Er was eens een president in de Verenigde Staten die zich in lang vervlogen tijden ernstig zorgen maakte over klimaatverandering. Hij behoorde in 2009 zelfs tot de ondertekenaars van een paginagrote advertentie in The New York Times waarin zakenmensen toenmalig president Barack Obama opriepen om zich op de klimaattop in Kopenhagen hard te maken voor „betekenisvolle en effectieve maatregelen in de strijd tegen klimaatverandering, een directe uitdaging voor de VS en de wereld”. In de advertentie stond bijvoorbeeld ook: „Als we nu niet in actie komen, zal dit wetenschappelijk onweerlegbaar leiden tot catastrofale en onomkeerbare gevolgen voor de mensheid en onze planeet.
” Was (onder anderen) getekend: Donald J. Trump, Chairman and President of the Trump Organization – en ook door zijn zonen Donald jr. en Eric, en zijn dochter Ivanka.
Maar de tijden veranderden, net als de visie van de latere president . Nog voor hij in 2017 voor het eerst aan de macht kwam, beschouwde Donald Trump klimaatverandering als „een hoax”, door China bedacht nepnieuws om de Amerikaanse economie te treffen. De ene keer was klimaatverandering in zijn ogen „een heel dure vorm van belastinginning”, de volgende keer bracht hij klimaatwetenschappers in diskrediet met valse claims.
In een gulle bui erkende hij wel eens dat het misschien wel een beetje warmer werd, maar met de mens had dat volgens hem niets te maken. Soms erkende hij wel te geloven in schone lucht, maar niet in de opwarming van de aarde. Bewust verwarde hij klimaat met het weer.
Zo vroeg hij zich tijdens menig sneeuwstorm op (toen nog) Twitter af: ‘ where the hell is GLOBAL WARMING ’. Zijn voorganger, Joe Biden, had maatregelen genomen om klimaatverandering te voorkomen en de weerbaarheid van het land tegen de gevolgen van de opwarming te vergroten. Maar terwijl de natuurbranden die grote delen van Los Angeles in de as hadden gelegd en die door wetenschappers rechtstreeks in verband waren gebracht met klimaatverandering nog niet waren uitgewoed, besloot de nieuwe president met één pennenstreek zo’n beetje alle maatregelen om het land te beschermen ongedaan te maken.
Dacht de president werkelijk dat klimaatverandering slechts een sprookje was? Je zou het haast denken. Het verklaarde zijn besluit om het gebruik van kolen, olie en gas in ere te herstellen, ten koste van duurzame energie uit zon en wind, ondanks waarschuwingen dat hij daarmee de temperatuur op aarde versneld omhoog joeg. Maar zonder het hardop te zeggen, erkende Trump wel degelijk dat de temperatuur op aarde steeg.
Hoe was anders zijn belangstelling voor het Arctische gebied te verklaren, tot voor kort een onherbergzame ijsmassa? Waarom had hij anders zijn oog laten vallen op Groenland en Canada? Deze discrepantie tussen ontkenning van de opwarming en profiteren van de gevolgen, is ook de Canadese hoogleraar hydrologische modellen Tricia Stadnyk, onderzoeker aan de universiteit van Calgary, opgevallen. In een artikel op de wetenschapswebsite The Conversation schreef ze er een bezorgd verhaal over. „Klimaatverandering voedt Trumps wens om gebruik te maken van Canada’s water en Arctische grondstoffen”, constateert Stadnyk.
Ook beseft de president volgens haar heel goed dat door het smeltende poolijs de strategische noordelijke routes grote delen van het jaar bevaarbaar worden. Wat Trump voor heeft met het Noordpoolgebied, bleek uit het decreet over Alaska dat hij op dag één van zijn hernieuwde presidentschap ondertekende. Daarin verordonneert hij het „ontketenen van Alaska’s uitzonderlijke potentieel aan grondstoffen”, zoals de titel luidde.
Of het nu gaat om fossiele brandstoffen, metalen, hout of vis, „het ontsluiten van deze overvloed aan natuurlijke rijkdommen zal de welvaart van onze burgers vergroten en tegelijkertijd de economische en nationale veiligheid van onze natie voor toekomstige generaties helpen verbeteren”. Water is volgens Stadnyk een van die rijkdommen in het hoge noorden waarop de president een begerige blik had geworpen. Op een persconferentie in Rancho Palos Verdes, vlak bij Los Angeles (en de Trump National Golf Club), probeerde hij afgelopen september uit te leggen wat er moet gebeuren om de streek te redden van de droogte en van de gevaren van natuurbranden.
Ergens in het noorden bevond zich een „enorme waterkraan”, zei Trump. Daarmee konden in een handomdraai „miljoenen liters water die naar beneden stromen vanuit het noorden, met de sneeuwkappen en Canada”, naar het zuiden van Californië worden geleid. Trump had daarvoor eerder al eens een prachtig plan laten maken.
Maar dat werd verworpen door de Democratische gouverneur Gavin Newsom, alleen omdat hij zo nodig „een waardeloze vis” wilde beschermen – Trump doelde op de met uitsterven bedreigde Hypomesus transpacificus , een soort spiering. Daardoor verdween nu al dat kostbare water in de oceaan en werd het in Trumps ogen verspild. In een memorandum aan de verantwoordelijke federale ministeries, getiteld Putting People over Fish – stel mensen boven vissen –, vroeg de president om hem binnen negentig dagen te laten weten hoe hij een einde kon maken aan dit „radicale milieuactivisme”, zodat het zuiden van Californië weer voldoende water krijgt en verwoestende natuurbranden, zoals die in Los Angeles, beter bestreden kunnen worden.
„Er is geen denkbeeldige kraan die op magische wijze water laat verschijnen bij een bosbrand, wat Trump ook beweert”, zei Newsoms woordvoerder. Wat „de echte feiten” over het Californische water waren stond op de website van gouverneur Newsom , onderbouwd met een spervuur aan citaten van experts. Voor het Bulletin of the Atomic Scientists schreef klimaatwetenschapper en waterexpert Peter Gleick een artikel waarin hij Trump beschuldigde van het verspreiden van desinformatie „met de snelheid van bosbranden”.
Het waterbeheer is volgens hem in orde. Maar voor zulke branden was geen enkele watervoorraad genoeg. Ook werden leidingen en pompen vernietigd en draaiden huiseigenaren kranen open en zetten zij op voorhand Sprinkler-installaties aan, waardoor de waterdruk wegviel.
En natuurlijk negeert de president klimaatverandering, schreef Gleick. Zuid-Californië heeft te maken met „de droogste omstandigheden ooit gemeten voor begin januari, drie maanden in wat het regenseizoen van Californië zou moeten zijn. [.
..] Bodems en vegetatie hebben te lijden onder kurkdroge omstandigheden, hogere temperaturen zorgen voor verhoogde verdamping.
” Gleicks advies aan Trump is simpel: erken de realiteit van klimaatverandering, investeer in het begrijpen van rampen en versnel alle inspanningen die het tempo van de opwarming vertragen. „Laten we wetenschap boven politiek stellen.” Zoals in lang vervlogen tijden.
.
Bedrijf
Het sprookje van Trump kent geen opwarming
President Donald Trump zegt dat hij niet in klimaatbeleid gelooft. Maar intussen hoopt hij in het Arctisch gebied wel te profiteren van de gevolgen van klimaatverandering.