Omwonenden doen aangifte van mishandeling tegen Schiphol wegens ‘beroving van slaap’

Een aantal omwonenden van Schiphol gaat aangifte doen van mishandeling tegen de luchthaven. De grond van de aangifte is ‘de jarenlange beroving van slaap vanwege ernstige geluidshinder’. De slaapverstoring is een aanslag op de gezondheid van de slachtoffers, vinden ze.

De zaak wordt ook aangespannen tegen de Nederlandse staat, als grootste aandeelhouder van Schiphol, en tegen de grootste ‘nachtelijke lawaaimakers’ KLM en Transavia. De omwonenden hebben advocaat Bénédicte Ficq in de arm genomen. Volgens Ficq zal het geen probleem zijn om aan te tonen dat zware nachtelijke geluidsoverlast als mishandeling gezien kan worden.



Ficq wijst erop dat ‘van mishandeling sprake kan zijn als lichamelijk en psychisch letsel en leed wordt toegebracht’. ,,Ernstige slaapverstoring benadeelt de gezondheid en dat laatste wordt gelijkgesteld aan mishandeling.” ‘Slaap is onmisbaar om het leven aan te kunnen’ Met name het ‘stelselmatige karakter’ van het veroorzaken van slaaponthouding is van belang.

Omwonenden van Schiphol hebben in veel gevallen psychische problemen als gevolg van jarenlang verstoorde slaap door de nachtvluchten. ,,Jarenlang verschillende keren per nacht uit je slaap gehaald worden, nooit weten wanneer, is slopend voor je gestel, je gezondheid, je relatie, je kinderen, de concentratie op je werk. Het is een mensenrecht om ’s nachts ongestoord te kunnen slapen en te kunnen recupereren.

Om bij te tanken, om het leven aan te kunnen”, aldus Ficq. Het is ongeloof­lijk dat dit al zo lang wordt getole­reerd Ficq benadrukt dat er geen rechtvaardigingsgrond is voor deze mishandeling. ,,Als ik naar de tandarts ga, die mij pijn gaat doen, dan geef ik daar toestemming voor.

Dan is de pijn gerechtvaardigd en noodzakelijk voor de behandeling, het doel. Maar wat is de rechtvaardiging voor vliegherrie ’s nachts? Er is werkelijk maar één doel denkbaar en dat is economisch: dat vliegmaatschappijen geld kunnen verdienen. Het is ongelooflijk dat dit al zo lang wordt getolereerd.

En van de politiek moeten de omwonenden het al helemaal niet hebben. Over krimp van Schiphol wordt niet meer gesproken, het is met dit kabinet juist weer volle kracht vooruit.” Er is in Nederland, voor zover bekend, nooit eerder een veroordeling geweest voor mishandeling (maximaal drie jaar cel) vanwege geluidsoverlast.

‘Handhaving zwaar onder de maat’ De omwonenden, verenigd in de Stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV), wonnen eerder dit jaar een bodemprocedure tegen de staat waarin werd gezegd dat ‘de belangen van de omwonenden stelselmatig niet op de juiste manier meegewogen zijn. En dat de handhaving zwaar onder de maat is’. Dat betekent vooralsnog dat de staat maatregelen moet nemen, maar er is geen dwangsom als stok achter de deur.

Dat omwonenden advocaat Bénédicte Ficq in de arm hebben genomen, is geen toeval. Ficq deed in het verleden aangifte en tegen grote industriebedrijven als en vanwege de schade die zij aanrichten aan de volksgezondheid. De zaak tegen de tabaksindustrie (onder meer vanwege hun truc met de ‘sjoemelsigaret’) leidde niet tot vervolging, maar de zaken tegen Tata Steel en Chemours worden nog altijd onderzocht door het Openbaar Ministerie (OM).

Schiphol en de vliegmaatschappijen zullen zeggen dat ze de wet niet overtreden en zich ‘aan de regels’ houden. Waarom heeft deze aangifte dan toch kans van slagen? Bénédicte Ficq: ,,Ze houden zich niet aan de regels. Sterker nog, de regels worden niet gehandhaafd.

Het luchtvaartbesluit uit 2008 bepaalt dat de toegebrachte schade niet mag verslechteren ten opzichte van de schade die er sowieso al was. En dat is wel degelijk gebeurd. Er zijn ook tal van boetes opgelegd door de ILT dus er zijn knalharde overtredingen geconstateerd.

Daarnaast is er dus die de vaststelling door de civiele rechter dat de belangen van omwonenden zijn genegeerd en dat de regels niet gehandhaafd worden. Maar los van dit alles: óók als ze álles goed doen, dan nog is het een mensenrecht om ‘s nachts te kunnen slapen. Dat is vastgesteld door de civiele rechter in maart van dit jaar.

Dat betekent dat de rechter mag ingrijpen als dat mensenrecht in het geding is.” Wat hopen de omwonenden met deze zaak te bereiken? Ik bedoel: stel dat er directieleden worden veroordeeld, dan is daarmee de geluidsoverlast toch niet weg? ,,Dat klopt, maar de omwonenden hopen dat de discussie oplaait en dat de strafrechter zich erover gaat buigen. En als die stelt dat er sprake is van structurele mishandeling, dan is dat natuurlijk dé manier om met spoed voor elkaar te krijgen dat er wordt ingegrepen.

” Is deze aangifte niet vooral bedoeld om de zaak op de agenda te houden? Of is het serieus de bedoeling mensen veroordeeld te krijgen? ,,Ja, het is zeker ook de bedoeling om mensen veroordeeld te krijgen zodat ze zich realiseren dat ze niet kunnen spelen met de gezondheid van mensen. Dat is ook de bedoeling van het strafrecht: je wilt niet alleen afschrikken, je wilt dat strafbare feiten stoppen en dat de schuldigen beseffen dat ze dit niet moeten doen.” U heeft al zaken gevoerd tegen de tabaksindustrie en tegen Tata Steel en Chemours.

Die liepen óf op niets uit óf lopen al jaren. Waarom zou dit wél lukken? ,,Omdat ik overtuigd ben van de haalbaarheid en het belang van deze aangifte. Ik laat geen ballonnetjes op puur voor de lol.

En de zaken tegen Chemours en Tata Steel lopen nog, u weet hoe slecht het gaat met Tata. Voor wat betreft Schiphol: ik weet gewoon dat dit nodig is, dat het zeer kansrijk is en dat deze zaak gevoerd moet worden. Zo simpel is het.

” Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!.