Wetenschap

post-thumbnail

Pak me op, schop me weg! Een sociale robot hoeft helemaal niet menselijk te zijn, blijkt in een Utrechts theater

Een stofzuigrobot is het rijdende bewijs dat mensen een relatie kunnen aangaan met iets wat totaal niet op hen lijkt. In...

post-thumbnail

Voor het eerst in honderd jaar vinden archeologen een graf van een Egyptische farao

Spectaculaire schatten zijn niet aangetroffen in het graf van Thoetmosis II, die regeerde in de 15de eeuw voor Christus....

post-thumbnail

Wat zestig jaar oude suikerzakjes kunnen vertellen over plantengedrag in een veranderende atmosfeer

Als er meer CO2 in de lucht zit, gaat de fotosynthese dan ook sneller? In de jaarringen van tropische bomen zocht Sophie...

post-thumbnail

Ongezond wantrouwen tegen oliën

In hun strijd tegen zaadoliën beroepen mensen als Robert Kennedy jr. zich op achterhaalde ideeën. Dat zal de volksge...

post-thumbnail

Leuk, in 9 maanden naar Mars. Maar hoe overleef je de gigantische zandstormen en de extreme kou?

Donald Trump zei in zijn inauguratiespeech dat hij de stars and stripes wil planten op de planeet Mars....

post-thumbnail

Afgedankte huurlingen en vechten op de fiets: hoe Nederland al eeuwen zijn krijgsmacht wegbezuinigt

In vredestijd bezuinigt Nederland altijd keihard op zijn krijgsmacht. „Na een tijdje is het dan: oh jee, dat was missc...

post-thumbnail

Het lot van orka Morgan: hoogzwanger kunstjes doen

In 2010 werd orka Morgan verzwakt aangetroffen in de Waddenzee. Via Harderwijk kwam ze op Tenerife terecht, waar ze bij ...

post-thumbnail

Nederland ligt vol met sporen van neanderthalers (maar de kenners ervan gaan met pensioen)

Juist nu langzaam duidelijk wordt dat neanderthalers veel sporen in Nederland hebben achtergelaten, dreigt de wetenschap...

post-thumbnail

Mysterieuze lichtbundels boven Amsterdam eindigen op een onmogelijke manier

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen. Deze week: de illusie die...

post-thumbnail

Baby’s die antibiotica krijgen, hebben op latere leeftijd vaker astma

Een klein molecuul uit de darmen blijkt van cruciale invloed op de gezondheid van de longen. Onderzoeker Olaf Perdijk on...

post-thumbnail

Is wierook gezond? En wat is het eigenlijk?

In wierook kunnen alle mogelijke stoffen zitten. Het staat symbool voor gebeden die opstijgen naar de hemel....

post-thumbnail

Alsof paradijsvogels al niet mooi genoeg zijn... blijken ze ook nog eens lichtgevende veren te hebben

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een nieuw ontdekte eigenschap van oude...

post-thumbnail

Door goed te rusten kan het grootste landdier van Antarctica (3 mm) overleven

De vleugelloze dansmug Belgica antarctica heeft een uniek overlevingsmechanisme....

post-thumbnail

Pas na veertig jaar brieven schrijven lukte het Heidegger om ‘beste vriend’ in de aanhef te zetten

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: briefwisseling tussen de Duitse filosofen He...

post-thumbnail

Gevolgen van beleid Trump zijn voor de Nederlandse wetenschap nu al ‘huiveringwekkend’

Trumps radicale pogingen om delen van de Amerikaanse wetenschap te ontmantelen raken ook Nederlandse onderzoekers. Subsi...

post-thumbnail

Plasticruimer Boyan Slat: ‘Wanneer je iets goeds doet word je een magneet van kritiek’

Met zijn organisatie wil hij plastic afval uit de oceanen halen. Boyan Slat denkt dat innovaties de mensheid vooruit zul...

post-thumbnail

Slachtoffers van ransomware hebben vaak geen keuze: het is betalen of het bedrijf verliezen

Politieman Tom Meurs onderzocht hoe cybercriminelen gijzelsoftware gebruiken om „zo veel mogelijk geld te verdienen”...

post-thumbnail

Deze diepzeevis was nog nooit bij daglicht gefilmd, maar nu zwom-ie ineens bij Tenerife

Normaal gesproken leeft de hengelvis op diepten waar geen zonnestraal meer doordringt....

post-thumbnail

Als een vliegtuig iets lager vliegt komen er geen strepen in de lucht

Lager vliegen voorkomt aardopwarmende strepen in de lucht. Maar dat kost wel extra brandstof, wat weer nadelig is voor h...

post-thumbnail

Lithium, grafiet, wolfraam... in de Europese bodem zit genoeg, maar Europeanen willen niet naast een mijn wonen

