Nachtelijke insectendans, gevangen in het knipperlicht van fotograaf Rogier Maaskant

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis. Deze week: vliegende insecten in stroboscooplicht.

featured-image

Hetzelfde motje staat vijftien keer op dezelfde plaat. Fotograaf Rogier Maaskant maakte nachtelijke opnamen van vliegende insecten in bossen en boven velden, sloten en vijvers rond Rotterdam, belicht door een stroboscoop. Het doet denken aan de fameuze stroboscopische fotoseries die pionier Eadweard Muybridge aan het eind van de negentiende eeuw maakte.

Het was zijn manier om de snelle bewegingen van allerlei dieren en mensen te kunnen bestuderen. Precies zo brengt Maaskant de nachtelijke vliegers in beeld. De wilde capriolen van nachtvlinders, gaasvliegen en muggen worden opeens zichtbaar.



Veel sturing lijken deze insecten niet aan hun vlucht te kunnen geven. Het is een waanzinnige dans met willekeurige sprongen. Doen de insecten het opzettelijk om hun belagers, vleermuizen en vogels, te ontwijken? Maaskant maakte er een bijzonder fotoboek van, Sense of presence , waarin de insecten figureren als uitgelichte ballerina’s tegen een inktzwarte achtergrond.

Het is een diversiteit die niet vaak de aandacht krijgt. Er zijn in Nederland 53 soorten dagvlinders, maar wel 2.500 soorten nachtvlinders, schrijft de Leidse bioloog Auke-Florian Hiemstra in het boek in een ode aan de nachtvlinder.

Het klungelige vliegen van sommige soorten heeft volgens hem ook te maken met de primitieve lichaamsbouw, waarbij alleen het voorste vleugelpaar voorzien is van vliegspieren. In tegenstelling tot dagvlinders die kunnen opwarmen in de zon, moeten nachtvlinders spaarzaam omgaan met hun energie en .