpleiding klaar. Shell Pernis zal als eerste deze waterstof gebruiken om de raffinage van diesel duurzamer te maken.

Impressie van toekomstige waterstofnetwerk in Nederland © Hynetwork Daarna beginnen de problemen. De aanleg van de 270 kilometer lange Delta Rhine Corridor, die Rotterdam met industriegebieden in Brabant, Limburg en Duitsland moet verbinden, loopt forse vertraging op. Oorspronkelijk gepland voor 2026, wordt nu gerekend op 2032 of later.

“Dat is echt te laat voor het halen van de klimaatdoelen,” waarschuwt Deltalinqs, de ondernemersvereniging van de Rotterdamse haven. Obstakels ondergronds Het grootste probleem is ruimtegebrek. “De Nederlandse ondergrond is ontzettend vol", legt Michiel Bal van Gasunie uit, de organisatie die de leiding heeft over de aanleg van het netwerk.

Hierdoor blijkt het plan van vier brede pijpleidingen – voor waterstof, CO2, ammoniak en stroomkabels – op veel plekken niet uitvoerbaar. Het zou veel puzzelwerk opleveren en daardoor pas jaren later klaar zijn. De Nederlandse ondergrond is ontzettend vol.

Michiel Bal - Gasunie Het kabinet noemt het oorspronkelijke plan “te ambitieus en te complex”. Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei heeft besloten prioriteit te geven aan waterstof en CO2, omdat de markt daar dringend om vraagt. Dit betekent dat pijpen voor ammoniak en stroomkabels voorlopig worden geschrapt.

Men hoopt dat door focus op waterstof en CO2 het grootste deel van het landelijke netwerk vóór 2030 operationeel kan zijn. Gasunie verwacht dat de Delta Rhine Corridor dan enkele jaren later voltooid is. Zonder deze prioritering waren de vertragingen nog veel groter geweest.

De keuze voor waterstof heeft ook een keerzijde. Tennet, de netbeheerder, wilde windenergie van zee via de Delta Rhine Corridor aan land brengen. Nu dit niet doorgaat, waarschuwt Tennet dat het bestaande stroomnet verstopt kan raken.

De netbeheerder moet op zoek naar nieuwe opties. Rotterdam als koploper De keuze van het kabinet benadrukt dus het belang van Rotterdam als waterstofhub. De haven speelt een sleutelrol in de energietransitie en blijft de spil in het nationale en internationale netwerk.

Volgens Deltalinqs is het nu "alle hens aan dek" om de aanleg van het netwerk te versnellen en de waterstofambities waar te maken. Lassen van waterstofleidingen © Bron: Hynetwork.