
Die omroephuizen krijgen elk een eigen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht die besluiten nemen over de programmering en het geld. Daarmee moeten er veel minder bestuurders komen, omdat nu elke omroep zijn eigen bestuurders heeft. Minister Eppo Bruins (NSC, Media en Cultuur) zal in april zijn langverwachte plan voor de hervorming van de publieke omroep presenteren.
Ingewijden weten nu al te melden dat Bruins een duidelijke voorkeur heeft om de omroepen onder te brengen in zogenoemde omroephuizen. Er wordt gedacht aan 4 of 5 huizen, waar verschillende omroepen dus samenwerken om programma's te maken. Meer samenwerken dus en minder concurrentie tussen de omroepen, is de gedachte.
Volgens politiek verslaggever Fons Lambie is dit een nieuwe poging om de publieke omroep te hervormen. "Veel politieke partijen, zeker bij de rechtse coalitie, vinden het omroepbestel in de huidige vorm niet meer van deze tijd. Maar wat dan wel? Hervormen blijkt telkens taai en lastig: de lobby uit omroepwereld is sterk", zegt Lambie.
"In de formatie dreigden grote bezuinigen. Dankzij NSC bleven de bezuinigingen beperkt, maar onder druk van de Kamer moet minister Bruins toch echt aan de slag om het stelsel om te bouwen." Omroephuizen waarin omroepen samenwerken, is dus het idee.
De omroepen krijgen zelf een stem met wie ze gaan samenwerken, melden zowel Haagse als Hilversumse ingewijden. Er wordt ook gedacht een een apart omroephuis waar omroepen samenwerken om alleen digitale producties te maken, online dus. Door de invoering van de omroephuizen zal het systeem minder log worden en kan het mes in het aantal bestuurders.
Elke omroephuis zal één Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht krijgen waarmee afspraken worden gemaakt over de programmering en over hoeveel geld er naar het omroephuis gaat. Het hervormingsplan van het kabinet heeft veel weg van het plan waar de de VVD eind vorig jaar meekwam. Al jaren is er discussie over de manier waarop de Publieke Omroep is ingericht.
De NPO met al haar omroepen zoals de EO, BNNVARA en MAX is al tientallen jaren oud en in al die jaren is er, op wat fusies na, eigenlijk vrij weinig veranderd in de organisatie van alle omroepen. Iedere omroep heeft dus zijn eigen managementlaag én directie. Dat gaat in de nieuwe plannen dus veranderen.
Betrokkenen spreken over een 'ingrijpend stelselhervorming' waarmee het aantal bestuurders flink wordt terugdrongen. De minister heeft er maanden aan gewerkt en veel gesprekken gevoerd met de omroepen. Begin april wil hij de presenteren aan de Tweede Kamer.
Wat dit gaat veranderen aan de programma's is nog niet te zeggen. Vanaf 2027 moeten de publieke omroepen ruim 150 miljoen euro bezuinigen. Vorige maand werd al bekend dat de omroepen het mes zetten in hun eigen programmering.
De bezuinigingsoperatie moet voor het jaar 2026 ruim 20 miljoen euro opleveren..