1 month Ago
Gen. Waker-Uz-Zaman nam vervolgens contact op met het kantoor van Hasina en vertelde de premier dat zijn soldaten niet in staat zouden zijn om de avondklok in te stellen waar zij om had gevraagd, aldus een Indiase functionaris die op de hoogte was van de zaak. De boodschap was duidelijk, zei de ambtenaar: Hasina had niet langer de steun van het leger.
Details van de online vergadering tussen militaire topmensen en de boodschap aan Hasina dat ze hun steun had verloren, zijn nog niet eerder gemeld. Ze helpen verklaren hoe Hasina's 15-jarige bewind, waarin ze weinig onenigheid duldde, tot zo'n chaotisch en plotseling einde kwam op maandag, toen ze van Bangladesh naar India vluchtte. De landelijke avondklok was ingesteld nadat er zondag minstens 91 doden en honderden gewonden waren gevallen bij botsingen in het hele land, de dodelijkste dag sinds de studentenprotesten tegen Hasina in juli begonnen.
Legerwoordvoerder Lt. Col. bevestigde de besprekingen van zondagavond, die hij beschreef als een reguliere vergadering om updates te krijgen na ongeregeldheden.
Hij gaf geen details toen hem aanvullende vragen werden gesteld over de besluitvorming tijdens die vergadering. Hasina was niet bereikbaar en haar zoon en adviseur, Sajeeb Wazed, reageerde niet op herhaalde verzoeken om commentaar. Reuters sprak met tien mensen die bekend zijn met de gebeurtenissen van de afgelopen week, waaronder vier dienstdoende legerofficieren en twee andere goed geïnformeerde bronnen in Bangladesh, om de laatste 48 uur van Hasina's bewind samen te stellen.
Velen van hen spraken op voorwaarde van anonimiteit vanwege de gevoeligheid van de zaak. Hasina, die Bangladesh al 20 van de afgelopen 30 jaar regeert, werd in januari gekozen voor een vierde termijn aan het hoofd van het land van 170 miljoen mensen, na de arrestatie van duizenden oppositieleiders en -medewerkers. Die verkiezing werd geboycot door haar belangrijkste rivalen.
Haar ijzeren greep op de macht is sinds de zomer op de proef gesteld door protesten naar aanleiding van een gerechtelijke uitspraak om overheidsbanen - felbegeerd te midden van de hoge jeugdwerkloosheid - voor te behouden aan bepaalde segmenten van de bevolking. De beslissing werd ongedaan gemaakt, maar de demonstraties veranderden al snel in een beweging om Hasina af te zetten. Zaman heeft zijn beslissing om zijn steun aan Hasina in te trekken niet publiekelijk toegelicht.
Maar de omvang van de protesten en een dodental van minstens 241 maakten het steunen van Hasina tegen elke prijs onhoudbaar, vertelden drie voormalige hoge legerofficieren van Bangladesh aan Reuters. "Er was veel onbehagen binnen de troepen," zei gepensioneerd Brig.Gen.
M. Sakhawat Hossain. "Dat heeft waarschijnlijk druk uitgeoefend op de stafchef van het leger, omdat de troepen buiten zijn en zien wat er gebeurt.
" Zaman, die een aangetrouwde familie is van Hasina, had zaterdag tekenen van aarzeling getoond in zijn steun voor de premier, toen hij op een sierlijke houten stoel zat en honderden geüniformeerde officieren toesprak in een gemeentehuisvergadering. Het leger maakte later enkele details van die discussie openbaar. De generaal verklaarde dat levens beschermd moesten worden en riep zijn officieren op om geduld te tonen, zei legerwoordvoerder Chowdhury.
Het was de eerste aanwijzing dat het leger van Bangladesh de gewelddadige demonstraties niet met geweld zou onderdrukken, waardoor Hasina kwetsbaar zou blijven. Gepensioneerde hooggeplaatste soldaten zoals Brig.Gen.
