NAVO kijkt met spanning uit naar eerste bezoek Amerikaanse defensieminister Hegseth

Het is dringen voor een één-op-één gesprek met Hegseth tijdens een vergadering van NAVO-defensieministers in Brussel deze week. Hegseth heeft ruimte in zijn agenda voor een aantal tienminutengesprekken, maar zal zeker niet voor alle NAVO-bondgenoten tijd vrijmaken. De Nederlandse defensieminister Ruben Brekelmans hoopt wel een korte ontmoeting te hebben met zijn nieuwe Amerikaanse collega.

De Amerikaanse president Donald Trump wil snel een einde maken aan de oorlog in Oekraïne, zo heeft hij bij herhaling gezegd. Maar hoe is nog altijd niet duidelijk. En Trump hamert erop dat de defensie-uitgaven verder omhoog moeten en noemde daarbij zelfs een percentage van vijf procent.



Maar hoe hard hij dit wil spelen is ook nog een groot vraagteken. Hegseth was gisteren al in Duitsland en zei daar dat zijn land minstens 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) moet blijven uitgeven aan Defensie. "Daar moeten we niet onder zakken", zei de minister in het Duitse Stuttgart.

Hij spoorde de andere NAVO-landen aan méér aan defensie uit te geven. "De president heeft 5 procent gezegd. Ik denk dat hij gelijk heeft.

" Sommige NAVO-landen zitten nog altijd niet op de twee procent die in 2014 is afgesproken en binnen tien jaar moest zijn bereikt. Intussen is al duidelijk dat de defensie-uitgaven vanwege de toegenomen dreiging nog veel verder omhoog moeten. Secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte zei vorige week nog tegen RTL Nieuws dat hij merkt dat iedereen zich ervan bewust is dat de situatie is veranderd, en dat NAVO-landen nog meer moeten investeren in de eigen defensie.

Kijk hier wat Rutte daarover zei: In juni wordt per land vastgesteld wat er extra nog nodig is om aan de NAVO-eisen voor defensie te voldoen, de zogenaamde 'capability targets'. Rutte zei eerder al dat de defensie-uitgaven zeker naar zo'n 3,7 procent moeten om de eigen verdediging op orde te hebben. Nederland scoort ook op een flink aantal terreinen onvoldoende en krijgt naar verwachting een flinke portie huiswerk van de NAVO.

Er is onder andere een tekort aan luchtverdediging, bleek al uit eerdere evaluaties . Munitievoorraden moeten worden aangevuld. Er zijn niet voldoende goed getrainde gevechtsbataljons.

Volgens een ingewijde gaat het 'heel veel geld kosten' om dat allemaal aan te vullen. Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken zei onlangs al dat defensie-uitgaven verder omhoog zullen moeten, en dat twee procent niet toereikend is. Of er geld bijkomt, is een discussie die binnenkort in het kabinet zal worden gevoerd bij het opstellen van de Voorjaarsnota.

In de coalitie zijn de meningen verdeeld. De PVV en BBB vinden dat er op dit moment andere prioriteiten zijn. Tegelijkertijd voelt het kabinet wel de druk om het goede voorbeeld te geven, zeker omdat Nederland later dit jaar gastheer is van de NAVO-top.

Nederland is niet het enige land waar discussie is over hogere defensie-uitgaven. België denkt in 2029 pas de norm van twee procent van het bbp te halen die voor 2024 was afgesproken. Spanje kreeg vorige week nog een standje van NAVO-baas Mark Rutte omdat het ook nog lang niet aan de NAVO-norm voldoet.

Hetzelfde geldt voor Italië en enkele kleinere NAVO-landen. Het wordt een schurende discussie, zegt een hoge diplomaat. Maar hij denkt dat iedereen uiteindelijk wel de noodzaak gaat inzien van hogere defensie-uitgaven.

Er wordt ook rekening mee gehouden dat Trump de komende maanden de druk flink zal opvoeren, vooral op landen die nog steeds niet aan de twee procentnorm voldoen. "Uiteindelijk draait het waarschijnlijk uit op een compromis", zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. "Waarbij wordt afgesproken dat de uitgaven flink omhoog moeten, maar niet naar de vijf procent die Trump eerder noemde.

Voor de Verenigde Staten zelf zou dat ook een gepeperde rekening opleveren, aangezien het land dat percentage nu ook bij lange na niet haalt." "Landen die nu een dikke onvoldoende scoren gaan komende maanden waarschijnlijk ook stevig onderhandelen over het tijdspad. Het maakt veel uit of het nieuwe doel gaat gelden voor over twee, vijf of tien jaar.

" Hegseth zei gisteren in Duitsland dat Europa vrij moet zijn van militaire agressie, maar benadrukte ook dat het 'gezond verstand' is dat landen in de regio het meest investeren in hun eigen verdediging. "Je verdedigt je eigen buurt en de Amerikanen komen je dan helpen." Verwacht wordt dat Hegseth bij zijn eerste bezoek aan Brussel vooral komt luisteren.

"Hij zal nog niet het achterste van zijn tong laten zien", verwacht Schreinemachers..