Joachim Lafosse over ‘Un silence’: ‘Ik wilde laten zien wat het échte gezicht van perversie is’

Advocaat Victor Hissel sloeg zichzelf tot „witte ridder” in de strijd tegen kinderporno. Maar in 2011 werd hij zelf veroordeeld voor het bezit van kinderporno, nadat zijn zoon had geprobeerd hem dood te steken. Zoals vele Belgen had regisseur Joachim Lafosse (1975) gevolgd hoe Hissel opkwam voor de nabestaanden van de slachtoffers van Marc Dutroux; en had hij betraand voor de televisie zitten kijken hoe Hissel een brief voorlas tijdens de begrafenis van Julie Lejeune en Mélissa Russo.

Hij verwoordde een landelijk trauma. Misschien juist daarom werd de val van Hissel snel vergeten, zegt Lafosse. Te zwaar, te zeer verbonden met de zaak-Dutroux.



Met Un silence bracht Lafosse de herinnering weer even naar boven. Zijn film fictionaliseert de dagen rondom de steekpartij in huize Hissel. Raphaël Schaar (Matthieu Galoux) vindt kinderporno op de computer van zijn beroemde vader: advocaat François Schaar (Daniel Auteuil).

Zijn moeder Astrid (Emmanuelle Devos) blijkt al jaren een broos stilzwijgen te koesteren. Joachim Lafosse, gezeten in een chique hotelkamer in Parijs, heeft geen vragen nodig om geïnterviewd te worden. Met minimale aansporing begint hij een betoog dat staat als een blok basalt – zijn tolk maakt haastig aantekeningen.

Hij begon met het werk aan zijn „meest zenuwslopende” film tot nu toe in 2016. Hij was al jaren geobsedeerd door de zaak Hissel. „Ik las er heel veel over.

Vooral over de jongen. Hij groeide op in het oog van de media, met een vader die als held gezien werd. Toen kwam hij erachter dat zijn hele leven een contradictie is: hij wist niet wat anders te doen.

” Waarom greep het verhaal Lafosse zo aan? Was het omdat hij zélf een bourgeois-opvoeding genoot? Hij kent de stilte van de burgerij, zegt hij: hoe het naarstig hooghouden van een reputatie kan leiden tot kil zwijgen. Maar het was met name de schaamte die Lafosse interesseerde. „Ik heb zelf veel schaamte gevoeld.

In 2008 maakte ik Elève Libre , een autobiografische film over hoe ik mijn seksualiteit ontdekte [met een privéleraar en met vrienden van zijn ouders]. Toen de film uitkwam, waren mijn kennissen en vrienden geschokt. Als ze mij op straat zagen, staken ze over.

Ik schaamde mij kapot. De schaamte van de familie van de advocaat werd de sleutel van het verhaal.” Aanvankelijk wilde Lafosse het perspectief van de zoon kiezen.

„Er zijn genoeg films over monsters. Dit was een interessant perspectief. Maar toen werd ik gebeld door een kennis.

Zij had Elève Libre gezien, nadat ze door iedereen was geadviseerd ’m niet te kijken. Ze schaamde zich dood: ze had het gevoel dat ze mij had moeten beschermen. Toen wist ik dat ik mij op de moeder moest richten.

” Un silence is zowel een morele als een neutrale film. Hij toont hoe een geheim het gezin vergiftigt terwijl de personages niet als monsters afgeschilderd worden. Lafosse: „De regisseurs die mij inspireren, hebben altijd een eigen moraal.

Jane Campion, de gebroeders Dardenne. Ik heb die ook: ik wilde de reis van deze man laten zien zonder te wachten op de uitkomst van een rechtszaak. Zo laat ik zien wat het échte gezicht van perversie is.

Een vriendelijk gezicht: de manipulator kan verleiden.” Eén hotelkamer verderop zit actrice Emmanuelle Devos. „Joachim [Lafosse] praat zó veel en zó lang.

.. dus ik ben hier gaan zitten”, lacht ze.

Zij speelt Astrid, de-vrouw-van, in Un silence : de lijm van een familie die gevierendeeld wordt. „De druk van die stilte is heel zwaar”, zegt ze. „Het is niet veilig voor je geest en lichaam.

Ik kreeg er grijze haren van. Maanden na de rol voelde ik de spanning nog in mijn lichaam.” Daniel Auteuil, die de dader speelt, leerde haar dat je zo’n rol moet brokkelen.

„Je kan niet denken aan het geheel, dat is te zwaar. Je speelt moment na moment. Zodat je jezelf er niet in verliest.

„Ik heb natuurlijk wel onderzoek gedaan. Maar dat intellectuele proces laat je achter voor de rol. Joachim is al intellectueel genoeg, zoals je hebt gehoord!” Maanden nadat dit interview had plaatsgevonden, afgelopen mei, werd Lafosse door tien vrouwen beschuldigd van seksueel wangedrag in de Franse krant Libération .

De ‘methode Lafosse’, wordt het genoemd: giftig gedrag op de set, vernedering, psychologische druk, en, volgens regie-assistent Valérie Houdart, aanranding in 2006. Lafosse ontkent alle beschuldigingen. Hoewel hij erkent gestresst te zijn geweest en bot, met name in het begin van zijn carrière, zou hij nooit hebben geprobeerd „iemand te beledigen of opzettelijk te vernederen”.

De kwestie heeft vooralsnog niet tot een rechtszaak geleid..