3 weeks Ago
Nu de lokale verkiezingen achter de rug zijn, wenden de voorzitters van de ‘Arizona’-partijen de blik weer op de federale formatie. Vandaag komen ze voor het eerst opnieuw bijeen. ‘Het kalf lag en ligt gebonden bij de supernota van De Wever’, zegt chef politiek Jeroen Van Horenbeek.
Dag Jeroen, wat kunnen we vandaag verwachten? “Vandaag gaan ze de agenda bepalen voor de komende dagen en weken. De vraag is wanneer de hoofdonderhandelaars weer aan tafel komen om inhoudelijk te onderhandelen. Wat ik ervan begrijp, is dat dat wellicht begin volgende week zal zijn.
“We weten dat Bart De Wever sowieso morgen naar de koning gaat. Daar zal hij vertellen dat hij mikt op een akkoord tegen eind november, begin december. Dat zal ook nodig zijn als je de begroting nog dit jaar gestemd wil krijgen in het parlement.
Stel dat de Arizona-partijen een taxshift willen, dan zullen ze die graag al willen laten ingaan begin 2025. Anders loopt alles vertraging op. Er is dus wel druk op de ketel.
” Is er de voorbije maand nog veel vooruitgang geboekt? “In de aanloop naar de lokale verkiezingen heeft een aantal werkgroepen samengezeten rond thema’s als defensie, energie en migratie. Zij hebben teksten voorbereid als startpunt voor de onderhandelingen tussen de toppers, de partijvoorzitters. De belangrijkste knelpunten zijn daarbij nog niet opgelost.
Op het vlak van defensie is dat bijvoorbeeld de vraag of België zal streven naar die bewuste NAVO-norm om 2 procent van het totale budget aan defensie te besteden. “Volgens wat ik hoor, is nu aan de werkgroepen gevraagd om die lijst van knelpunten zo kort mogelijk te maken, zodat er niet nog honderden punten moeten worden behandeld in de centrale werkgroep.” Welke knopen moeten nog worden doorgehakt? “Het kalf lag en ligt vooral gebonden bij de ‘supernota’ van De Wever.
Ter herinnering: eind augustus heeft hij geprobeerd om een akkoord te sluiten rond die sociaal-economische nota. Hij hoopte dat, zodra dat akkoord er was, de rest vanzelf zou volgen. Om dan een regering te hebben tegen midden september.
Dat was het oorspronkelijke plan. “Maar dat is dus niet gelukt, onder meer vanwege het verzet van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Sowieso waren de socialisten ook nog lang niet overtuigd.
Vervolgens is Maxime Prévot, de voorzitter van Les Engagés, een week aan de slag gegaan als bemiddelaar, waarna De Wever het weer heeft overgenomen. “Daarna liepen de onderhandelingen in vertraagde modus, omdat de lokale verkiezingen wel erg dichtbij kwamen. In de werkgroepen zijn ze blijven werken.
De partijvoorzitters zijn nog wel enkele keren samengekomen om het overzicht te bewaren maar ook niet meer dan dat. “De supernota is dus geparkeerd tot nu. De Wever heeft al gezegd dat hij daaraan vasthoudt.
Er zal misschien nog hier en daar iets aan veranderen, maar toch geen fundamentele zaken. Hij gebruikt graag het beeld van een kaartenhuisje: daar mag je niet te veel aan raken, of toch zeker niet aan de basis, of het stort allemaal in elkaar. “Zoals De Wever al eerder zei: er zijn ook geen honderd manieren om 30 miljard te vinden.
Dan zal het weer hard tegen onzacht zijn, dat is wel zeker. Dat blijft een gigantische oefening. Er zullen maatregelen nodig zijn die pijn doen.
Kijk maar naar de pensioenen. De politie ging er al tegen in het verweer, en de militairen nu ook.” Helpt de uitslag van de lokale verkiezingen om vorderingen te maken in de formatie? De Arizona-partijen zijn versterkt – of toch alleszins niet verzwakt – uit de lokale verkiezingen gekomen, schreef je eerder deze week .
“Het kan zeker geen kwaad. De uitslag van 9 juni is eigenlijk bevestigd: dit is wat de kiezer wil. Of de kiezer heeft toch alleszins de onderhandelende partijen niet afgestraft.
Er waren slechtere scenario’s denkbaar. Zoals N-VA-onderhandelaar Jan Jambon zei: het is goed dat er geen gewond dier aan de onderhandelingstafel komt. “In Franstalig België zie je bijvoorbeeld dat MR en Les Engagés het goed doen, ondanks hun toenadering tot N-VA deze zomer.
Dat moet toch enigszins een geruststelling zijn. Bovendien zijn er de komende jaren normaal geen verkiezingen. Dat moet voor wat extra compromisbereidheid zorgen.
Of dat is toch de hoop van sommigen aan de onderhandelingstafel.” De Wever gaat morgen dus opnieuw naar de koning. Is er een andere optie dan dat zijn opdracht weer met een paar weken verlengd wordt? “Niemand houdt rekening met een ander scenario.
De Wever zal aan zet blijven totdat zijn opdracht lukt of mislukt. Het slagen van Arizona hangt samen met het succes of falen van De Wever. Hij is de enige die aanspraak kan maken om premier te worden van die regering.
Ook Les Engagés-voorzitter Maxime Prévot heeft – eigenlijk in de zomer al – zijn argwaan rond de Vlaams-nationalist opgeborgen.” Wat denk je: zullen we een regering hebben tegen sinterklaas? “Dat kun je vandaag onmogelijk zeggen. Ik denk dat de hoofdonderhandelaars ook echt nog niet weten of Arizona zal slagen.
Het blijft namelijk zo dat het voor Vooruit lastig is om als enige linkse partij tot die regering toe te treden, met de PS in de oppositie. En je blijft zitten met iemand als Bouchez die ervan overtuigd is dat die regering stevig blauw moet kleuren na zijn verrassende overwinning in juni en op zijn eigen punten al vaak heel hardnekkig is gebleken in onderhandelingen. “Aan de andere kant: je voelt wel dat er wat druk is.
Europa wacht op ons begrotingswerk. We zitten nog altijd op het strafbankje. Het is een beetje ondergesneeuwd geraakt met de verkiezingen afgelopen weekend, maar Moody’s heeft ook weer de vooruitzichten voor België verlaagd vanuit een vrees dat we niet genoeg hervormen.
Het zal erop aankomen dat de partijen elkaar iets gunnen. Of beter: elkaar iets durven gunnen. Maar nogmaals: alles begint en eindigt met de supernota.
” Geselecteerd door de redactie.