Mohammad Shahedul Anam Khan behoorden tot degenen die maandag de avondklok trotseerden en de straat op gingen. "We werden niet tegengehouden door het leger," zei Khan, een voormalig infanteriesoldaat. "Het leger heeft gedaan wat hij beloofd had dat het leger zou doen.
" 'KORTE WAARSCHUWING' Op maandag, de eerste volledige dag van de onbepaalde landelijke avondklok, verschanste Hasina zich in het Ganabhaban, of "Volkspaleis", een zwaarbewaakt complex in de hoofdstad Dhaka dat dienst doet als haar officiële residentie. Buiten, in de straten van de uitgestrekte stad, verzamelden zich mensenmassa's. Tienduizenden mensen hadden gehoor gegeven aan de oproep van protestleiders voor een mars om de leider af te zetten, en stroomden naar het hart van de stad.
Omdat de situatie uit de hand liep, besloot de 76-jarige leidster maandagochtend het land te ontvluchten, volgens de Indiase functionaris en twee inwoners van Bangladesh die bekend zijn met de zaak. Hasina en haar zus, die in Londen woont maar op dat moment in Dhaka was, bespraken de zaak en vlogen samen weg, aldus een bron uit Bangladesh. Ze vertrokken naar India rond lunchtijd, plaatselijke tijd.
De Indiase minister van Buitenlandse Zaken Subrahmanyam Jaishankar vertelde het parlement dinsdag dat New Delhi er bij "verschillende politieke krachten met wie we contact hadden" op had aangedrongen om de situatie in juli via een dialoog op te lossen. Maar toen zich maandag in Dhaka mensenmassa's verzamelden die de avondklok negeerden, besloot Hasina "na een ontmoeting met leiders van het veiligheidsapparaat" af te treden, voegde hij eraan toe. "Op zeer korte termijn vroeg ze toestemming om voor dit moment naar India te komen.
" Een tweede Indiase functionaris zei dat het "diplomatiek" aan Hasina was overgebracht dat haar verblijf tijdelijk moest zijn uit angst om Delhi's banden met de volgende regering in Dhaka negatief te beïnvloeden. Het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde niet onmiddellijk op een verzoek om commentaar. Nobelprijswinnaar Muhammad Yunus, van wie de protesterende studenten willen dat hij de interim-regering leidt na Hasina's afzetting, vertelde de krant The New Indian Express dat India "goede banden had met de verkeerde mensen.
...
Herzie alstublieft uw buitenlands beleid. Yunus was niet direct beschikbaar voor een interview. Maandag laat in de middag landde een C130 transportvliegtuig van de luchtmacht van Bangladesh op de luchtmachtbasis Hindon buiten Delhi, met Hasina aan boord.
Daar werd ze opgewacht door Ajit Doval, de machtige nationale veiligheidsadviseur van India, volgens de Indiase veiligheidsfunctionaris. Delhi had in 1971 gevochten om Bangladesh uit Oost-Pakistan te hakken. Nadat Hasina's vader in 1975 was vermoord, zocht Hasina jarenlang haar toevlucht in India en bouwde ze nauwe banden op met de politieke elite van haar buurland.
Ze keerde terug naar Bangladesh, kwam in 1996 aan de macht en werd gezien als gevoeliger voor de veiligheidsproblemen van India dan haar politieke rivalen. De natie met een hindoe-meerderheid beschouwde haar seculiere houding ook als gunstig voor de 13 miljoen hindoes in Bangladesh. Maar terug in Bangladesh bleef er zelfs onder gepensioneerde soldaten wrevel bestaan over het feit dat Hasina had mogen vertrekken.
"Persoonlijk vind ik dat ze geen veilige doorgang had mogen krijgen," zei veteraan Khan. "Dat was een dwaasheid." (Aanvullende rapportage door Mohammad Ponir Hossain, Sudarshan Varadhan, Sarita Singh Chaganti en Sudipto Ganguly; geschreven door Devjyot Ghoshal; bewerkt door Mike Collett-White en Katerina Ang).
