N-VA-onderhandelaar Jan Jambon roept de vijf partijen van de zogenaamde Arizona-coalitie (MR, Les Engagés, N-VA, CD&V en Vooruit) op om hun "verantwoordelijkheid te nemen". "Deze vijf partijen zullen het moeten doen", zo zei hij zondag in 'De Zevende Dag' op VRT1. "Elk ander scenario is een slechter scenario", aldus Jambon, die de kopstukken van de andere partijen meteen vroeg om "wat te dimmen" met forse verklaringen in de media.
Nu Vooruit bereid is om opnieuw aan de onderhandelingstafel te gaan zitten, lijkt de Arizona-trein opnieuw op de sporen te staan. Een interview met Georges-Louis Bouchez in onze krant , waarin de MR-voorzitter de optie om Vooruit in te ruilen voor Open Vld duidelijk openhield, temperde wel meteen het vernieuwde enthousiasme. Maar de Arizona-partijen zitten in ieder geval vanaf maandagmiddag opnieuw aan tafel.
Bedoeling is om zes dagen op zeven te onderhandelen. " Het moet aan die onderhandelingstafel gebeuren ", zo benadrukte Jan Jambon meermaals in De Zevende Dag. De forse verklaringen in de media verdwijnen best in de koelkast.
"Elk optreden in de media met oekazes maakt het moeilijker aan tafel", aldus Jambon. Gezien de budgettaire context en de binnen- en buitenlandse uitdagingen, komt de doorstart van de Arizona-onderhandelingen volgens Jambon geen dag te vroeg. "Iedereen moet nu zijn verantwoordelijkheid pakken.
Deze vijf partijen zullen het moeten doen", meent Jambon. Andere pistes zoals een regering met Open Vld (in plaats van Vooruit) of nieuwe verkiezingen zijn volgens Jambon respectievelijk "minder stabiel" en "een slechter scenario". Jambon erkent dat het bijzonder krap wordt om, zoals gehoopt, tegen 1 december een nieuwe regering te hebben die dan nog dit jaar een begroting door het parlement kan krijgen.
" Dat schema is heel strak", klinkt het. "In het geval dat niet zou lukken, moeten we een korte periode met voorlopige twaalfden werken ", aldus nog Jambon. "De snelste weg naar een federale regering? Dat is nog steeds met Open Vld aan boord en zonder Vooruit.
" De Vlaamse socialisten zitten dan wel weer aan de onderhandelingstafel, maar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez blijft sceptisch en houdt de piste met Open Vld open. Dat zei hij in een interview bij onze krant. Team Fouad Ahidar heeft besloten om in Brussel voor de oppositie te kiezen.
Ahidar stelt vast dat door "veto's en ongegronde beschuldigingen" tegenover zijn partij "de voorwaarden voor het onderhandelen van een ambitieus en solide plan in het belang van de Brusselse burgers niet aanwezig" waren. Gisteren kondigde Open Vld aan af te zien van een zitje in de Brusselse regering en vrede te nemen met een regeringscommissaris, waardoor een meerderheid met vier aan Nederlandstalige kant - Groen, N-VA, Open VLD en Vooruit - een stap dichter komt. De hoop dat er nu snel een akkoord komt, werd echter meteen door de andere potentiële coalitiepartners getemperd.
Zo houdt het voorstel dat op tafel ligt in dat Open Vld via de regeringscommissaris een zeg krijgt/blijft hebben over de begroting, wat als een voorafname gezien wordt op de bevoegdheidsverdeling tussen de coalitiepartners. Daarnaast zou Vooruit op zoek moeten naar een mannelijk regeringslid, aangezien de gedoodverfde kandidaat-ministers van Groen en N-VA vrouwen zijn. Bovendien blaast de PS warm en koud over de aanwezigheid van N-VA in de Brusselse regering.
