Het ontbrak de neonazi’s gewoon aan geduld, is te zien in true-crimethriller ‘The Order’

In The Order is ‘dominee’ Richard Butler (Victor Slezak) van de neonazi-haatsekte Aryan Nations warempel de stem van de rede. In zijn met swastika’s opgefleurde boskamp bij stadje Hayden Lake, Idaho, predikt hij zijn apocalyptische visie: ooit zal het arische ras, erfgenamen van de tien verloren stammen van Israël, alle andere rassen uitroeien, de Joden voorop. FBI-agent Terry Husk (Jude Law) komt Butler waarschuwen dat gewezen sekteleden die droom via een terreurcampagne versneld willen realiseren.

„Doe iets aan je zwerfhonden, anders verlies je straks je kudde.” Waarna Butler zijn jonge heethoofden vermaant: „Over tien jaar hebben we Congresleden of zelfs senatoren. Verandering heeft tijd nodig.



” The Order speelt in 1983, kinderen in Butlers kamp begroeten bezoekers vrolijk met de Elon Musk-groet. In dit drama vertelt de Australische cultregisseur Justin Kurzel voor zijn doen opvallend toegankelijk de terreurcampagne van neonazi Robert Jay Matthews (Nicholas Hoult), al handhaaft hij zijn stoffig-duistere, contrast-arme visuele stijl. Robert Jay Matthews liet zich indertijd inspireren door roman The Turner Diaries uit 1978, die de eindzege van het arische ras profeteert via terreur, gewapende raids en ten slotte inzet van kernwapens.

Jude Law is de uitgebluste FBI-veteraan Terry Husk die een eenmanskantoor in Hayden Lake bemant om te genezen van stress, alcohol en hartproblemen. Een lokale agent, Jamie Bowen (Tye Sheridan), vermoedt dat er iets sinisters gaande is: hij steekt zijn kop niet in het zand voor de lieve vrede, zoals zijn baas. Bowen vormt al snel een team met Husk.

Als ze het lijk van de te praatgrage rekruut Walter opgraven – de film begint met zijn executie – komt The Order in beeld. Matthews en zijn volgelingen zijn dan al op weg om via valsmunterij en overvallen fondsen te verzamelen voor een terreurcampagne tegen wat zij de ‘Zionist Occupational Government’ noemen. Er is al een brandbom in een pornobioscoop geplaatst, ze richten het vizier nu op Alan Berg, een Joodse disk-jockey.

Regisseur Kurzel giet het historische verhaal in de vorm van een politiethriller met de standaarddynamiek van vermoeide, bezeten veteraan – Jude Law met snor – en veelbelovend groentje. De meeste indruk maakt Nicholas Hoult als leider van een neonazi-‘band of brothers’. Met zijn licht panikerende blik excelleerde Hoult in intense, stuurse antihelden, zie recent Thomas Hutter in Nosferatu .

Hier overtuigt hij als charismatisch sekteleider: je ziet waarom de mannen hem volgen, en ook waarom zij gedoemd zijn. The Order is op Amazon Prime te zien; ondanks de vermeende capitulatie van ‘liberal’ Jeff Bezos voor Trump lijkt zijn streamingdienst een verzamelpunt voor – verhulde – anti-Trumpfilms van 2024: The Apprentice, Civil War en The Order . Matthews had inderdaad te veel haast, Richard Butlers geduld is beloond: in het Witte Huis zit nu een president die ‘white supremacy’-milities verzocht: „Stand back, and stand by.

”.