Om Mars te kunnen koloniseren, eist Musk eerst dit stukje Texas op

Elon Musk wendt zijn politieke invloed aan voor het uitbouwen van zijn ruimtevaartbedrijf SpaceX. In de arme uithoek van Texas waar hij zijn raketten lanceert, lopen zijn ruimte-ambities al tegen aardse grenzen aan.

featured-image

Sinds Elon Musk tegenover Rosemarie kwam wonen, heeft hij zich nooit voorgesteld. Wat haar nieuwe overbuurman wél deed, was bij de gemeente lobbyen voor het hernoemen van hun gemeenschappelijke straat in het Texaanse gehucht Boca Chica: van Weems Street naar Memes Street. „Alleen maar omdat iemand hem blijkbaar uitlachte, toen hij zei dat hij op Weems Street woonde”, vertelt de Amerikaanse pensionada op de stoep van haar villaatje, dat uitkijkt op de twee meter hoge schutting die Musk heeft laten optrekken rond zijn tuin.

„Deze kerel heeft een ego...



” Een jonge vrouw jogt deze middag op en neer door de straat, zoals heel Boca Chica bijna volledig overgenomen door twintigers en dertigers. Ooit was het strandplaatsje een enclave voor ‘snowbirds’, oudere Amerikanen uit noordelijke staten die er neerstreken om te overwinteren. Het ligt in het uiterste zuidpuntje van Texas, pal tegen de grens met Mexico, met het hele jaar prima weer en het strand van de Golfkust op loopafstand.

In 2014 ontdekte Musk het uithoekje ook en kocht hij er een lap grond voor SpaceX. De laatste vier jaar is dit rap uitgedijd tot het voornaamste complex van zijn bloeiende ruimtevaartbedrijf, met enorme fabriekshallen en iets verderop lanceerplatformen voor onder meer zijn vlaggenschip, Starship. SpaceX is het bedrijf dat Musk het meest dierbaar is: hij richtte het op nog voor zijn stekkerautomaker Tesla en bezit nog bijna de helft van de aandelen.

Duizenden, vooral jonge werknemers maken in Boca Chica dagen tot zestien uur om Musks grote droom te vervulllen: een bemande vlucht naar Mars om ooit de rode planeet te ‘koloniseren’. Na hun slopende diensten kunnen ze neerploffen in een van de honderden tiny houses en stacaravans die overal in het plaatsje zijn neergezet. In horeca die alleen voor SpaceX-personeel open is, kunnen ze naar verluidt uitstekend eten.

Zijn eigen, gelijkvloerse huis aan Memes Street kocht de rijkste man op aarde vier jaar geleden voor het luttele bedrag van 50.000 dollar, terwijl hij rond die tijd miljoenen aan vastgoed in Californië afstootte. Het is sindsdien zijn officiële woonplaats, waardoor hij afgelopen november in de nabijgelegen grensstad Brownsville zijn stem uitbracht, toen het land Donald Trump terug het Witte Huis in stemde.

Kort na die stembusgang bivakkeerde Musk wekenlang op Trumps privéresort Mar-a-Lago, in zuidelijk Florida. En sinds de inauguratie van vorige maand bemoeit hij zich intensief met het landsbestuur in Washington als Trumps sloophamer van de federale bureaucratie. „Recentelijk zien we hem niet meer zoveel”, zegt Rosemarie onderkoeld.

Ze mist hem niet, want in Musks gevolg reist een flink aantal lijfwachten die de straat proberen af te sluiten voor vreemden. „Terwijl het gewoon nog een openbare weg is, hè.” Musk verwierf vorig jaar ongekende invloed door zeker 290 miljoen dollar te doneren aan Trumps campagnekas.

In dit arme deel van Texas wendt hij zijn zakelijke macht en miljardenfortuin al veel langer aan om politieke invloed te kopen. Net als in Washington, vloeien zijn ideologische radicalisering en zakenbelangen daarbij naadloos samen. Zoals Musk zijn straat al opeiste, zo wil hij zich spoedig heel Boca Chica toe-eigenen.

Hij heeft bij de county een formeel verzoek ingediend om het plaatsje stadsrechten te geven en om te dopen tot Starbase. In opmaat naar dit eigen koninkrijk verscheen langs de weg richting SpaceX enige maanden geleden een bronskleurig hardplastic buste van Musk, met een naamplaatje dat hem eert als „Memelord”. In mei wordt over de stichting van Starbase gestemd in Boca Chica, waarbij het electoraat voor het leeuwendeel zal bestaan uit Musks eigen werknemers.

Hetzelfde zou gelden voor het gekozen bestuur van het nieuwe stadje. Ondertussen hevelt Musk de rest van zijn zakenimperium over naar Texas. Het hoofdkantoor van het eind 2022 door hem gekochte Twitter (nu X) verkaste reeds van San Francisco naar hoofdstad van de staat, Austin, waar ook zijn hersenimplantatenbedrijf Neuralink zit.