Er is dus nog werk aan de winkel , en dat kan best in alle discretie, luidt het bij verschillende onderhandelaars. Nu de zogenaamde Arizona-partijen de draad van de onderhandelingen weer oppikken, bestaat er nog een waterkans dat er voor het einde van het jaar een begroting voor volgend jaar het levenslicht ziet. Zo niet moet ons land het nieuwe jaar aanvatten in het systeem van voorlopige twaalfden.
De ontslagnemende regering schakelt in elk geval volgende week een versnelling hoger met de voorbereidingen daarop. De ontspoorde begroting was en is de drijfveer om snel een federale regering op de been te brengen. De eerste afspraak met Europa moest worden uitgesteld, maar toch blijft het de ambitie om nog dit jaar een begroting goedgekeurd te krijgen door het parlement.
Anders kunnen bepaalde (fiscale) hervormingen er niet tijdig komen en dreigen ze een jaar later pas in werking te treden. Zonder goedgekeurde begroting moet ons land een beroep doen op het regime van voorlopige twaalfden . Die begrotingstechniek moet voorkomen dat de overheid bijvoorbeeld geen lonen of facturen kan betalen.
Samengevat komen de voorlopige twaalfden erop neer dat de overheid elke maand maar een twaalfde van het budget van het jaar voordien mag uitgeven. In een indicatieve planning aan de vicepremiers heeft ontslagnemend premier Alexander De Croo (Open Vld) intussen laten weten dat er volgende week donderdag een interkabinettenwerkgroep bijeenkomt om die voorlopige twaalfden voor te bereiden. Die tekst moet dan nog groen licht krijgen van de ministerraad en voor advies langs de Raad van State passeren, alvorens hij langs het parlement kan.
Voorlopig staat de laatste plenaire vergadering van de Kamer op 19/12 geprogrammeerd. Indien er op 29 november geen nieuwe regering klaar staat om een begroting te maken, zet De Croo door met die voorlopige twaalfden. “De opdracht voor Arizona is uitzonderlijk zwaar, en Vooruit blijft de zwakste schakel ,” stelt politicoloog Carl Devos.
In zijn column duidt hij op de spanningen binnen Vooruit en de twijfels die de partij moet overwinnen in de onderhandelingen. “Zelfs de participationisten voelen weerzin om in dit moeilijke verhaal te stappen.” Lees meer .
De beslissing van Vooruit om mee te stappen in de onderhandelingen , wordt gedragen door iedereen in het partijbureau en binnen de partij . Dat zei Vooruit-voorzitter Conner Rousseau deze middag bij VTM NIEUWS. Dat die beslissing er kwam, had heel wat voeten in de aarde.
Het intern overleg ging al donderdag in de late namiddag van start. Duidt dat op twijfel binnen de socialistische rangen? "Neen", verzekert Rousseau bij Belga, " we staan allemaal op één lijn . Ik voel gigantisch veel steun .
Het was gewoon wijzer om met een frisse kop de juiste beslissing te nemen in plaats van in de late uurtjes." Er waren heel veel meningen, bedenkingen en bezorgdheden binnen de partij, "maar uiteindelijk moet de voorzitter beslissen en die beslissing wordt gedragen door iedereen in het Bureau en iedereen binnen de partij. Ik vind het belangrijk om 'gedragen' aan tafel te komen", aldus Rousseau.
"Het zat al in Rousseau zijn hoofd om opnieuw mee in de onderhandelingen te stappen, maar hij wilde eerst weten wat zijn achterban ervan vond", vertelt politiek journalist Karel Lattrez. "Hij wilde ook zeker weten dat hij op elk punt dat hij wilde binnenhalen wat marge had", aldus Lattrez. "Alle partijen stemden in met zijn principes".
Over die principes, zoals bijvoorbeeld een "eerlijke verdeling van de lasten" , zal nu verder onderhandeld worden. Vooruit wil mee verder onderhandelen voor een federale regering met N-VA, CD&V, MR en Les Engagés . Dat melden ze in een persbericht.
