Hoe erg is het als ik doorsnee ben?

featured-image

Hoe erg is het als ik doorsnee ben? Loket voor het Leven, de nieuwe podcast van Trouw, gaat over de grote en kleine vragen van het menselijk bestaan. In de tweede aflevering staan ‘doorsnee’ mensen centraal. “Ik leef een gewoon leven.

Eigenlijk zonder bijzonderheden”, zegt Eddie van der Heijden. Dat had hij als kind al, hij was verlegen, meisjes durfde hij amper aan te kijken en hij zat het liefst thuis, in zijn kamertje in Boxtel. Daar woont hij nog steeds, nu met vrouw en dochters.



En tevreden. Als hij erover nadenkt is het ‘heel saai eigenlijk’. Maar hoe erg is het om doorsnee te zijn? Filosoof Sanneke de Haan, verbonden aan de universiteiten van Utrecht en Rotterdam, denkt dat iedereen een beetje bijzonder wil zijn.

Minstens voor zijn of haar naaste. “Als iemand jou bijzonder vindt, doet iemand zijn best om jou te zien, ook in de rare dingetjes die jou maken tot wie je bent.” Eddie van der Heijden leidt een gewoon bestaan.

Hij was 32 jaar cv-monteur, nu is hij afgekeurd. ’s Morgens laat hij de hond uit, hij kijkt tv en heeft een hobby waar hij veel tijd in steekt. Wat is daar mis mee, vraagt De Haan zich af? “Dat is het leven waarvoor veel mensen kiezen, een burgermansbestaan.

Moet je het ‘doorsnee’ noemen omdat ieder mens dat fijn vindt? Ik denk dat ook de bijzonderste mens hecht aan dat soort gewone dingen. “Regelmaat en bijzonderheid staan niet per se op gespannen voet. Ik denk aan de beroemde filosoof Immanuel Kant die extreem regelmatig leefde, mensen konden de klok erop gelijkzetten als hij zijn dagelijkse wandelingetje maakte.

Tegelijkertijd is hij een van de grootste filosofen uit de geschiedenis.” Ook Eddie van der Heijden heeft zo’n uitzonderlijke kant: zijn hobby is theezakjes verzamelen. Hij heeft een immense collectie opgebouwd.

Alleen al van Pickwick heeft hij er 900, allemaal netjes op alfabet gesorteerd. Terwijl Van der Heijden doorgaans binnen zit, is atleet Jeroen Piek een buitenmens. Zijn ‘rare dingetje’: keihard achter een bobslee aanrennen, erin springen en dan zo snel mogelijk afdalen.

Piek is topsporter. In 2012 zat hij tegen de wereldtop aan, deelname aan de Olympische Spelen lag voor het grijpen. Piek greep mis, hij was tweehonderdste van een seconde te traag.

Weg Spelen. Piek: “Ik ben daar ontzettend depressief van geraakt. Topsporter Jeroen die het niet haalde.

Dat moest ik accepteren. Een sportpsycholoog vroeg me: ‘Als je diep in je hart kijkt, wat wil je dan echt?’ Toen brak ik. Het echte antwoord was dat ik nog steeds sporter wilde zijn.

” Als je je zorgen maakt of je ‘doorsnee’ bent, zegt filosoof Sanneke de Haan, dan ligt daar een andere vraag onder. Die luidt: kun je vrede vinden met dat je maar één leven hebt en dat niet alles wat je wilt, ook lukt? Kun je je verzoenen met de inherente beperkingen aan het leven en aan jezelf? Is het de angst van: dit is het dan, is dit niet te doorsnee? Jeroen Piek besloot om nog een poging te doen om de top te halen. Bij die tweede poging had hij meer plezier in de sport dan bij de eerste.

Hij ontspande zich meer, ging wandelen en leefde zich uit in de keuken. Dat brengt De Haan op de gedachte dat er twee motieven zijn om je ergens in te storten: angst en verlangen. De eerste episode in Pieks sportcarrière doet haar vermoeden dat hij zich achter zijn bobslee afbeulde uit angst om te verliezen.

De tweede episode overheerste juist het verlangen om te winnen. Je wilt als mens, zo zegt filosoof De Haan, niet ‘zomaar willoos zijn’. “Als je terugkijkt wil je niet het idee hebben dat je maar wat meegehobbeld hebt, omdat het zo hoorde.

Je wilt het gevoel hebben dat je een bepaalde zeggenschap hebt gehad.” Inmiddels geniet Eddie Van der Heijden van zijn gezin, en gaat hij door met zijn collectie. Daar is hij ‘wel een beetje trots op’, maar daar gaat het hem niet om.

“Ik doe het echt gewoon om lekker bezig te zijn. Het is fijn om te doen.” De Haan: “Als je zegt of je wel of niet bijzonder bent, dan vergelijk je jezelf met anderen.

Terwijl dat vergelijkingselement er niet echt in zit als je iets doet vanuit intrinsieke motivatie. Dan kun je in een flow terechtkomen.” Wat Van der Heijden heeft, is meer dan een flow, het lijkt meer op verzamelwoede.

En het werpt onverwachte vruchten af. Het vriendje van zijn jongste dochter raadde hem aan toch eens in het Guinness Book of Records te kijken. Daar vond hij het: het wereldrecord theezakjesverzamelen staat op 4000 stuks.

Van der Heijden heeft er 30.000. Nu is hij bezig om alle zakjes stuk voor stuk vast te leggen, het wordt een film van acht uur.

En nee, hij houdt helemaal niet van thee. De nieuwe podcast van Trouw gaat over de grote en kleine vragen van het menselijk bestaan. Hoe vaak denk je: het kan toch niet zo zijn dat ik de enige ben die hiermee rondloopt? In de podcast Loket voor het Leven vertellen mensen over hun persoonlijke zoektocht naar antwoorden op die ene vraag.

En onderzoekt een filosoof wat die ons vertelt over mens-zijn. Hoe erg is het als ik doorsnee ben? Hoe neem je afscheid van een levensfase? Hoe vind je extase? In iedere aflevering meldt een nieuwe beller zich bij het Loket voor het Leven, met een grote of kleine levensvraag. Steeds krijgt de luisteraar een uniek inkijkje in het leven van twee mensen die daar ook mee worstelen.

Over de cv-monteur die geniet van een saai leven en de topsporter die niet zo uit kon blinken als hij wilde. Hoe voorkom ik dat ik door de mand val? Die vraag stond centraal in de eerste aflevering van het Loket vor Levensvragen. Acteur Aydogan heeft last van dit ‘bedriegerssyndroom’.

‘Altijd is er een stem die zegt: het is kak. Slecht .’.