Europa is voor metalen als lithium „gevaarlijk afhankelijk” van andere landen. Een gesprek met de Leuvense wetenscha...

post-thumbnail

Chaos, wanorde en complexiteit

Het is verleidelijk om de chaostheorie toe te passen op de Amerikaanse president, schrijft Margriet van der Heijden. In ...

post-thumbnail

Dankzij een nieuwe test is alvleesklierkanker veel sneller te ontdekken

Met een simpele bloedtest is alvleesklierkanker in een vroeger stadium op te sporen. De test werkt met fluorescerende ei...

post-thumbnail

De Spanjaarden mengden platina stiekem met goud. Ze noemden het ‘zilvertje’

Ieder scheikundig element heeft zijn eigen plek in het Periodiek Systeem. Ieder element heeft ook een bijzonder verhaal....

post-thumbnail

Detector in aanbouw meet bij Sicilië het meest energierijke neutrino ooit

Voor het eerst hebben natuurkundigen een zeer energierijk neutrino gemeten, afkomstig uit het heelal. De bron is waarsch...

post-thumbnail

Hoe het bijna uitgestorven korhoen icoon van de stikstofcrisis werd

Een bolderend korhoen is al decennialang een waar Nederlands natuurspektakel, alleen te zien en te horen in de lente, bi...

post-thumbnail

Even leek de wichelroede terug aan de Wageningse universiteit

Een cursus met pseudowetenschappelijke concepten om de landbouw vooruit te helpen, glipte er bijna doorheen in Wageninge...

post-thumbnail

Boven de vulkaan hangt een spiegel voor het kokende lavameer

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: een selectie uit de Wildlife Photograp...

post-thumbnail

Waarom is dit simpele pastagerecht zo moeilijk om te maken?

Het draait om iets wat Italianen allang weten: kookwater....

post-thumbnail

Wetenschappers uit de hele wereld komen naar een enorm religieus festival in India

Miljoenen bezoekers, uit alle lagen van de bevolking, komen af op het Indiase kruikenfestival Kumbh Mela. Een kans voor ...

post-thumbnail

Een Delfts bedrijf wil het smeltende pakijs redden door er water op te spuiten

Als het zee-ijs in het Noordpoolgebied verdwijnt, zal dat de opwarming van het klimaat extra versterken. Is het ijs te r...

post-thumbnail

Bevingen bij het Griekse eiland Santorini: vulkaanuitbarsting of tsunami is niet uit te sluiten

Het Griekse eiland Santorini wordt getroffen door een zwerm van aardbevingen. Geologen denken dat opstijgend magma de oo...

post-thumbnail

Oud-docent UvA Laurens Buijs opgepakt op verdenking van smaad, laster, doxing en opruiing

In mei 2023 oordeelde de rechtbank van Amsterdam al dat de weggestuurde wetenschapper niet beschermd werd binnen de klok...

post-thumbnail

Dankzij hun tochten naar een inmiddels verdwenen natuurgebied konden schooljongens de biologie veranderen

Dankzij Nobelprijswinnaar Niko Tinbergen, zijn leraren en vrienden zijn mensen anders naar de natuur gaan kijken. Roelke...

post-thumbnail

Het is onderzocht: een perfect ei koken duurt 32 minuten

Hoe kook je een perfect ei? De nieuwste wetenschappelijke methode: in wisselbaden....

post-thumbnail

Xenofobie is een oeroude angst die door stress kan omslaan in haat en geweld

Vreemdelingenangst is diep geworteld in de mens. Soms speelt die xenofobie hevig op en worden zondebokken met geweld bej...

post-thumbnail

Je spieren zijn meestal nét wat meer voorbereid op de ene actie dan op de andere

Neurowetenschapper Yvonne Visser wil snappen hoe het gezonde brein werkt en hoe we besluiten nemen. „Daar staan we noo...

post-thumbnail

De gevoelige boodschap van de blik

Iemand recht aankijken wordt vaak geassocieerd met eerlijkheid en aandacht. Maar niet in Japan, merkte Mariska Kret....

post-thumbnail

Hoe de mens reisde langs de As van de Wereld, waar driekwart van de bevolking woonde

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: het leven op een strook land van 2.000 km br...

post-thumbnail

Waarom je jojoot: vetcellen hebben een obesogeen geheugen

Jojo-en, veel mensen die diëten hebben er last van. Waarom is het zo moeilijk om op gewicht te blijven als je bent afg...

post-thumbnail

Nationale instituten VS moeten woorden als ‘transgender’ en ‘non-binair’ schrappen uit hun publicaties

Woorden die door Donald Trump worden beschouwd als ‘woke’ mogen overheidsinstituten niet meer gebruiken....

