In een Rotterdamse fabriek worden oude lithiumbatterijen volledig gerecycled: ‘Europa telt weinig van dit soort spelers’

Met de komst van de elektrische auto neemt ook de hoeveelheid oude lithiumbatterijen toe.Gooien we dit elektronisch afval weg, dan gaan zeldzame grondstoffen verloren.In Rotterdam toveren ze sinds kort oude batterijen om tot grondstoffen kobalt, nikkel en lithium.

Door vergunningen kostte het echter jaren om de fabriek van de grond te krijgen.Lees ook: Stormachtige groei bij Utrechtse batterijleverancier iwell: die biedt stroomopslag voor bedrijven die zonnepanelen niet op het net kunnen aansluitenVan buiten ziet de Rotterdamse faciliteit van SK Tes eruit als een fabriek zoals zovelen: een paar grote vierkante loodsen, ingebed in een parket van beton met aan weerszijden een bonte verzameling aan containers.Laat je echter niet voor de gek houden door het nogal fantasieloze voorkomen van deze blikschuur; op dit stukje Rotterdamse haven werken ze aan de toekomst van de lithiumbatterij.



SK Tes tovert er oude batterijen van elektrische auto’s om tot kobalt, nikkel en lithium.Wie een ochtend meeloopt met de goedgeluimde managers van de van origine Singaporese speler SK Tes, struikelt dan ook over innovatiejargon als “closed loop“, “circulair design” en “e-waste”. Berg aan elektronisch afval groeit‘E-waste’ ja, want de toestroom aan elektrische auto’s zorgt voor nieuwe uitdagingen, legt operationeel directeur Thomas Holberg uit: “Er komen steeds meer oude lithiumbatterijen bij.

Als je die weggooit, krijg je niet alleen meer elektronisch afval, ook gaan bruikbare stoffen zoals nikkel en kobalt verloren. Wij wilden een oplossing vinden om de materialen in deze batterijen opnieuw te gebruiken.”Dat is aardig gelukt, blijkt als Business Insider Nederland op een zonnige maandagochtend de fabriek in Rotterdam bezoekt.

De hallen staan tot de nok toe volgepropt met gigantische machines in de fabriek die afgelopen november officieel werd geopend.In een grote, open hal is één van de 35 medewerkers druk bezig de nieuw binnengekomen batterijen van hun restlading stroom te ontdoen. Dat is belangrijk, legt de medewerker uit, want zo voorkom je dat er tijdens het ontmantelingsproces brandgevaar is.

Operationeel directeur van SK Tes Thomas Holberg poseert voor zijn net geopende fabriek in Rotterdam.Business Insider Nederland/ Jelmer LuimstraAl is het technisch nog even een uitdaging, uiteindelijk wil het bedrijf de opgevangen stroom weer terugleveren aan het elektriciteitsnetwerk, vertelt Holberg.Zo’n batterij bestaat in feite uit een veelvoud aan zogenoemde modules, die op hun beurt weer uit cellen zijn opgebouwd.

Bij binnenkomst in de fabriek van SK Tes worden de batterijen ontmanteld, waarbij de individuele cellen worden ontdaan van de resterende elektrolyt, een soort geleidende vloeistof.In een gigantische machine worden de batterij-onderdelen vervolgens gedroogd, om daarna in de shredder te belanden. Uiteindelijk rollen daar verschillende materialen uit: koper, aluminium en ‘black mass’, een uiterst giftig chemisch poeder dat kobalt, nikkel en lithium bevat.

Dat ‘black mass’ zijn naam eer aandoet, blijkt als Business Insider Nederland een – veilig afgesloten – glazen pot met het spul in handen krijgt. De inhoud is zo inktzwart, dat de jampot haast doet denken aan een urn.De ‘black mass’, het koper en aluminium verkopen ze hier weer door aan bedrijven die er nieuwe batterijen van produceren.

“We weten 99,9 procent pure black mass te creëren”, zegt Holberg. “Producenten hoeven dus amper nieuw materiaal te gebruiken, waardoor je batterijen vrijwel eeuwig kunt hergebruiken.”De fabriek van SK Tes van binnen.