Uiteindelijk moeten ook hoofdzetels van satellietennetwerk Starlink, tunnelbedrijf Boring Company en raketvaarder SpaceX openen in Bastrop, een charmant plattelandsplaatsje ten oosten van Austin. Musks verhuizing van het ‘woke’ Californië naar het veel rechtsere Texas motiveert hij vaak ideologisch. Naar eigen zeggen was de druppel voor hem dat hij op een Californisch schoolformulier moest invullen met welke voornaamwoorden een van zijn kinderen aangesproken wilde worden.

In zowel Boca Chica als Bastrop heeft hij voor werknemers de zogeheten Ad Astra-scholen opgezet, waar hun kinderen op korte termijn Montessori-onderwijs moeten kunnen genieten. Maar Musks voorliefde voor de Lone Star State is voor een minstens zo belangrijk deel zakelijk geïnspireerd. Texas kent veel lagere belastingen, amper regeldruk en Republikeinen hebben er het staatsbestuur volledig in handen.

Musk weet plaatselijke en deelstaatpolitici in te pakken met campagnedonatiesen charitatieve giften. Zijn geld is zeker welkom in Brownsville, dat van oudsher geldt als een van de armste steden van de VS. Toen eind maart 2021 een raket met een daverende dreun ontplofte en de hele omgeving opschrikte, twitterde Musk een dag later dat hij 20 miljoen dollar aan het schooldistrict en 10 miljoen aan het stadsbestuur zou doneren.

Niet veel later bedong hij bij de lokale autoriteiten dat de openbare autoweg richting SpaceX op lanceerdagen in twee richtingen afgesloten mag worden. In de regio heeft SpaceX een ware ruimtekoorts ontketend. Iedereen probeert een graantje mee te pikken van de economische activiteit rond de raketbases, van de ruim drieduizend medewerkers en de toeristen die massaal afkomen op de lanceringen.

Opvallend veel lokale ondernemers hebben een X in hun bedrijfsnaam opgenomen: van wasserette SpinX en ongedierteverdelger PrestoX tot vapedealer PlanetX. Zo heeft Keith Reynolds het geluk, dat hij precies aan de rand van de zogenoemde ‘exclusion zone’ van SpaceX woont. Dit is het gebied in een omtrek van 3,5 mijl (5,6 kilometer) waaruit iedereen moet evacueren, als een raket de ruimte in gaat.

„De grens van mijn terrein ligt op 3,7 mijl. Dichterbij kan je dus niet komen”, vertelt de flamboyante Texaan, staand op het metershoge houten uitkijkplatform dat hij heeft opgetrokken boven zijn oude woonwagen. Achter zijn erf kronkelt traag de Rio Grande, de grensrivier met Mexico.

Voorafgaand aan geplande lanceringen reizen ruimtefanaten uit de hele wereld naar zijn terrein. Voor tweehonderd dollar per persoon mogen zij de nacht ervoor hun auto neerzetten, voordat de toegangsweg dichtgaat voor onbevoegden. Vaak bivakkeren tot 150 mensen, die zich ondertussen kunnen vergapen aan het SpaceX-puin dat Reynolds verzamelt.

Hij jut dit zelf in de omgeving of betrekt het van recyclingbedrijven, waar het bedrijf oude materialen dumpt. „Omdat we zo op het randje van de veiligheidszone zitten, is het een ervaring op zich”, beschrijft Reynolds de lanceringen. „Ik heb genoeg oordoppen, maar niemand wil die.

Het is opwindend luid. Je krijgt tranen in je ogen: het voelt alsof er kleine dwergen op je ingewanden inbeuken. Het is een overweldigende, emotionele ervaring.

” Sinds kort zijn er ook de boosters, de herbruikbare draagraketten die na gedane arbeid worden opgevangen. Bij de terugkeer van deze enorme gevaartes, ontstaat een supersonische knal, die vaak menig autoalarm laat afgaan. „Voor mij is dat echt het allerbeste gedeelte.

” Toen Reynolds begin deze eeuw dit stukje grond kocht, was Boca Chica nog een verlaten uithoek, waar van alles kon. Via een kennis kocht hij duizenden golfballen om ze stuk voor stuk Mexico in te slaan. Op de Rio Grande kon hij rondjakkeren op een oude jetski.

Dankzij de ruimtevaarttoeristen verdient hij genoeg om zijn baan als consultant op te zeggen. Maar met de landelijke rust is het gedaan. Zijn directe buren zijn allemaal SpaceX-directeuren die recent eigen woningen lieten neerzetten aan de rivieroever – opgetrokken in klinisch donkergrijs en beige en met strak betegelde tuinen.

Reynolds: „Ze komen allemaal uit Californië en groeten je nooit.” Hij noemt ze daarom Texans in training , dat hij graag afkort als titties (tietjes). SpaceX irriteert zijn buren op veel manieren.

Na een recente lancering klaagden omwonenden dat stof dat neerdwarrelde op hun percelen giftig zou zijn. Andere huiseigenaren hebben rechtszaken lopen, waarin ze schade claimen aan hun funderingen. Veel inwoners klagen over de verkeersdrukte en wildparkeerders rond lanceerdagen.

