Is Johan Derksen het nu echt zat of zit hij vanavond toch weer gewoon aan tafel?

Zucht. Johan Derksen is maandagavond weggelopen uit Vandaag Inside (SBS6). Het programma was nog niet koud begonnen of de commentator noemde presentator Wilfred Genee „een enorme flapdrol”.

Hij stond op, sprak: „Laat hem de tering krijgen, ik ga naar huis”, en verliet het pand. Waar andere talkshows er alles aan doen om ruzies achter de schermen te houden, is het bij Vandaag Inside traditie op alles voor de camera uit te vechten. Dat Derksen boos aankondigt ermee te stoppen, om vervolgens toch weer terug te keren, behoort tot de rituelen.



Grote kans dat Derksen dinsdag gewoon weer aanschuift. Maar één keer moet toch de laatste keer zijn. Er is dus ook een kans dat dit het einde van Vandaag Inside is.

Derksen liep weg omdat Genee weer over diens lijstje begon. Derksen is al langer ontevreden over het luchtige amusementskarakter van het tv-programma waarin voetbal het belangrijkste onderwerp is. Hij wil dat Vandaag Inside meer gewicht krijgt.

Daarom dient hij vooraf bij Genee een lijst in met kwesties die hij graag wil bespreken. Maandag waren dat bijvoorbeeld de voorgenomen bouw van nieuwe kerncentrales en de aanval op PVV-stemmers van commentator Sander Schimmelpenninck eerder die avond in talkshow Eva („De cultivering van de domheid”). Genee en de andere commentator René van der Gijp vinden het programma goed zoals het is en ergeren zich aan Derksens ontevreden houding.

Ook ergert Genee zich aan het directieve lijstje van Derksen dat hij daarom steeds treiterig benoemt. U denkt misschien: „Waar gáát dit over?” maar Vandaag Inside is met één miljoen kijkers de grootste Nederlandse talkshow die bovendien de gevoelens vertolkt van het PVV-stemmende volksdeel. Weerzin jegens queers, asielzoekers en moslims behoort tot het vaste repertoire van Derksen.

Ouderwets scheldwoord, trouwens: „flapdrol”. Doet denken aan het archaïsche taalgebruik van Wilders. Cineast en columnist Theo van Gogh maakte het wel bonter.

Voor moslims gebruikte hij vaak een scheldwoord betreffende bestialiteit met kleinvee. Het slot van de vierdelige documentaire Theo van Gogh: De Hunkering (NPO 2) begon met een uitputtende collage van Van Goghs tirades tegen moslims. „Joden liet hij verder liggen en de moslims werden zijn mikpunt”, merkte de Joodse activist Ronny Naftaniel droog op.

Met een razendsnelle compilatie van beelden van Van Gogh denderde de documentaire naar het onvermijdelijke einde toe. Wonderlijke beelden trouwens: je ziet Van Gogh verkleed als imam, in een kooi, als psychiatrisch patiënt die wordt opgehangen. De enorme berg archiefbeelden en interviews met vrienden en familie die David de Jongh heeft verzameld, monteerde de regisseur tot een bijzonder portret van Van Gogh.

De vorm, de beeldenstroom en de elkaar doorlopen tegensprekende commentaren, zijn een goede afspiegeling van wie Theo van Gogh was. In de tweede helft probeert De Jongh de psyche van Van Gogh te duiden. De man werkte als een bezetene, de vele provocaties, beledigende columns, series en tv-shows dienden om de leegte in hem te vullen.

Alleen op de filmset was hij gelukkig, daar kon hij „zijn nachtmerries in banen leiden”. Theo van Gogh ervoer het leven als „een hel van motregen”. Waar de leegte en de woede vandaan kwamen, blijft onduidelijk.

Zijn moeder dronk, had minnaars – is dat een reden? Van Gogh zei dat hij met zijn moeder naar bed was geweest, maar dat kon ook weer een van zijn leugens zijn. Dat hij vermoord zou worden door een van de moslims die hij beledigde, zoals sommigen al vreesden, kon hij zich niet voorstellen: „Ik ben de dorpsgek, mij vermoorden ze niet.” Totdat iemand het wel deed.

.