SK Tes/ BMWEU wil meer zelfvoorzienend worden op gebied van cruciale grondstoffenVoor autobedrijven worden recyclefaciliteiten zoals die in Rotterdam steeds belangrijker. De Europese Unie wil voor kritieke materialen zoals kobalt, lithium en nikkel minder afhankelijk worden van andere delen van de wereld. Ook probeert de EU een circulaire economie op te tuigen.

Batterijproducenten moeten volgens EU-wetgeving de komende jaren dan ook een recyclesysteem optuigen voor hun producten. Om dit ook economisch aantrekkelijk te maken, is het volgens Holberg van belang dat gerecyclede materialen een lagere verkoopprijs hebben dan nieuwe materialen. “Wij hebben hier dan ook voor gekozen.

”De 10.000 vierkante meter tellende fabriek van SK Tes is een van de grootste in zijn soort in Europa. De apparatuur hier heeft wel 15 miljoen tot 20 miljoen euro gekost, schat Holberg.

“Dat is nogal een investering, wat verklaart waarom je nog niet veel van dit soort faciliteiten hebt in Europa.”Zelfs voor een miljardenbedrijf als SK Tes is de volgende stap een uitdaging, zo blijkt. “De faciliteit is ingericht op het verdubbelen van de capaciteit, maar zoiets kost ook weer 5 miljoen tot 7 miljoen euro.

We moeten dan nog een nieuwe droogmachine erbij plaatsen en die is zo groot als een schoolbus.”Zo’n fabriek heb je bovendien niet in een paar dagen gebouwd, zo blijkt uit het verhaal van SK Tes. Het concern had al vier jaar geleden zijn zinnen gezet op deze plaats in de haven, legt Holberg uit.

“Het duurde wel anderhalf jaar om een vergunning te krijgen, vanwege de stikstofwetgeving in Nederland. Daarna konden we pas beginnen met de bouw.”Uiteindelijk hopen ze hier in Rotterdam 10.

000 ton aan batterijen op jaarbasis te ontvangen, het equivalent van 20.000 auto’s. Dat moet jaarlijks 5.

000 ton aan ‘black mass’ opleveren. Op dit moment draait de fabriek nog op de helft van de capaciteit, maar Holberg hoopt de tent volgend jaar op volle kracht te hebben draaien. Wel zal hij daarvoor nog enkele tientallen vaklui moeten aannemen.

Containers op het fabrieksterrein van SK Tes in Rotterdam.SK Tes/ BMWBMW is eerste klant in RotterdamAutofabrikant BMW is de eerste klant die Holberg en zijn team hebben binnengehengeld. Oude lithiumbatterijen uit onder meer testauto’s, modellen uit terugroepacties en afgekeurde batterijen gaan naar Rotterdam.

BMW stelt ook de oude batterijen uit zijn consumentenauto’s te willen recyclen, maar die zouden nog niet in grote hoeveelheden beschikbaar zijn.“Er zijn niet bepaald veel van dit soort spelers in Europa”, zegt circulair manager bij BMW Stephan Huber, die vandaag aanwezig is. “SK Tes helpt ons zowel bij de logistiek, diagnostiek en de chemische behandeling.

Het is voor ons handiger om daarvoor met één partner te werken dan met allemaal verschillende.”Om de batterijen geschikt te maken voor de methode van Holberg, moeten ze op de juiste manier zijn ontworpen. “Je krijgt te maken met circulair design”, legt Huber uit.

“Als je de batterijen bijvoorbeeld vastlijmt, zijn ze aan het eind van hun levensduur moeilijker te ontmantelen.”Of Holberg en zijn team ook andere autobedrijven willen helpen? Dat is zeker de bedoeling, beaamt de SK Tes-manager. “We hebben er uiteindelijk de capaciteit voor, maar we moeten nog verder voor opschalen.

Als we straks op vol volume draaien qua bezetting, wordt zoiets makkelijker.”LEES OOK: Nederlanders toveren oude matrassen om tot judomatten en ondertapijt – groene wetgeving bleek cruciaal: ‘We leden acht jaar verlies’.