Miljardenpakket in de maak aan extra EU-wapensteun voor Oekraïne

De extra en snelle steun moet in ieder geval bestaan uit luchtverdedigingssystemen, raketten, drones en munitie, zo staat in een voorstel van EU-buitenlandcoördinator Kaja Kallas waar de EU-ministers van Buitenlandse Zaken vandaag over vergaderen in Brussel. Twee weken geleden werd duidelijk dat Oekraïne niet meer op de onvoorwaardelijke steun van de Verenigde Staten kan rekenen. President Trump sprak in een telefoontje met zijn Russische ambtsgenoot Poetin af dat er snel vredesonderhandelingen komen om zo snel een einde te maken aan de oorlog.

Deze nieuwe Amerikaanse aanpak heeft ook Europa gedwongen om koers te wijzigen. Afgelopen jaren klonk steeds dat alleen Oekraïne kan bepalen of, en zo ja wanneer het aan de onderhandelingstafel wil aanschuiven. Die boodschap heeft nu plaatsgemaakt voor een nieuwe: Europa moet ervoor zorgen dat Oekraïne er zo sterk mogelijk voor staat als onderhandelingen eenmaal beginnen.



Na het veelbesproken telefoontje van Trump aan Poetin gaan de ontwikkelingen razendsnel. Amerikaanse en Russische delegaties hebben elkaar al ontmoet in Saoedi-Arabië. En de start van echte vredesonderhandelingen lijkt nog maar een kwestie van tijd.

Of Oekraïne daarbij mag aanschuiven, of Europa is nog nog hoogst onzeker. Het optreden van Trump leidde in Oekraïne tot veel verontwaardiging, zoals te zien is in deze video: Dat heeft alle alarmbellen in Europa doen afgaan. Hoe het moet Oekraïne afloopt heeft namelijk ook grote gevolgen voor de veiligheid van het hele continent.

Een vrede die niet meer dan een wapenstilstand blijkt te zijn die Rusland de tijd geeft om zich te herbewapenen verbetert niks aan de veiligheidssituatie aan de randen van de Europese Unie. De Franse president Macron organiseerde vorige week al een mini-top in Parijs met een aantal Europese landen om de ontwikkelingen te bespreken en om een eerste poging te doen om een antwoord te formuleren op de harde nieuwe buitenlandkoers van de Verenigde Staten. Op 6 maart is er ook een extra EU-top van regeringsleiders, zo werd gisteravond bekendgemaakt.

“We leven in een beslissend moment voor de veiligheid van Oekraïne en Europa”, zo valt te lezen in de toelichting. De afgelopen dagen werd er al rekening mee gehouden dat er daarom een extra top zou worden georganiseerd. Na de bijeenkomst in Parijs met acht regeringsleiders over de situatie in Oekraïne en over de mogelijke versterking van de EU-defensie vorige week, heeft de voorzitter van de Europese Raad Antonio Costa alle regeringsleiders van de EU persoonlijk gesproken.

Hij heeft hen gevraagd of en hoe ze Oekraïne financieel en militair kunnen steunen. Ook heeft hij de regeringsleiders gevraagd of ze willen bijdragen aan een eventuele vredesmacht in Oekraïne als er een vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne komt. De inzet van Costa is om daar op 6 maart concrete besluiten over te nemen.

De Europese Unie dacht goed te zijn voorbereid op een nieuwe termijn van Donald Trump als president. Daags na de Amerikaanse verkiezingen zei een hoge EU-diplomaat er rekening mee te houden dat het weer een vier jaar durende rollercoaster zou worden, maar dat ze zich daar in Brussel uiteraard op hadden voorbereid. De stappen op buitenlands terrein die Trump de afgelopen weken heeft genomen hebben de Europese Unie toch overvallen.

Dat de Amerikaanse president Oekraïne zo hard in de steek zou laten en zijn oude bondgenoten in Europa volledig naar de zijlijn zou manoevreren is een scenario waar geen rekening mee is gehouden. Vandaag brengt een EU-delegatie onder leiding van Ursula von der Leyen een bezoek aan Kyiv vanwege de derde treurige verjaardag van de oorlog. Ze zal opnieuw Europese steun uitspreken aan Oekraïne.

Steun die het land de komende tijd nog hard nodig zal hebben om er een acceptabele en duurzame vrede uit te slepen..