Medicijn semaglutide heeft gunstig effect op de nieren bij patiënten met ernstig overgewicht

Het obesitasmedicijn semaglutide beschermt tegen verdere nierschade bij patiënten met chronisch nierfalen en ernstig overgewicht. De hoeveelheid eiwitten in de urine, een maat voor nierschade, was na een half jaar ruim gehalveerd. Ook het lichaamsgewicht, de bloeddruk en ontstekingswaarden verminderden, schrijven onderzoekers van het UMC Groningen vrijdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Medicine .

Semaglutide heeft zowel direct als indirect gunstige effecten op de nieren, concluderen de auteurs. Prille studies wijzen uit dat semaglutide (bekend onder de merknaam Ozempic) en vergelijkbare middelen nog meer gunstige effecten hebben, onder meer op hart en bloedvaten, naast de bekende effecten tegen suikerziekte en ernstig overgewicht. De vraag is of die positieve effecten optreden door het gewichtsverlies, of direct door de middelen.



Het risico op chronische nierschade is verhoogd bij patiënten met diabetes type 2 (suikerziekte) maar ook bij mensen met obesitas. Beide aandoeningen dragen daar op een andere manier aan bij. Een studie eerder dit jaar toonde al aan dat semaglutide (in de dosis tegen diabetes, van 1 mg per week) bij mensen met beide ziektes en chronisch nierfalen beschermt tegen verdere schade.

De Groningse onderzoekers laten nu zien dat het middel ook bij te zware patiënten met chronische nierschade maar zónder diabetes de nierfunctie beschermt. Bij chronisch nierfalen werken de nieren niet meer goed. Een nier bestaat uit pakweg een miljoen kleine filtertjes die water en afvalstoffen uit het bloed filteren en afvoeren als urine.

Gezonde filtertjes houden grotere stoffen, zoals eiwitten, tegen. Door ziekte kunnen filtertjes beschadigd raken. Beschadigde filtertjes herstellen niet meer, de overige moeten harder werken en slijten dan sneller.

Een slechte nierfunctie geeft klachten zoals vermoeidheid, een hoge bloeddruk, hoofdpijn, spierzwakte, vocht vasthouden en jeuk. Aan de studie deden 101 patiënten mee uit Nederland, Canada, Duitsland en Spanje. De helft van hen kreeg wekelijks een injectie met 2,4 milligram semaglutide, de andere helft met een placebo.

Na 24 weken was de hoeveelheid eiwitten in de urine in de behandelde groep 52 procent lager dan in de controlegroep. Dat betekent een betere gezondheid: een verlaging van eiwitten in het bloed met 25 procent verlaagt het risico op verdere nierschade al aanzienlijk, wezen eerdere studies uit. De bijwerkingen bleven beperkt tot maag-darmklachten.

Ook waren de ontstekingswaarden in de nier bij behandelde groep gedaald met 30 procent, en was hun bloeddruk en gewicht gedaald. De ontstekingsremmende effecten van GLP-1-medicijnen zoals semaglutide zijn waarschijnlijk zowel indirect als direct, licht studieleider en klinisch farmacoloog Hiddo Lambers Heerspink toe per e-mail vanuit de VS, waar hij op een medisch congres de nieuwe resultaten presenteert. „Er zijn studies die bij mensen die geen gewicht hadden verloren wel een ontstekingsremmend effect zien.

” In zijn eigen studie was bij de behandelde groep de hoeveelheid vetweefsel rondom de nieren verminderd. „Daardoor is er minder ontsteking, en dat draagt bij aan een beter functioneren van de nieren.” De bevindingen bieden een basis om grotere studies op te zetten naar het beschermende effect op nierschade bij deze patiënten.

.