Jinek loodst Joost Klein met tact door het interview – maar wat er nou precies is gebeurd blijft onduidelijk

Het nieuws dat Nederland toch meedoet aan het Eurovisie Songfestival kwam woensdagavond niet als een verrassing. Dat Joost Klein niet nog een keer zijn land zal vertegenwoordigen was wel nieuws. De zanger zat bij talkshow Eva (NPO 1) om erover te praten.

Joost Klein werd in mei gediskwalificeerd voor de finale van de zangwedstrijd, hij zou zich agressief hebben gedragen tegen een cameravrouw. Avrotros was zo boos over de uitsluiting, die in veler ogen onterecht was, dat ze lange tijd in het midden liet of Nederland volgend jaar mee zou doen. „Het doet me pijn om niet te gaan maar ik denk dat het beter is.



Voor iedereen”, zei Klein bij Eva . Hij geloofde niet dat de EBU, de organisator die hem uitsloot, echt veranderd was. Verder voelde hij veel pijn en schaamte over de diskwalificatie: „Ik ben gewoon kapot.

” De derde reden: hij kreeg doodsbedreigingen. Klein had zijn sidekick Gover Meit (Donny Ronny) meegebracht, die aanvulde dat er „een probleem is met puur zijn, en in het tv-stramien zitten”. Klein is een wonderlijke, enigszins onaangepaste man die best moeilijk te interviewen is.

Hij geeft ze dan ook zelden. Presentatrice Eva Jinek loodste hem er met tact doorheen. Mensen vertrouwen haar, en terecht.

Maar ook Jinek lukte het niet om uit Klein te krijgen wat er in mei achter de schermen van het Songfestival precies gebeurd was. Het stelde niets voor, wilde hij nog wel kwijt, maar dat hij geen uitleg gaf, vergrootte alleen maar de mystificatie. Onbevredigend.

Welkom in Europa. Ikenna Azuike bezoekt in de zesdelige documentaire De Afro-Europeaan (NPO 2) Afrikaanse gemeenschappen in Europese steden. Net als in het boek Afropean van Johny Pitts wil hij zo een ander beeld van Europa geven, een aanvulling op het overwegend witte beeld.

Verder is dit een zelfonderzoek: door zich steeds aan te passen aan de dominante witte cultuur, voelt Azuike dat hij een deel van zijn persoonlijkheid verwaarloosd heeft. De Afro-Europeaan is een hybride, wat een verrijking kan zijn, maar wat ook verscheurd kan voelen. Vorige week begon de tv-maker dicht bij huis, bij de Nigeriaanse Britten waar hij er zelf een van is.

Deze week was hij bij de Kaapverdische Portugezen. Ze hebben zelf met vereende krachten hun huizen in Lissabon gebouwd, maar de overheid dreigt ze steeds te slopen. De Afro-Europeaan is een essentiële aanvulling op het aanbod aan reisprogramma’s, omdat ze uitgaat van het zwarte perspectief.

Ik had dan ook uitgekeken naar de serie. Maar ik kom er niet in. Dat komt door de vertelvorm.

Azuike en de geportretteerden blijven zelf op de achtergrond, dominant is de voice-over. Hierin vertelt regisseur Soraya Pol uitgebreid het verhaal, in de derde persoon, in een literaire stijl. Deze vorm werd eerder gebruikt door Jurjen Blick in De Hokjesman en Stuk , tv-programma’s waar Pol ook aan meewerkte.

De bedachtzame voice-over kan een documentaire optillen, maar creëert ook veel afstand. Neemt niet weg dat er ook deze aflevering veel prachtige, schrijnende scènes te zien zijn. Dit keer veel aandacht voor de verbindende kracht van muziek en van culturele evenementen.

Maar ook voor het lot van migranten: behandeld worden als tweederangs burgers, hard werken voor weinig geld, en de pijn van het afgesneden zijn. Dat is wat de zeer diverse groep van Afro-Europeanen verbindt. Azuike gaat in Lissabon op zoek naar belangrijke volksmusici.

De Funaná-accordeonist Julinho vindt hij in zijn weelderige volkstuin. Percussionist Lela blies de traditionele parade Kola San Jon nieuw leven in. Maar Lela heeft een beroerte gehad.

Zwijgend in zijn rolstoel aanschouwt hij het feest en ondergaat het eerbetoon..