Moet de motorwereld zijn evolutie spiegelen aan die van de auto-industrie? Vandaag beschikt de overgrote meerderheid van de nieuwe auto’s over een automatische of gerobotiseerde versnellingsbak, al dan niet met schakellepels aan het stuur. Statistisch gezien hebben daardoor steeds meer nieuwe motorrijders – die meestal ook autobestuurders zijn – geen ervaring meer met ontkoppelen. Toch bleef de motorwereld halsstarrig weerstand bieden tegen de introductie van de automaat.
Rijplezier leek namelijk lang onverenigbaar met de (semi)automatisering van versnellingsbakken. Al bewijzen de geavanceerdere quickshifters , waarmee je enkel nog bij het wegrijden de koppeling moet bedienen, al jaren dat dat niet per definitie zo hoeft te zijn..
. Concept Yamaha MT09 Y-AMT Om zijn Y-AMT-versnellingsbak te introduceren koos Yamaha voor de nieuwe MT-09. Geen toevallige keuze, want de roadster met zijn 119 pk sterke CP3-blok biedt het hoogste ‘fun’-gehalte van het hele Yamaha-gamma.
Een rijplezier dat ook de semiautomatische transmissie hoog in het vaandel wil dragen. Het Y-AMT-systeem is tegelijk eenvoudig en complex. Het maakt geen gebruik van hydraulica, maar werkt met twee elektrische actuatoren: één voor de versnellingsbak en een tweede voor de koppeling.
Een speciale elektronische module beheert alle parameters en zorgt ervoor dat op- of terugschakelen slechts een tiende van een seconde in beslag neemt, ongeacht in welke stand je de bak hebt staan: AT (volledig automatisch, met een D- en een D+-setting) of MT (handmatig gerobotiseerd). Switchen tussen die verschillende modi doe je via een schakelaar op de rechterstuurhelft. Het pookje voor de voetversnelling en de koppeling ontbreken dus.
Kinderlijk eenvoudig...
of toch in theorie. Wie zelf wil schakelen, dient zich nu te wenden tot de wipschakelaar op de linker stuurhelft. Trek je licht aan de +-knop met je linkerwijsvinger, dan schakel je op.
Duw je met je duim op de – -knop (of met je wijsvinger op de + knop), dan schakel je terug. Kinderlijk eenvoudig..
. of toch in theorie. En in de praktijk? Rijgedrag Yamaha MT09 Y-AMT Wegrijden gaat in elk geval al bijzonder soepel: een lichte draai aan de gashendel volstaat om de MT-09 zacht en vlot van zijn plek te krijgen.
Over één ding hebben ze bij Yamaha alvast niet gelogen: het Y-AMT went inderdaad onmiddellijk. Tijdens de eerste kilometers in de stad en op de snelweg opteren we voor de meest ‘voorzichtige’ van de twee automatische modi, de D-stand. Bij elke vertraging schakelt de bak daarin soepel terug, wat gepaard gaat met een aangename en duidelijk hoorbare mechanisch klik – net zoals we dat kennen van een manuele versnellingsbak.
Mag het wat sneller, dan staat de D+-modus voor je paraat. Een steviger draai aan de gashendel en de elektronica schakelt in die stand meteen meerdere verhoudingen terug, om je te parkeren in het verzet waar je maximaal kunt profiteren van de 93 Nm die de driecilinder tussen 6.000 en 7.
000 toeren ter beschikking heeft staan. Ter herinnering: die ‘MT’ in de naam van deze motorfiets staat bij Yamaha voor Master of Torque . Deze naked laat zich met andere woorden het meest genieten als je hem rijdt op die bulk aan koppel.
Al houdt het Y-AMT (in D+) met evenveel plezier de acceleratie vast tot de toerenteller bij 10.000 o/m in de begrenzer knalt. Het is maar wat je op dat moment verkiest.
In de volautomatische AT-modus blijven de knoppen ‘+’ en ‘–‘ gewoon actief, zodat je altijd handmatig een versnelling kunt terug- of opschakelen, bijvoorbeeld bij stevig remmen of na een bocht. Anders dan bij de oudere generatie quickshifters hoef je niet eerst het gas dicht te draaien om door te schakelen. Ondanks de enkele koppeling gaat manueel op- of terugschakelen overigens verrassend snel.
Je hoeft daarbij niet bevreesd te zijn dat je de bak in de soep doet draaien: de transmissie weigert een verkeerde handeling, zoals te vroeg opschakelen of een te lage versnelling. Kom je tot stilstand, bijvoorbeeld bij een stoplicht, dan schakelt de elektronica automatisch terug naar eerste. Waar dan ineens de meest gevaarlijke situatie ontstaat.
Wie al eens graag de CP3 stationair in de toeren jaagt – wat gezien de aanstekelijke grom van de driecilinder niet ondenkbaar is – mag namelijk niet vergeten nogmaals op de wipschakelaar te duwen; dan pas staat de bak in neutraal. Ondertussen heeft Yamaha dit knappe stukje technologie ook laten doorsijpelen naar de andere lagen van zijn gamma. Zo kun je ook de MT-07 (het kleinere broertje) en de Tracer 9, een sport-toerafgeleide van de MT-09, combineren met de Y-AMT.
Vooral bij die laatste zou het bijkomende comfort van de semiautomaat wel een keer kunnen aanslaan. Althans, toch voor de motorrijders die openstaan voor vernieuwing. En er 500 euro extra voor veil hebben.
Conclusie Yamaha MT09 Y-AMT Yamaha bewijst met zijn Y-AMT dat een semiautomaat perfect kan samengaan met rijplezier. De MT-09 rijdt met deze versnellingsbak even comfortabel dan wel sportief als met zijn manuele bak. Meer zelfs, door schakellui te kunnen rijden voegt het stukje techniek nog een dimensie toe.
Nu nog de doorgewinterde motorrijder met duim en wijsvinger leren werken in plaats van met de linkervoet...
.
Technologie
Review Yamaha MT09 Y-AMT (2025) - nog beter met automaat
Intro (maximaal 255 tekens, vermelden merk/model)