Op mijn 25ste heb ik meer begrafenissen dan bruiloften meegemaakt. Maar het begrafenis-huwelijk en de luchtbegrafenis kende ik niet

Mijn oma heeft ervoor gekozen om gecremeerd te worden in Nederland, hoewel ze Servisch-orthodox is. In deze religie is het niet gebruikelijk om in een crematieoven te eindigen, maar juist in de grond. Daarom had ze toestemming nodig vanuit het hoofdkwartier van de Servisch-orthdoxe kerk voor West-Europa, gevestigd in Parijs, om door een Slavische priester gezegend te worden tijdens haar uitvaart.

Het was mij niet bekend dat mijn oma toestemming nodig had vanuit de Servisch-orthodoxe kerk om op haar eigen gekozen manier rust te vinden. In mijn 25-jarige bestaan heb ik meer mensen gekend die zijn overleden dan dat ik bruiloften heb bijgewoond. Ik had mezelf gezworen nooit meer nog een dood persoon te willen zien.



Ik was bang dat het beeld van de overleden persoon de mooie herinneringen zou overheersen. Maar toen mijn oma overleed, nam ik onverwachts toch nog een kijkje. Vallen er eigenlijk ook mensen dood tijdens begrafenissen? En hoe vinden andere mensen het fijn om afscheid te nemen van geliefden? Zulke vragen dwaalden dat op dat moment in mijn hoofd rond.

Ik ging op X scrollen en kwam een video tegen van een dood mens. Een Ghanese man die rechtop zit in een grafkist in de vorm van een taxi. Netjes in pak en met gesloten ogen, lijkt het alsof hij springlevend achter het stuur zit.

De taxi-grafkist draait rondjes en naast hem danst een vrouw. Hijzelf of zijn nabestaanden hebben ervoor gekozen om hem in zijn beroep als taxichauffeur het hiernamaals in te sturen. Hij is extreem met balsem ingesmeerd, omdat zijn lichaam er zo levend mogelijk uit moet zien totdat hij de grond in gaat.

Het opzetten van lichamen in de houding naar keuze en het vervolgens extreem inbalsemen, gebeurt onder meer in delen van Ghana, het Caribische eiland Puerto Rico en in de zuidelijke Verenigde Staten. Onconventionele opbaringen zijn in Nederland niet hip en lichamen die in Nederland worden begraven of gecremeerd, mogen niet worden gebalsemd . Ik had daar geen weet van en ook niet dat in sommige landen mensen worden opgezet of in de lucht worden begraven.

Mensen die een luchtbegrafenis krijgen worden hoog aan een stok opgehangen, zodat dieren, voornamelijk gieren, het lichaam kunnen opeten. Dit gebeurt onder meer in delen van Tibet, India en Mongolië. Of het lichaam wordt naar het hoogste punt van een berg gebracht, op een steen geplaatst en in stukken gehakt, zodat het voor de dieren makkelijker is om hapjes te nemen.

Volgens het boeddhisme maakt dit ritueel onder meer de overgang van de overledene naar het volgende leven eenvoudiger. Mijn buurvrouw overleed dit jaar op 105-jarige leeftijd en wilde het haar familie ook makkelijk maken. Ze koos daarom voor euthanasie.

Tot aan haar dood woonde ze zelfstandig, ongehuwd en zonder kinderen. Vanuit het voorraam zag je haar altijd op de bank zitten en naar voetbal of tennis kijken. Volgens haar huisarts was ze net zo fit als een 50-jarige, maar je moest wel schreeuwend tegen haar praten, omdat ze slechthorend was.

Op een dag was ze naast haar bed gevallen, lag ze daar uren en in het ziekenhuis bleek dat ze niet meer zelfstandig mocht wonen. Ze had de optie om nog verder te leven in een bejaardentehuis, maar ze koos toch voor de dood. Mijn oma kreeg goedkeuring van de Servische-orthdoxe kerk en het afscheid was mooi, maar verliep niet perfect.

De telefoon van een van de verpleegsters van het verzorgingstehuis ging af tijdens het moment van stilte en de rouwstoetvlag viel uit het raam tijdens het rijden op de autoweg. Eenmaal in het uitvaartcentrum zag ik haar liggen en stond de priester naast haar te preken. Het gaf mij een gevoel van rust en afsluiting.

Mijn oma in de kist is nu toch niet het eerste wat ik zie als ik aan haar denk, maar juist het moment toen ik als 4-jarige met haar onder een dekentje op het balkon lag met onweer. Ongehuwd en zonder kinderen onder de grond eindigen is onder meer in delen van China en Roemenië een teken van ongeluk. Daarom kan bijvoorbeeld een ongehuwde overleden man tijdens zijn begrafenis trouwen met een levende vrouw.

Hierdoor zorgt de levende vrouw dat de dode man rust kan vinden en kinderen kan krijgen in het hiernamaals. De vrouw is dan ook meteen weduwe en mag weer met een levend persoon trouwen. Het trouwen met een lijk wordt onder meer gedaan om tegen te gaan dat de geest van de overleden persoon rusteloos blijft ronddwalen.

Nu mijn oma meer dan een halfjaar in een urn zit, heeft mijn vader aan een priester in Servië gevraagd wat hij met haar as moet doen. Met het vliegtuig naar Servië? Begraven worden naast haar zus? Of toch uitgestrooid worden? „We worden allemaal geboren en sterven onder dezelfde hemel. We leven allemaal op dezelfde aarde.

In welk deel ervan is niet belangrijk. De aarde is één. Daarom is het niet belangrijk waar op aarde de overledene rust”, antwoordde de priester.

.