“In de nieuwe nota van de formateur (Bart De Wever, red.) zitten eindelijk openingen , onder meer voor een grotere bijdrage van de grootste vermogens", klinkt het. "Tot gisteren ontbrak elk evenwicht in de onderhandelingsnota’s.
Was er geen ruimte om te spreken over een eerlijke verdeling van de inspanningen." Vooruit wilde dat de Wever een nieuwe nota opstelde. Dat deed de formateur, en met die nota willen de socialisten nu dus wel verder onderhandelen.
"In zijn nieuwe nota zet de formateur de deur wel op een kier" , schrijven ze in het persbericht in naam van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. Rousseau benadrukt dat er nog een lange weg te gaan is: "Het zal nog altijd moeilijk zijn. Openingen zijn geen garanties.
" De socialisten hameren op "een grote bijdrage van de sterkste schouders, afspraken die de koopkracht van de werkende mensen en gepensioneerden beschermen en een toegankelijke en betaalbare gezondheidszorg voor iedereen". "Als aan tafel blijkt dat de deur die nu op een kier is gezet opnieuw dicht wordt gegooid, dan stopt het", aldus Rousseau. De beslissing van Vooruit om mee te stappen in de onderhandelingen "wordt gesteund door heel de partij", besluit Rousseau bij VTM NIEUWS.
De vier andere partijen — N-VA, MR, Les Engagés en CD&V — gaven donderdagmiddag tijdens een vergadering al aan dat ze verder wilden onderhandelen op basis van het nieuwe voorstel van formateur Bart De Wever. Alle ogen zijn vandaag gericht op Conner Rousseau, want hij heeft nog altijd niet beslist of Vooruit opnieuw gaat onderhandelen. Tot grote ergernis van de andere partijen rond de tafel.
Krijgen we een ultieme reanimatiepoging of wordt Arizona definitief begraven? Lees hier hoe de kaarten liggen aan het begin van deze cruciale dag. Neemt Vooruit opnieuw deel aan de onderhandelingen voor een federale regering? We zullen het pas vrijdag weten, want de Vlaamse socialisten ging daar donderdagavond niet meer over communiceren, weet onze politieke redactie. Verder houdt de partij van Conner Rousseau de lippen stijf.
De vier andere partijen — N-VA, MR, Les Engagés en CD&V — gaven donderdagmiddag tijdens een vergadering aan dat ze verder wilden onderhandelen op basis van een nieuw voorstel van formateur Bart De Wever. Rousseau gaf op het einde van die vergadering aan dat hij eerst zijn achterban wilde raadplegen. Wat er uit dat overleg is gekomen, weten we dus vrijdag pas.
Alle ogen in de Wetstraat zijn donderdagavond gericht op Vooruit . De Vlaamse socialisten moeten beslissen of het nieuwe voorstel dat formateur Bart De Wever op tafel heeft gelegd, volstaat om de onderhandelingen over de vorming van een federale regering voort te zetten. De voorzitters van de Arizona-partijen — N-VA, CD&V, Vooruit, MR en Les Engagés — zaten donderdag van 14 tot 16 uur samen in het voorzitterschap van de Kamer.
De gesprekken met vijf waren afgesprongen, omdat Vooruit vond dat de voorstellen onvoldoende evenwichtig waren. Voor aanvang van de vergadering donderdag stelde voorzitter Conner Rousseau echter dat er nu een beter voorstel met belangrijke openingen op tafel lag. Sinds het einde van dat gesprek blijft het echter oorverdovend stil bij de Vlaamse socialisten.
Rousseau wilde met zijn achterban overleggen of wat nu op tafel ligt, volstaat om opnieuw onderhandelingen aan te vangen. Dat overleg is donderdagavond nog steeds aan de gang en de partij houdt de rangen strak gesloten . Het is afwachten of er de komende uren nog een beslissing naar buiten komt.