En milieuactivisten zeggen dat de vogels in een beschermd natuurgebied lijden onder al het rakettengeweld. Craig Grove profiteerde de afgelopen jaren juist van de komst van SpaceX-werknemers en andere tech-gerelateerd personeel, vertelt de makelaar in zijn vastgoedkantoortje. Op veel plekken in de VS stegen tijdens en na de pandemie de huizenprijzen fors, maar in Brownsville gingen ze nog wat harder omhoog.

„Zeker met 10 of 15 procent extra”, schat hij. „Het was een hele goede tijd voor mij.” Grove is dan ook vanaf het vroege begin een groot pleitbezorger geweest van de komst van SpaceX.

Hij trommelde voorstanders op bij inspraakavonden over de milieu-impact. En in opmaat naar de omdoping van Boca Chica heeft hij jaren terug al de merknaam Starbase Realty laten registreren. „Deze regio heeft economische ontwikkeling keihard nodig.

Ik geloof er in dat als het water stijgt, dit alle boten optilt.” Maar terwijl wonen in deze arme regio altijd redelijk betaalbaar was, konden veel inwoners ineens geen huis meer kopen of huren. „Ik heb hier alleenstaande moeders in mijn kantoor gehad die huilend vroegen of ik echt niet nog iets voor hen had.

Ik geef daar SpaceX niet helemaal de schuld van, maar wel gedeeltelijk.” Zo bezien, moet hij erkennen, stijgt het water voor sommigen te hard. „Ja, dat gezegde gaat misschien niet helemaal op.

Niet álle boten worden opgetild.” Rondrijdend door een pas opgeleverde buitenwijk wijst Grove enkele te koop staande familiehuizen aan. „Inmiddels zijn de ergste stijgingen voorbij.

Sommige huizen dalen zelfs in prijs.” Hij merkt dat veel SpaceX-ers liever huren of samenhokken, omdat ze hier toch maar een paar jaar zitten, met de extreem lange werkdagen die Musk van ze verwacht. „Het zijn vaak jonge mensen, zonder gezinnen.

Ze willen gewoon veel verdienen en een cv opbouwen.” De afgelopen jaren werd SpaceX regelmatig op de vingers getikt door federale autoriteiten. Vooral door luchtvaartagentschap FAA, dat risico’s ziet voor burgervliegtuigen door raketactiviteit.

Zo moesten vorige week nog passagierstoestellen boven Florida worden omgeleid wegens neerstortend puin van een ontploft Starship. Evenals door milieubureau EPA en arbeidsinspectie OSHA, die rapporteerde over onveilige situaties op de werkvloer. Nu Musk zoveel macht vergaart in Washington verandert dit.

De NASA wordt geleid door een SpaxeX-commandant. De FAA-directeur is op voorspraak van Musk ontslagen en gaat mogelijk zijn Starlink-satellieten gebruiken voor interne communicatie. Op EPA zit een Republikein die zo veel mogelijk regels wil schrappen en Trump heeft in zijn inauguratietoespraak verkondigt dat de VS hun vlag gaan planten op Mars.

SpaceX kan sneller gaan groeien en daarmee de lokale huizenmarkt, hoopt Grove. „Met Trump terug aan de macht, en alle benoemingen, en Musk die zo close met de president is, weet ik zeker dat het vanaf nu allemaal veel makkelijker gaat.” Volgens Deborah Bell, voorzitter van de lokale afdeling van de Republikeinse Partij, heeft de streek een „haat-liefde-verhouding” ontwikkeld met het bedrijf.

„Het is mijn hobby niet, maar ik snap dat ruimtevaart nodig is”, vertelt ze tijdens een bezoek aan de boerderij en akkers van haar familie, die zich uitstrekken tot aan de grensrivier. „Maar ik ben hier opgegroeid en om dan de ontwikkelingen zo snel te zien gaan. Elon kwam hier denk ik tien jaar geleden en nu heeft hij het er al over dat hij zijn eigen stad wil.

” Voor al zijn uitbreidingsplannen koopt Musk flinke lappen grond van boeren en andere landeigenaren, hoort Bell. „Mijn familie heeft een van de laatste boerenbedrijven aan deze kant van Brownsville. Ik juich innovatie en ruimteverkenning toe, maar we moeten ook Amerika blijven voeden.

” Volgens haar is het ironisch „dat de rijkste man ter wereld een van de armste gemeentes van Texas heeft uitgekozen om te komen wonen”. De Republikeinse moet erkennen dat bij die keuze een rol zal hebben gespeeld dat Musk hier makkelijk invloed kan kopen. „ Money talks .

” Maar terwijl haar partij op landelijk niveau zoveel te danken heeft gehad aan Musks miljoenen, leven er lokaal inmiddels wel zorgen, zegt ze. „Als je iemand een beetje geeft en hij neemt zoveel, is dat wel zorgwekkend.”.