ALPHEN AAN DEN RIJN - De gemeente Alphen aan den Rijn kampt met een dreigend miljoenentekort en dat betekent forse bezuinigingen en verhoogde belastingen. Zo wordt het gratis parkeren ingekort, gaat de onroerende zaakbelasting (ozb) omhoog en de subsidies omlaag. Ingrijpend, maar wel nodig, zegt financieel wethouder Gert van den Ham.
'Het water staat ook hier tot aan de lippen.' In totaal moet de gemeente een gat van vijftien miljoen euro weten te dichten. Bij het vaststellen van de begroting op donderdagavond werd duidelijk hoe dat moet gebeuren.
'Het is een opgave die zijn weerga in Alphen niet kent', benadrukte de wethouder. Eén van de meest ingrijpende maatregelen is het verhogen van de ozb. Dat zou vijf miljoen euro moeten opleveren, maar dat betekent ook dat Alphenaren op jaarbasis zo'n 70 euro extra moeten betalen aan lokale lasten.
Maurits de Vries, fractievoorzitter van coalitiepartij D66 en partijgenoot van wethouder Van den Ham, noemt het 'een lastig besluit om te nemen', maar benadrukt dat het ook een afgewogen besluit is. Volgens hem ontkomt Alphen er niet aan om de ozb te verhogen, omdat die eigenlijk al jaren beneden peil was. 'Doordat wij heel lang onder het landelijke gemiddelde hebben gezeten, betekende dat ook dat de bijdrage vanuit het Rijk lager zou worden.
Daardoor zouden we nog meer moeten schrappen. Met de lage ozb zaten we onszelf dus in de weg. Nu kunnen we de voorzieningen op niveau houden en is er een betere balans.
' Volgens De Vries zit Alphen ook met de verhoging nog steeds iets onder het landelijke gemiddelde. 'Maar het is nu al een forse stijging van de lasten. We dachten dat deze stap de meest haalbare was.
' Het verhogen van de OZB was iets waar de coalitie zich in september nog fel tegen verzette toen de oppositie dat opperde om de grootste bezuinigingen te voorkomen . Maar dat de verhoging er nu wel komt, stemt fractievoorzitter José Huls van oppositiepartij GroenLinks nog niet gerust. Als het aan Huls ligt, wordt de ozb ook de komende jaren nog verder verhoogd totdat die gelijk is met omliggende gemeenten als Zoetermeer en Leiden.
Daarmee zouden meer bezuinigingen kunnen worden voorkomen. 'Als je dan toch ergens voor moet kiezen, is de ozb in die zin een rechtvaardige belasting. Dan betalen de meest welvarende mensen in verhouding het grootste aandeel.
Dat is anders als je bijvoorbeeld de rioolheffing verhoogd, wat óók gaat gebeuren.' 'Dat vinden wij een veel minder eerlijke belasting', verklaart Huls. Haar partij stemde uiteindelijk niet in met de begroting.
'Er komen zware jaren aan. Deze coalitie kiest ervoor om fors te bezuinigen. Daar raak je veel voorzieningen mee.
' 'We willen in ieder geval dat de optie op tafel ligt om de ozb de komende jaren gelijk te trekken. De coalitie wil dat niet. Die houding maakt ook dat wij niet kunnen instemmen met de begroting.
' Als het dus aan de oppositie ligt, gaat de ozb-verhoging nog niet ver genoeg. Evident is wel dat de verhoging inderdaad bezuinigingen heeft voorkomen. Een voorbeeld daarvan is kinderboerderij Bospark.
Eerder was de gemeente voornemens om die te sluiten om zo 30.000 euro te besparen, maar dat is nu dus voorkomen. De aangekondigde sluiting was geen populair besluit, zeker omdat de kinderboerderij dit jaar nog haar 50ste jubileum vierde.
Dat de sluiting nu van de baan is, is dan ook een pak van het hart van voorzitter Wim Roest. 'Ik ben natuurlijk heel erg blij dat het niet wordt gesloten en dat het behouden blijft.' Dat de kinderboerderij mag blijven bestaan, betekent ook dat er naar de toekomst kan worden gekeken.
Zo had Roest eerder al het idee om de kinderboerderij op te knappen en uit te breiden, bijvoorbeeld met een theehuis. 'Dat levert ook weer extra inkomsten op, maar daar moet je wel voor investeren.' Volgens de voorzitter worden de mogelijkheden voor de uitbreiding besproken met de wethouder.