De andere partijen in de federale formatie "wachten op feedback van Vooruit" na de vergadering van donderdagmiddag. Dat liet Les Engagés-voorzitter Maxime Prévot na afloop verstaan. Rousseau liet zich na de vergadering niet meer zien en zou nu eerst zijn achterban consulteren.
Volgens Prévot wachten de andere partijen die feedback af. "Het is te vroeg" om te zeggen of Arizona, de formule met N-VA, MR, Les Engagés, Vooruit en CD&V een doorstart kan maken, zei hij. "We wachten op de feedback van Vooruit.
" De partij van Prévot is in elk geval klaar om te onderhandelen en is "vragende partij" om dat ook te doen, zei hij. Formateur Bart De Wever werd na de plenaire vergadering in de Kamer nog door de pers onderschept, maar wilde geen inhoudelijke commentaar kwijt. "We doen ons uiterste best", zei hij.
De Wever herhaalde zijn oproep aan de andere partijvoorzitters om de discretie te bewaren. "Het zou mij helpen als iedereen rond de tafel discreet zou blijven", zei hij. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez klinkt optimistisch na het overleg met de vijf Arizona-partijvoorzitters, dus óók met Conner Rousseau aan tafel.
"Het is niet slecht verlopen. Wat MR betreft kunnen we morgen aan de onderhandelingen met vijf beginnen", zei de Franstalige liberaal na afloop van de vergadering tussen de voorzitters van N-VA, MR, Vooruit, Les Engagés en CD&V. Die vijf proberen al maanden een federale regering te vormen.
Conner Rousseau neemt wel degelijk deel aan het Arizona-overleg. “We hebben een nieuw voorstel gekregen", reageert de Vooruit-voorzitter bij onze redactie. "Daarin staan belangrijke openingen.
Ik lees dat de breedste schouders meer kunnen bijdragen, de index kan blijven en de lasten eerlijker verdeeld kunnen worden. Ik ga nu luisteren. Als deze openingen oprecht zijn, dan kunnen we ergens geraken.
Als de opening vals blijken, zal het niet lukken.” De onderhandelaars van N-VA, CD&V, MR en Les Engagés zitten zeer binnenkort opnieuw samen. Ook Vooruit wordt op dat overleg verwacht, verneemt onze redactie.
Dat betekent dus dat ook voorzitter Conner Rousseau zijn opwachting zou maken. Bart De Wever wil met die vergadering een poging ondernemen om de onderhandelingen van de Arizona-coalitie nieuw leven in te blazen. De formateur had dinsdag van koning Filip nog minstens twee weken extra gekregen.
Hij gaf aan te mikken op een stabiele meerderheid, die met Vooruit dus. De piste met Open Vld heeft maar één zetel op overschot in het parlement. De MR verzet zich tegen een eventuele federale noodregering die maar voor een beperkte periode in functie zou zijn.
Dat heeft voorzitter Georges-Louis Bouchez duidelijk gemaakt op BX1. De federale formatie zit in een impasse. Formateur Bart De Wever (N-VA) probeert Vooruit opnieuw aan de onderhandelingstafel te krijgen, maar de Vlaamse socialisten blijven aandringen op substantiële aanpassingen aan het socio-economische en budgettaire pakket dat op tafel ligt.
Als De Wever er niet in zou slagen om Vooruit te overtuigen, dan wordt er mogelijk ook gesproken over een noodregering. Die zou zich beperken tot het opstellen van een begroting en het lanceren van een aantal hervormingen om de overheidsfinanciën opnieuw op koers te krijgen. "Wanneer er eenmaal een regering is, dan is die er.
Een regering installeren die na twee jaar harakiri pleegt...
Als je dat aan een ezel vertelt, krijg je een schop van zijn hoef ", aldus Bouchez. De MR-voorzitter staat dan weer niet helemaal afkerig tegenover het idee van een regering die een beroep doet op bijzondere volmachten . Die techniek, die kan gebruikt worden in crisissituaties, zou de zogenaamde 'Lagunecoalitie' (bestaande uit N-VA, MR, Les Engagés, CD&V en Open Vld) in staat stellen om het obstakel van de krappe meerderheid van 76 op 150 zetels te overwinnen.
