
De documentaire 2050, op 5 maart te zien in de bioscoop, vestigt opnieuw de aandacht op de Prinses Elisabethbasis op Antarctica en zijn initiatiefnemer Alain Hubert. Het is een film die alarm slaat, maar ook laat zien dat oplossingen binnen handbereik liggen.2050.
De titel is een deadline, een ultimatum voor de hele mensheid. ‘Ik zeg het in de film, en ik zeg het opnieuw: als we er niet in slagen onze energiegewoonten aan te passen tegen 2050, geef ik onze samenlevingen geen schijn van kans op deze aarde. Het klinkt hard, maar dat is oprecht wat ik geloof’, verklaart Alain Hubert.
2050 is over 25 jaar. Het zal er snel zijn, maar dat geeft ons nog genoeg tijd om te reageren. De Belgische poolreiziger staat centraal in de nieuwe documentaire van Eric Goens en Kristof Van Den Bergh, die zich grotendeels afspeelt in en rond het Prinses Elisabethbasis op Antarctica, dat in 2009 werd geopend.
De film toont indrukwekkende beelden van de uitgestrekte ijsvlakten en verweeft de historische expeditie van de Belgische pionier Adrien de Gerlache, die als eerste man overwinterde op Antarctica aan boord van de Belgica in 1898 en 1899, met de uitdagingen waar wetenschappers vandaag mee geconfronteerd worden. Behalve Alain Hubert volgen we ook de Franse glacioloog Eric Rignot en, samen met zoon Simon Steffen, het lot van Konrad “Koni” Steffen, die in 2020 op tragische wijze om het leven kwam en wiens metingen in Groenland van groot belang zijn geweest. De pleidooien van de experts wijzen allemaal in dezelfde richting: het smeltende ijs aan de polen is het overduidelijke bewijs dat er dringend actie moet ondernomen worden.
‘Volgens de wiskundige modellen zal het gemiddelde zeeniveau tegen 2100 met minstens 70 of 80 centimeter gestegen zijn. Maar dat klopt niet meer’, waarschuwt Alain Hubert. De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren.
Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."Array.
prototype.forEach.call(document.
getElementsByClassName("didomi_warning_67c7ce54df90b"), function(el) {el.style.display="none";});‘Alle wetenschappers zullen je vertellen dat we een temperatuurstijging van slechts 1,5 graad mogen vergeten.
We zijn daar allang voorbij. Dat betekent dat het zeeniveau gemiddeld tot 1,80 meter zou kunnen stijgen. Zeer problematisch voor België! En dat al over 75 jaar.
Concreet betekent ‘zeer problematisch’ in de voorspellingskaarten dat de hele kuststreek en de steden Gent, Mechelen en Antwerpen onder water komen te staan.’Drie keer drukkenWat we nog kunnen doen om die dreiging tegen te gaan? Een aantal aspecten uit het dagelijkse leven op de Prinses Elisabethbasis die in de documentaire onthuld worden, bieden antwoord. ‘Deze basis, dat op zonne- en windenergie draait, is ontworpen om een zero-emissiestation te worden’, legt Alain Hubert uit.
Ten eerste omdat het erg duur is om er energie te leveren: als je een vat met 200 liter kerosine koopt voor 200 euro, kost dat op Antarctica 1600 euro. Bovendien is er een milieuprotocol in het verdrag opgenomen. Om die zero-emissiedoelstelling te bereiken, moesten we regels opleggen aan alle gebruikers van het station.
‘We hebben een centrale computer – hij heet James – die energie meet op meer dan 2000 punten. Op elk moment weten we welke energie er wordt verbruikt en door wie. Als je energie nodig hebt, moet je de computer ernaar vragen – het is niet standaard beschikbaar.
Je drukt op een knop naast het stopcontact of op het apparaat dat je wilt starten, of dat nu in de keuken is of in een wetenschappelijke werkplaats. Het duurt een seconde en je hebt stroom voor een halfuur. Daarna moet je er opnieuw naar vragen – ook al zijn er uitzonderingen.
‘Maar wat doen we in onze westerse samenleving als we niet meteen krijgen wat we willen? We zijn ontevreden. Dus drukken we twee of drie keer op de knop. Onze technici hebben een soort straf geprogrammeerd: als er drie keer achter elkaar op de knop wordt gedrukt, sluit de computer de elektriciteit op dat moment een uur lang af.
We moeten onze relatie met de computer herbekijken. We moeten onze relatie met energie en onze manier van leven herzien. Zonder achteruitgang.
‘Werken met hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind betekent meer flexibiliteit. Dankzij de centrale computer beoordelen we de energie die we hebben en afhankelijk daarvan activeren of deactiveren we de elektrische belastingen’, legt Nicolas Herinckx, elektrotechnisch ingenieur van het station, uit in de film. Op een dag waarop we, bijvoorbeeld, veel energie hebben omdat er een windstorm is, maken we daar gebruik van om sneeuw te smelten en de warmwaterreserves maximaal op te warmen.
Water wordt spaarzaam gebruikt op de basis, en wordt ook ter plaatse behandeld voor hergebruik. Dit jaar hebben we 110.000 liter behandeld, wat aan het einde van het seizoen 15 kilo droge stof oplevert’, vertelt Alain Hubert enthousiast.
‘Niemand anders ter wereld doet ons dat na.’ Uitgaan van de natuurVoor Alain Hubert is er een gelijkenis tussen de manier waarop zij hulpbronnen beheren en de levenswijze van bepaalde nomadische bevolkingsgroepen die hij tijdens zijn expedities heeft ontmoet. ‘De Inuit in Canada, bijvoorbeeld, leven vanuit de natuur, met de middelen die ze tot hun beschikking hebben.
Zij hebben het vermogen om onze veranderende omgeving te begrijpen. Wij moeten onze omgeving begrijpen. Stoppen met het bouwen van huizen in overstromingsgevoelige gebieden.
Creëer meer groene ruimtes. Bedenk hoe we een stad met steeds meer mensen gaan beheren. Erg spannend allemaal.
’Hij vervolgt: ‘Vandaag de dag kan niemand meer ontkennen dat klimaatverandering door de mens wordt veroorzaakt en dat onze relatie met energie aan de basis daarvan ligt. We weten dus wat we moeten doen om als soort op deze planeet te overleven. ‘Het probleem is dat we niet willen veranderen.
En als er één ding is dat ik tijdens een expeditie heb geleerd – anders was ik nu al dood – dan is het dat onze enige kracht als kleine mensen tegenover de natuur, die sowieso sterker is dan wij, is dat we ons gedrag kunnen veranderen als er gevaar dreigt. Ik zeg vaak dat politici moeten worden meegenomen op poolexpedities om hen dat aan het verstand te brengen.’Alain Hubert geeft niet op en maakt zich klaar om nieuwe bergen te beklimmen.
Samen met zijn vrouw Gigi en Eric Rignot heeft hij het Andromeda-project, een poolbasis ‘uit de 22e eeuw’, nieuw leven ingeblazen. Twee jaar geleden werd een intentieverklaring getekend met de Universiteit van Californië in Irvine. Het avontuur roept.
Lees ook: – Waar komt die laag ijs over Antarctica vandaan?– Wetenschappers maken zich grote zorgen nu poolijs alsmaar sneller smelt– Hittegolven op Noord- én Zuidpool slaan wetenschappers met verstommingThe post Nieuwe klimaatdocu ‘2050’ met Alain Hubert: ‘Als we ons gedrag niet veranderen, maken we geen schijn van kans’ appeared first on Knack..