Voordat het zo ver is, moet eerst kinderboerderij Zegersloot nog worden gerenoveerd. 'Dat is allemaal nu gaande. De verbouwing moet nog beginnen.
' Helaas heeft niet iedere instelling in Alphen hetzelfde geluk. Er moet en zal worden bezuinigd, zo ook bij theater Castellum. In 2026 krijgen zij 100.
000 euro minder subsidie en in 2027 zelfs 200.000 euro minder. Dat is nog zonder de 350.
000 euro die de gemeente wil bezuinigen op het onderhoud voor cultureel vastgoed. Hoe die bezuiniging wordt verdeeld over de Alphense instellingen, is nog niet zeker. Directeur Marcel 't Sas betreurt de bezuinigingen.
'Een flinke slok op de borrel', noemt hij het. 'In 2025 krijgen we precies dezelfde subsidie als in 2024, omdat die niet wordt geïndexeerd. Maar tegelijkertijd indexeert de gemeente wel de huur van het pand.
' 'Dat is wel typisch. Aan de ene kant krijgen we minder geld van de gemeente, maar we moeten wel meer aan ze betalen.' Daar komt nog eens bovenop dat het kabinet de btw op theaterkaartjes per 1 januari 2026 wil verhogen van 9 naar 21 procent.
'Dat is ook een forse prijsverhoging die er sowieso al aan zit te komen. Daar kunnen we niks aan doen en houden we niks aan over. Het is onze uitdaging om de prijzen niet meer te verhogen dan noodzakelijk.
' Wel wil hij optimistisch blijven. Het gaat op veel vlakken goed met het theater en de directeur ziet mogelijkheden om de klappen op te vangen. Zo probeert het theater bijvoorbeeld al langere tijd om een ANBI-status te verkrijgen bij de gemeente.
'Daarmee is het mogelijk om fondsen te werven en kortingen te krijgen op allerlei zaken. Het is ook goed voor sponsoren, want als je een ANBI-stichting steunt, mag je dat aftrekken. In januari hopen we daar meer over te horen van de gemeente', aldus 't Sas.
Dan zijn er nog de grote veranderingen in het Alphense parkeerbeleid . Dat gaat ook flink op de schop. Niet alleen wordt het anderhalf uur gratis parkeren ingekort naar een half uur, maar de tarieven in de parkeergarages gaan ook nog eens omhoog van 2,5 naar 3 euro per uur.
Bij elkaar moet dat goed zijn voor 250.000 euro extra in de gemeentekas. De tariefsverhoging voor het parkeren zou al vanaf 2025 moeten gelden.
Het anderhalf uur parkeren blijft tot in ieder geval eind 2025 nog in stand, vertelt centrummanager Marc Krimpenfort. 'Daar hebben we afspraken over gemaakt en daar houdt de gemeente zich ook aan', legt hij uit. De centrummanager zegt te begrijpen dat de gemeente op zoek is naar geld, maar benadrukt dat het inkorten van het gratis parkeren een slecht besluit zou zijn.
'Het gebruik van de parkeergarages is sindsdien met 20 procent gestegen. Er is minder overlast in de straten en dat is goed voor zowel de gemeente als de bewoners en ondernemers', stelt hij. 'De binnenstad wordt gastvrijer.
' Krimpenfort gaat komend jaar met de gemeente en andere betrokkenen in gesprek om te kijken of het inkorten ook na 2025 kan worden voorkomen. 'Gelukkig is het contact goed en zijn de lijnen met wethouder Breeuwsma (portefeuille verkeer, red.) kort.
We zijn niet blij met de tariefsverhoging, maar we snappen ook dat er dingen moeten worden opgelost. Maar alles wat wij tot nu toe hebben gezien, wijst erop dat het gratis parkeren een groot succes is.'.
Sporten
Ingrijpende maatregelen nodig om miljoenentekort op te lossen: 'Water staat ook hier aan de lippen'
De gemeente Alphen aan den Rijn kampt met een dreigend miljoenentekort en dat betekent forse bezuinigingen en verhoogde belastingen. Zo wordt het gratis parkeren ingekort, gaat de onroerende zaakbelasting (ozb) omhoog en de subsidies omlaag. Ingrijpend, maar wel nodig, zegt financieel wethouder Gert van den Ham. 'Het water staat ook hier tot aan de lippen.'