Op 1600 locaties mogelijk sprake van bodemvervuiling, op meerdere plekken is risico 'zeer groot'

In Zuid-Holland zijn er mogelijk 1617 locaties waar gebruik is gemaakt van PFAS en in meer of mindere mate sprake kan zijn van bodemverontreiniging. De provincie liet onderzoek doen om een goed beeld te krijgen van waar sprake kan zijn van bodemverontreiniging door de chemische stoffen.

featured-image

REGIO - In Zuid-Holland zijn er mogelijk 1617 locaties waar gebruik is gemaakt van PFAS en in meer of mindere mate sprake kan zijn van bodemverontreiniging. De provincie liet onderzoek doen om een goed beeld te krijgen van waar sprake kan zijn van bodemverontreiniging door de chemische stoffen. Op negentig locaties in heel Zuid-Holland is het risico op zo'n verontreiniging als 'zeer groot' bestempeld.

De komende maanden wordt er nader onderzoek gedaan. Ingenieursbureau Arcadis kreeg de opdracht om het eerste onderzoek te doen. Met gegevens van de Kamer van Koophandel, de omgevingsdiensten en bedrijfswebsites kwamen ze tot een lijst van locaties waar PFAS mogelijk gebruikt is.



PFAS is een verzamelnaam voor duizenden soorten chemische stoffen, zoals PFOS, PFOA en GenX. Deze stoffen worden door de mens gemaakt en gebruikt in verschillende producten, zoals antiaanbaklagen en waterafstotende kleding. PFAS breekt nauwelijks af en hoopt zich op in planten, dieren en mensen, wat schadelijk kan zijn voor het milieu en de gezondheid.

Op negentig van al die locaties is het risico op bodemverontreiniging dus 'zeer groot', stelt Arcadis. 'Vanuit deze gegevens kunnen we verder onderzoeken en kijken wat er precies aan de hand is', vertelt Elisabeth van Bentum, beleidsadviseur bij de provincie. De grootste kans op PFAS-vervuiling wordt verwacht bij bijvoorbeeld oude brandweerkazernes, bij bedrijven die kunststoffen maken, bij groothandels in blusschuim en bij bedrijven met een bedrijfsbrandweer.

In blusschuim en kunststoffen zitten vaak stoffen die onder PFAS vallen. 'Maar, belangrijk om te vermelden is dat wanneer een locatie op de lijst staat, het niet wil zeggen dat er daadwerkelijk PFAS is gebruikt', legt Van Bentum uit. 'Als die stoffen wel zijn gebruikt, wil dat niet zeggen dat de PFAS daadwerkelijk in de bodem terecht is gekomen.

Daarnaast betekent het ook niet dat er automatisch een risico is voor de volksgezondheid wanneer er sprake is van bodemverontreiniging', vertelt Van Bentum verder. Om daar meer zekerheid over te bieden, gaan de omgevingsdiensten in opdracht van de provincie nu onderzoek doen op zo'n 24 locaties. Het gaat dan vooral om locaties waar ook moet worden uitgesloten of er een risico is voor de gezondheid van mensen.

'We gaan eerst in openbaar grondgebied kijken', zegt Van Bentum. 'Het gaat dan om locaties in de buurt van bijvoorbeeld moestuinen, woningen met een tuin en drinkwatervoorzieningen.' Maar waar die onderzoeken naar bodemverontreinigingen door PFAS precies gaan plaatsvinden, wil de provincie nog niet kwijt.

Pas als er resultaten zijn en de omwonenden zijn ingelicht, komt daar informatie over naar buiten. 'Bovendien vallen er mogelijk nog locaties af, als blijkt dat er eerder al onderzoek heeft plaatsgevonden of dat dossieronderzoek voldoende zekerheid geeft dat er geen PFAS is gebruikt.' Wat er daarna gebeurt, is nog even de vraag.

Het opruimen van PFAS in het water of in de grond is namelijk erg kostbaar. 'De hele wereld is op zoek naar de 'heilige graal' wat betreft het saneren van PFAS', legt Sander Jansen, eveneens beleidsadviseur, uit. Bovendien is het helemaal saneren van PFAS moeilijk.

'We kunnen niet alle grond waarin het zit afgraven en vervangen, daar hebben we simpelweg niet genoeg schone grond voor', zegt Jansen. De onderzoeken worden vóór de zomer afgerond, dan moet dus meer duidelijk worden of er daadwerkelijk verontreinigingen zijn op de ruim twintig locaties die worden onderzocht. Voor het onderzoek van Arcadis is gekeken naar het grootste deel van de gemeenten in de provincie.

Er is niet gekeken naar de gemeenten Leiden, Den Haag, Rotterdam, Schiedam en Dordrecht. Deze gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor de Wet bodembescherming..