Na overstromingen in de regio Valencia is de verwoesting enorm. ‘De kleren op mijn lijf zijn alles wat ik nog heb’

„Ik wil buenos días zeggen, maar het is geen goede dag.” Zo opent het journaal woensdagochtend in Spanje. Het land werd dinsdagavond compleet verrast door een hevige storm.

Door hevige regenval en overstromingen zijn in de regio Valencia minstens zeventig doden gevallen, onder wie veel kinderen. Grote delen van het oosten en zuiden van het land zijn zwaar getroffen, vooral gebieden grenzend aan rivieren en oevers. De publieke omroep zendt de hele dag livebeelden uit vanuit Valencia.



De verwoesting in de regio is enorm. Auto’s worden door de sterke stroming meegesleurd, bruggen zijn kapot, treinsporen weggevaagd en de meeste huizen staan meters onder water. Honderden mensen hebben de nacht doorgebracht op vrachtwagens of auto’s, op de daken van winkels en benzinestations, of zaten vast in hun voertuigen op onbereikbare wegen.

Zo’n 155.000 huishoudens hebben geen elektriciteit meer. Een hogesnelheidstrein met bijna driehonderd mensen aan boord ontspoorde bij Málaga.

Het luchtverkeer naar Spanje is voorlopig opgeschort, veel treinen ondervinden ook problemen, met name rondom Valencia. Duizenden mensen zijn gestrand. Bewoners vertellen huilend hun verhaal op televisie.

„Ik ben alles kwijt”, zegt een hoogbejaarde vrouw uit Utiel, een plaats op zo’n tachtig kilometer ten westen van Valencia, gekleed in een roze jas. „Dit is alles wat ik nog heb. De kleren op mijn lijf.

Mensen zeggen dat het minder erg is als je je spullen kwijt bent, zolang je maar leeft. Maar al mijn herinneringen zijn in één klap weg.” De verslaggever heeft moeite met zijn emoties in bedwang houden en geeft haar een knuffel.

In het zuidelijker gelegen Letur verschijnt een huilende Mirjam (22) voor de camera. Ze is haar broertje kwijtgeraakt. „Hij werd gisteravond meegesleurd door de stroming en sindsdien hebben we niets meer van hem gehoord”, snikt ze.

„De Guarda Civil is naar hem op zoek. Ik hoop dat ze hem vinden.” De hoop wordt met de minuut kleiner.

Er worden tientallen mensen vermist. Presentator Adela González begint tijdens de uitzending hard te huilen. „Mijn excuses, dit raakt mij enorm.

Kinderen worden vermist. Mensen zijn alles kwijt.” Haar collega neemt het over.

De landelijke overheid heeft een crisiscomité opgericht om de reddingsacties te coördineren. Het ministerie van Defensie heeft duizend militairen ingezet om te zoeken naar overlevenden en doden, en ook speurhonden worden ingezet om lichamen op te sporen. Defensie heeft mobiele mortuaria meegenomen, omdat de verwachting is dat het dodental verder zal stijgen.

Zo kunnen de lichamen van slachtoffers bewaard worden. Het Spaanse meteorologisch instituut AEMET krijgt flinke kritiek. Pas toen grote delen van de regio al waren overstroomd, werd er code rood afgekondigd.

Dat betekent dat er sprake is van „uitzonderlijke weersverschijnselen” en mensen thuis moeten blijven. Doordat een weeralarm lang uitbleef, waren veel mensen nog op hun werk toen ze werden overvallen door de sterke stromingen. Zorginstellingen en verzorgingstehuizen hadden daarom ook geen noodprotocol uitgevoerd.

Op beelden is te zien hoe bejaarden in een rolstoel ronddobberen in hun tehuis in Valencia. Ze zijn overgeplaatst naar een opvanglocatie en maken het naar omstandigheden goed. Om kwart over acht ’s avonds kregen inwoners een noodmelding op hun telefoon, maar toen was het al te laat.

„Rond half negen kwam er een gigantische golf op ons af. Het leek een tsunami”, zegt de 21-jarige Guillermo Serrano Pérez tegen de Spaanse krant El Páis . Hij vluchtte met zijn ouders naar een hoge brug langs snelweg V-31, in de buurt van Valencia.

„De auto’s die vlakbij geparkeerd waren, stonden volledig onder water”, zegt hij. De familie Serrano kon nog een vrouw met een baby in haar armen uit de modderstroom trekken. „We brachten de nacht buiten door, pratend met andere slachtoffers, totdat de brandweerlieden om half zes ’s ochtends verschenen.

” Het AEMET en de regionale overheid van Valencia wordt verweten de storm te hebben onderschat. Volgens het AEMET zou in sommige gebieden in de regio Valencia tweehonderd millimeter regen zijn gevallen sinds het begin van de storm. Ter vergelijking: volgens het KNMI komt meer dan honderd millimeter regenval op een dag „ongeveer één keer per eeuw of iets vaker” voor.

Daarnaast waren de hulpdiensten niet goed voorbereid op een ramp als deze. Inwoners die het alarmnummer belden, kregen bijvoorbeeld geen gehoor. Daarnaast duurde het uren voordat mensen hulp kregen.

Premier Pedro Sánchez heeft zijn staatsbezoek aan India afgebroken en is weer in Madrid. In een toespraak roept hij de bevolking op om „hun waakzaamheid niet te laten verslappen”, omdat het gevaar nog niet geweken is. Volgens weeragentschap AEMET zal de storm vandaag nog flink huishouden in het land.

Inmiddels zijn grote delen van Andalusië ook overstroomd, zoals Jerez de la Frontera in Cádiz. De Spaanse nationale weerdienst voorspelt meer stormen tot en met donderdag, waarbij de regen naar het noordoosten van het Iberisch schiereiland zal trekken. „Er zijn nog steeds weerwaarschuwingen in Andalusië, Valencia, Aragón, Castilla y León, Catalonië, Extremadura, Navarra, La Rioja en Ceuta.

Daarom vraag ik de mensen in die gebieden om extra voorzichtig te zijn: blijf van de weg, vermijd reizen in de buurt van ravijnen, rivieroevers en rivierbeddingen, en volg het advies van de hulpdiensten en de politie op”, zei de premier. „Niemand mag zijn leven in gevaar brengen.” De storm is ontstaan door een fenomeen dat bekendstaat als Dana: depresión aislada en niveles altos .

Het is een weerfenomeen dat ontstaan wanneer koude lucht over het warme water van de Middellandse Zee waait. Dit leidt binnen enkele uren tot de vorming van torenhoge onweerswolken en zware regenval. Wetenschappers zeggen dat extreem weer zoals hittegolven en stormen intenser worden vanwege de klimaatcrisis.

.