post-thumbnail

Bijna twintig jaar na publicatie blijkt de studie nooit te zijn uitgevoerd

Op de praktijken van de Italiaanse gynaecoloog Vittorio Unfer is veel aan te merken. „Er zit een patroon in.”...

post-thumbnail

Is het fijn om thee te drinken uit een dubbelwandig theeglas? Het is ánders

Karel Knip stuit in de alledaagse werkelijkheid op raadsels en onbegrijpelijke verschijnselen.Deze week: in brede lagen ...

post-thumbnail

‘Het bewind van Trump is er een van verkrachters, al zie ik enkele tekenen van hoop’

Donald Trump knaagt „aan de normen van onze democratische orde”, zegt de Canadees-Amerikaanse Bonnie Honig, die in L...

post-thumbnail

Is het pijnlijk om te sterven aan een hartaanval?

In Nederland sterven jaarlijks circa vijfduizend mensen aan een hartinfarct. Vrouwen merken een infarct vaak op een ande...

post-thumbnail

De eerste modderkruiper onder de murenen mijdt het licht

Biologen zochten in een ondergrondse rivier eigenlijk een andere murene, maar vonden een geheel nieuwe soort....

post-thumbnail

Verbluffend verfijnde tatoeages op de handen van Peruaanse mummies

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: de kunstzinnige complexiteit van de Ch...

post-thumbnail

Bijdrage van rijstteelt aan klimaatverandering kan omlaag dankzij nieuwe gewasvariant

Methaan is het op één na belangrijkste broeikasgas. De rijstteelt is een grote bron daarvan. Met een nieuwe variant ...

post-thumbnail

Prive ruimteschip heeft een prachtplaatje van de aarde geschoten

De Blue Ghost lander maakt op dit moment een paar rondjes om de aarde terwijl het zich voorbereid op zijn eerste maandla...

post-thumbnail

Een digitale tweeling van elke patiënt maakt het leven van artsen veel makkelijker

Computermodellen van individuen kunnen de zorg beter en goedkoper maken. „Per aandoening kun je een gespecialiseerde t...

post-thumbnail

Radioactief Saharastof dat in maart 2022 over West-Europa waaide was ongevaarlijk

Anders dan vermoed kwam de radioactiviteit die meewaaide met Saharastof niet door kernproeven die Frankrijk in de jaren ...

post-thumbnail

Amerikanen keuren nieuwe pijnstiller zonder verslavende opioïden goed

De nieuwe pil blokkeert pijnsignalen naar de hersenen en zou een alternatief moeten bieden voor verslavende opioïden d...

post-thumbnail

Gevaarlijke ruimtesteen zou in 2032 de aarde kunnen treffen, al lijkt de kans daarop klein

De kort na Kerst ontdekte planetoïde 2024 YR4 staat boven aan de lijst van riskante ruimtestenen. De baan moet nog pre...

post-thumbnail

NASA vliegt binnenkort met zijn krachtige X-plane, en het kan zomaar geschiedenis schrijven

De ruimtevaartorganisatie plant de eerste vlucht van het vliegtuig in 2025Vliegtuigen die sneller vliegen dan de geluids...

post-thumbnail

Plaatsen van spiraaltje zorgt bij helft van vrouwen voor hevige pijn

Het plaatsen van een spiraaltje is pijnlijk. „De angst voor pijn weerhoudt drie op de tien vrouwen van het nemen” va...

post-thumbnail

Tilburg wil niet eenzijdig de banden met Israël verbreken

Een commissie adviseerde Tilburg University samenwerking met Israël op te schorten. Het bestuur wil nu eerst in gespre...

post-thumbnail

Deze eenzame maanvis in een Japans aquarium krijgt gezelschap van foto’s

Toen een aquarium in Japan tijdelijk moest sluiten, had een maanvis ineens geen publiek meer en verdween zijn eetlust....

post-thumbnail

Unieke Romeinse muntschat gevonden bij Bunnik

Met een metaaldetector zijn bij Bunnik 404 gouden en zilveren munten gevonden. Het zijn niet alleen Romeinse, maar ook B...

post-thumbnail

Hoe opereer je kinderen met schildklierkanker? ‘Het zijn geen kleine volwassenen’

Daniël van de Berg (30) wil de bijwerkingen van schildklieroperaties bij kinderen verminderen met een infraroodcamera....

post-thumbnail

NASA heeft nieuwe banden voor op Mars gemaakt: dit is hoe ze eruit zien

De band van de toekomst?De volgende Marsrovers zullen de Rode Planeet misschien doorkruisen met futuristische banden. Ba...

post-thumbnail

Waarom zijn sommige bomen onderaan wit geverfd?

Vorst, vraat, verkeer... en zijn tal van redenen om een stam wit te maken....