
Het debat in de Kamer was aangevraagd door Frans Timmermans, de leider van GroenLinks-PvdA, na uitspraken van de Amerikaanse president Donald Trump vorige week. Trump onderhandelt met Rusland over de oorlog in Oekraïne en heeft al gezegd dat Kyiv grondgebied op moet geven, Europa is niet bij dat overleg betrokken. Een eerste gespreksronde in Saoedi-Arabië tussen de twee landen duurde gisteren vier uur.
Premier Dick Schoof zei dat een nieuwe fase is aangebroken nu de VS inzetten op een snelle deal. Nederland moet niet 'in isolement' opereren, vindt hij: "Het is nodig om samen te werken." Als één ding in het debat duidelijk werd, dan is het volgens politiek verslaggever Fons Lambie wel dat Den Haag zich beseft dat Europa wat veiligheid betreft niet meer als vanzelfsprekend op de VS kan leunen.
Bekijk hier wat Lambie verder opviel in het debat van gisteravond: Premier Dick Schoof zei tegen de Tweede Kamer onder andere dat Nederland overweegt om extra geld uit te trekken voor Oekraïne, er zou nog genoeg geld op de plank liggen. Maar voor vrede in Oekraïne, is mogelijk meer nodig. Schoof zei dat ons land aan de onderhandelingstafel 'ook iets moet kunnen brengen'.
Zo werd er tijdens het debat gesproken over mogelijke steun voor een vredesmissie in Oekraïne , zoals eerder deze week door andere Europese landen werd voorgesteld. De grootste regeringspartij PVV wil niet dat het kabinet Nederlandse militairen naar Oekraïne stuurt. Geert Wilders wilde niet zeggen of hij het kabinet blijft steunen als dat toch gebeurt: Mocht het tot een vredesmissie komen (en zo ver is het nog niet , benadrukt politiek verslaggever Fons Lambie), dan is steun van de Verenigde Staten volgens Schoof wel van 'cruciaal belang'.
Sowieso moeten de VS en Europa blijven samenwerken, anders raakt Europa 'vleugellam', zei de premier. Experts legden eerder deze week uit hoe een vredesmissie in Oekraïne zonder de VS eruit zou komen te zien . De premier wilde niet zeggen of het kabinet eensgezind moet instemmen met een eventuele rol in een vredesakkoord.
Eerder zei minister David van Weel (Justitie en Veiligheid, VVD) dat daarvoor unanimiteit is vereist. Schoof wilde alleen kwijt dat hij blijft streven dat in het kabinet 'alle neuzen de gelijke kant op staan'. Timmermans blijft van oordeel dat deelname aan een mogelijke troepenmacht unaniem door de coalitie moet worden goedgekeurd.
Dat is volgens hem belangrijk voor het vertrouwen en wordt anders ook niet door het buitenland begrepen, zei hij. Hij vindt dat de coalitie dit probleem echt moet oplossen. Europese regeringsleiders kwamen eerder deze week bij elkaar in een spoedberaad om te praten over de opties die er zijn om Oekraïne te steunen.
De leiders straalden vooral besluiteloosheid uit . Mogelijk volgt later deze week een tweede spoedberaad. CDA'er Henri Bontenbal maakt zich zorgen dat Schoof 'met twee handen op de rug' bij die onderhandelingen is, omdat de coalitie (PVV, VVD, NSC en BBB) het niet overal over eens is.
De partijloze premier verzekerde dat hij de afgelopen dagen 'op geen enkele manier' die indruk had. Lees meer over het debat terug in ons liveblog ..