De budgettaire situatie is volgens Bouchez zo ernstig dat het volgens hem gerechtvaardigd is om met die bijzondere volmachten te werken. "We staan voor een inspanning van 20 miljard euro. Als men zegt dat dat in het verleden nog al is gebeurd, dan ben ik daar niet zeker van.
" Vooruit wil opnieuw onderhandelen over de vorming van een federale regering indien de sociaal-economische nota van formateur Bart De Wever "eerlijker" kleurt, maar Vooruit-kopstuk Melissa Depraetere lijkt niet te geloven dat die aanpassingen er zullen komen . Dat heeft ze woensdag laten uitschijnen bij 'Villa Politica' op VRT 1. Formateur De Wever kreeg dinsdag van de koning nog eens minstens twee weken extra om de onderhandelingen over de federale regering uit het slop te halen.
Zelf gaf hij aan te zoeken naar een stabiele meerderheid — dus een zogenaamde Arizona-coalitie mét Vooruit. Hij is ook van plan een nieuwe werkwijze te hanteren. Volgens verschillende kranten zou er geen nieuwe versie van zijn supernota komen, maar wordt gewerkt op losse hoofdstukken.
" We hebben al vijf maanden over die nota gesproken. De methode wordt anders voorgesteld, maar het probleem zit bij de inhoud", reageerde Vlaams minister Depraetere woensdag fors. Die inhoud moet voor de socialisten eerlijker, maar Depraetere heeft er weinig vertrouwen in dat de tekst nog zal opschuiven.
"Georges-Louis Bouchez (de voorzitter van MR, red.) zegt gewoon dat het al vijf maanden dezelfde nota is en dat de nota niet zal veranderen", luidt het. Depraetere herhaalt te beseffen dat er moeilijke beslissingen moeten worden genomen om de begroting op orde te krijgen én dat de bevolking niet voor een links beleid heeft gekozen.
"Wij hebben al veel stappen in de richting van de andere partijen gezet. Wij vragen nu dat ze op één punt een stap in onze richting zetten ", en dat is dat niet alle lasten op de schouders van dezelfde mensen terecht komen. Ze noemt het "zeer onverantwoord" dat de andere partijen dat zo laten gebeuren.
Intussen kreeg Vooruit kritiek van onder meer CD&V en Les Engagés dat het niet probeert de teksten te veranderen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb niet gezien dat het hun inhoudelijk gelukt is iets te veranderen aan de nota", kaatst Depraetere de bal terug. "Georges-Louis Bouchez zegt ook continu dat dit de nota en het evenwicht is.
Enkel wat punten en komma's veranderen zodat het net iets minder pijnlijk is, dat gaan we niet doen. " Federaal formateur Bart De Wever (N-VA) oppert het idee dat we vervroegd naar de stembus zouden moeten trekken als men er niet in slaagt om een nieuwe regering te vormen. Gaat dit écht gebeuren? Zit er strategie achter De Wevers waarschuwing? Wie zou baat hebben bij nieuwe verkiezingen? Professor politicologie Carl Devos (UGent) beantwoordt zes prangende vragen.
Lees meer. Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft nog twee weken om de Arizona-coalitie te reanimeren: wat moet hij uit zijn hoed toveren om de socialisten te overtuigen? Vooruit-voorzitter Conner Rousseau laat nog niet in zijn kaarten kijken, maar zal niet zomaar terugkeren. “Dat is tijdverlies”, zegt hij in een gesprek met HLN .
.
Bovenkant
N-VA-onderhandelaar Jambon roept Arizona-partijen op om “verantwoordelijkheid te nemen”: "Elk ander scenario is een slechter scenario”
Volg alle ontwikkelingen over de federale regeringsvorming in onze liveblog.