Opinie: Dagje NLdoet? Help liever echt, met de dingen waar je goed in bent

Opinie: Dagje NLdoet? Help liever echt, met de dingen waar je goed in bent Goedbedoeld, zo’n dagje zwerfafval prikken met het bedrijf tijdens NLdoet. Maar waarom helpen bedrijven goede doelen niet écht, met de specifieke expertise en mensen die ze in huis hebben? Dit is een ingezonden opiniestuk. Het standpunt in dit artikel is niet per definitie ook het standpunt van Trouw.

Bedrijven kunnen veel meer doen voor het goede doel dan nu het geval is. Steeds meer medewerkers en klanten verwachten namelijk van bedrijven dat zij zich inzetten voor de samenleving. Nu ondersteunen bedrijven vaak goede doelen door een dag vuil te prikken of een speelplaats op te knappen, bijvoorbeeld tijdens actiedagen van NLdoet.



Ook dit jaar trekken op 14 en 15 maart weer duizenden bedrijven met hun medewerkers eropuit om iets terug te doen voor de samenleving. Dat klinkt prachtig, maar effectief is het niet. Bedrijven moeten juist vaker de kennis en vaardig­heden van hun medewerkers inzetten voor goede doelen.

Zo kunnen zij een grotere impact hebben dan met een goedbedoeld teamuitje, en profiteren bedrijven daar zelf ook van. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) wordt namelijk steeds belangrijker. Bedrijven committeren zich niet alleen aan MVO- beleid omdat dit juist is om te doen, of onder druk van Europese regel­geving, maar ook omdat het bijdraagt aan het maken van winst.

Zo zorgt serieus MVO-beleid voor een sterker imago en het aantrekken van nieuwe klanten. Het vergoot bovendien de betrokkenheid van medewerkers, wat niet onbelangrijk is met de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Vooral jonge medewerkers hechten veel waarde aan MVO-­beleid bij hun (toekomstige) werkgever.

Zo doneert het Nederlandse softwarebedrijf Afas al jaren miljoenen van zijn winst aan goede doelen en schonk het in 2024 zelfs 30 procent van de aandelen aan een stichting die maatschappelijke projecten ­ondersteunt. Deze uitzonderlijke schenking, met een geschatte waarde van 500 miljoen euro, versterkt niet alleen het imago van het bedrijf, maar zorgt ongetwijfeld ook voor een nieuwe aanwas van sollicitanten. Nee, niet alle bedrijven hoeven of kunnen een groot deel van hun aandelen of winst te doneren.

Wel kunnen zij veel meer doen dan nu het geval is. Te veel bedrijven verliezen namelijk zichzelf nog in goedbedoelde teamuitjes die weinig te maken hebben met MVO-beleid. Natuurlijk, ook wij erkennen de toegevoegde waarde van een leuk teamuitje, een mooie foto voor so­ciale media en medewerkers die na een actiedag met een goed gevoel naar huis gaan.

Ook de speelplaats knapt er heus van op. Bovendien is zo’n middagje afvalprikken zo georganiseerd door bedrijven die zich hierin hebben gespecialiseerd. Alleen hebben goede doelen vaak meer baat bij donaties, of de kennis en expertise van een bedrijf.

Dus werk als bedrijf die dag gewoon door en schenk de opbrengst aan een goed doel. Of nog beter: zet de kennis en expertise van je bedrijf, de dingen waar je zo goed in bent en waar je winst mee maakt, in voor het goede doel. Veel goede doelen hebben namelijk weinig ervaring met creatieve marketingcampagnes of ICT-beheer.

Of ze kunnen stra­tegisch advies van buiten goed gebruiken. Zo bood in 2021 het consultancybureau Public Matters de Vereniging van Nederlandse Orkesten gratis ­lobbyadvies, waarmee zij zich opnieuw succesvol wist te positioneren na het verlies van overheidssubsidie, en niet bij de pakken neer hoefde te zitten. Bovendien kunnen bedrijven door kennis en vaardigheden in te zetten bij goede doelen invloed uitoefenen op wat er met hun geld en inzet gebeurt.

Bedrijven zijn immers gewend om hun investeringen te laten renderen en om te sturen op concrete, meetbare resultaten. Dat hoeven niet altijd financiële resultaten te zijn. Zo ondersteunde het marketingbedrijf Continews de organisatie Humanitas een jaar lang kosteloos om haar zichtbaarheid in de media te vergroten, wat resulteerde in een toename van het aantal vrijwilligers.

Het Rotterdamse bedrijf AXS ict ondersteunt nog altijd stichting Circus Rotjeknor met gratis ICT. Het jeugdcircus, dat jongeren gezond leert omgaan met lichaam en medemens, houdt daardoor meer geld over voor zijn programmering. Het zijn voorbeelden van samen­werkingsverbanden die hard nodig zijn.

Want voor veel Nederlandse goede doelen ziet 2025 er niet rooskleurig uit. De recente bezuinigen van de Nederlandse regering en de klap van het schrappen van USAid door president Trump komen hard aan. Zo hebben alleen al goede doelen als Free Press Unlimited en Oxfam Novib te maken met miljoenen minder subsidie.

Maar elk nadeel heb zijn voordeel, zou een beroemde Nederlandse voetballer zeggen. Juist nu moeten bedrijven die hun MVO-beleid se­rieus nemen in het gat springen dat overheden achterlaten. Laat bedrijven daarom stoppen met goedbedoelde teamuitjes als vuilprikken tijdens actiedagen als NLdoet, en in plaats daarvan goede doelen helpen met dat waar zij goed in zijn.

Want die hulp zet wel zoden aan de dijk en is broodnodig. Rick de Vlieger en Maarten Visser, Stichting Strategisch Maatschappelijk Ondernemen (SMO) Wat je zou willen, schrijft Stevo Akkerman, is een ‘make the gemeenschap great again-beweging’. Maar dan zonder de schaduwzijden van de verheerlijking van de eigen groep.

Niet alleen de krijgsmacht, ook de samenleving moet zich aanpassen aan een drastisch veranderende wereld. Maar hoe? Kijk eens naar Finland en vooral Zweden, adviseren Annelies van Vark en Jörg Noll..